Ρήσεις των Πατέρων
Ο μοναχός Αμβρόσιος (Γκβάζαβα) είπε: «Ο ηγούμενός μας είπε: δεν είναι οι εχθροί, αλλά οι αμαρτίες μας που κλείνουν τις εκκλησίες και τα μοναστήρια. Δεν είναι ο Θεός ικανός να προστατεύσει την περιουσία Του; Αλλά λόγω της αμέλειάς μας, μας προόρισε να σωθούμε μέσα από τις θλίψεις».
Ο Αρχιμανδρίτης Ανδρόνικος (Λούκας) είπε : «Το γέλιο, τα αστεία και η στοργή δεν είναι δουλειά ενός μοναχού, αυτές είναι οι συνήθειες του κόσμου, τις οποίες έχει απαρνηθεί. Αν ένας μοναχός αποκτήσει χάρη, τότε ακόμη και χωρίς αστεία και εξωτερική στοργή με λόγια θα μπορεί να παρηγορεί τους ανθρώπους».
Μια γυναίκα είπε στον πατέρα Ανδρόνικο: «Όταν οι άνθρωποι καταδικάζονται ενώπιόν μου, κάθομαι σιωπηλά, χωρίς να μπαίνω σε συζήτηση». Ο γέροντας απάντησε: «Θα ήταν καλύτερα να έλεγες ότι ακούς σιωπηλά, χωρίς να χάνεις λέξη. Αυτός που ακούει συκοφαντίες γίνεται και ο ίδιος συμμέτοχος σε συκοφαντίες, και ό,τι θυμάσαι, θα το διηγηθείς με τον καιρό στους άλλους. «Αυτός που δεν μπόρεσε να συγκρατήσει την ακοή του, δεν θα μπορέσει να συγκρατήσει τη γλώσσα του». Είπε: «Πάτερ, αν σηκωθώ και φύγω, θα προσβάλω τον άνθρωπο». Ο πατήρ Ανδρόνικος απάντησε: «Είναι καλύτερο να προσβάλλεις έναν άνθρωπο παρά τον Θεό». «Είναι καλύτερο να χάσεις τη φιλία παρά τη χάρη.»
Ένας μοναχός ρώτησε τον πατέρα Ανδρόνικο: «Μερικές φορές ανοίγω την τηλεόραση για να μάθω τα τελευταία νέα και μετά την κλείνω. «Τι πρόβλημα υπάρχει σε αυτό;» Ο γέρος απάντησε: «Κλείνεις την τηλεόραση μία φορά και την επόμενη φορά σκέφτεσαι: Θα δω λίγο περισσότερο από ό,τι παίζει εκεί, και εσύ θα κάθεσαι ξύπνιος τη μισή νύχτα κοιτάζοντας τον Τσεμπουράσκα». Ώστε σε έχει πιάσει ο διάβολος. - Ο γέροντας συνέχισε: - Ένας μοναχός που παρακολουθεί τηλεόραση παραβιάζει έτσι τρεις όρκους: την απάρνηση του κόσμου, την αγνότητα της ψυχής και την προσήλωση στην εσωτερική προσευχή. Είναι τριπλά ψευδόρκος, και εσύ ακόμα ρωτάς τι κακό υπάρχει σε αυτό." Ο μοναχός ρώτησε ξανά: "Μα πώς βλέπουν τηλεόραση οι επίσκοποι;" Ο γέροντας απάντησε: «Σε αναγκάζουν να κάνεις το ίδιο;» «Γνώρισε τον εαυτό σου».
Μια πνευματική κόρη ήρθε στη μοναχή Απολλινάρια και ρώτησε: «Τι πρέπει να κάνω; Ο Πατριάρχης μου είπε ότι η Μητέρα του Θεού με καλεί στην εκκλησία του Διδούβε και με διορίζει κηροφόρα, αλλά αμφιβάλλω αν η Μητέρα του Θεού με καλεί ή όχι». Η μοναχή Απολλινάρια απάντησε: «Ακόμα κι αν η Μητέρα του Θεού δεν σας καλέσει, αλλά πιστέψετε στον λόγο του Πατριάρχη και πάτε στην Εκκλησία Διδούβης για να εκπληρώσετε το θέλημα της Βασίλισσας των Ουρανών, τότε θα λάβετε την ίδια ανταμοιβή από την Υπεραγία Θεοτόκο, σαν να σας είχε καλέσει πραγματικά».
Ο Αρχιμανδρίτης Βαρσανούφιος (Βελίτσκο) 171 είπε: «Ένα ιδιαίτερο είδος αμφιβίου ζει στις τροπικές περιοχές. Αυτά τα πλάσματα ζουν σε ποτάμια και μικρές λίμνες, και αν οι δεξαμενές στερέψουν, μπορούν να προσαρμοστούν σε άλλες συνθήκες και να ζήσουν στην ξηρά. Με την πάροδο του χρόνου, τα βράγχιά τους πεθαίνουν και δεν μπορούν πλέον να παραμείνουν στο νερό. Μερικοί μοναχοί, μετά το κλείσιμο των μοναστηριών, βρέθηκαν στον κόσμο και προσαρμόστηκαν στην κοσμική ζωή. Όταν άρχισαν να ανοίγουν τα μοναστήρια, δεν ήθελαν πλέον να επιστρέψουν εκεί. Όταν συναντώ τέτοιους μοναχούς, θυμάμαι αμφίβια που μετανάστευσαν στην ξηρά».
Ο Ιερομόναχος Βασίλειος (Πιρτσχαλάβα) είπε : «Η πιο τρομερή αμαρτία για έναν μοναχό είναι η πορνεία. Άλλες αμαρτίες, σε σύγκριση με αυτήν, είναι σκόνη που μπορεί εύκολα να φύγει από τη ζωή με τον αέρα».
Είπε: «Άκουσα από έναν γέροντα που έζησε πολλά χρόνια στον Άθωνα ότι ένας ιερέας που διαπράττει πορνεία και ταυτόχρονα τελεί τη λειτουργία βρίσκεται στην κόλαση ακόμη και πριν από τον θάνατό του. Όταν διακηρύττει: «Ειρήνη σε όλους» και «Η ευλογία του Κυρίου ας είναι πάνω σας», ο Άγγελος του βωμού λέει: «Ευλογία από τον Θεό στον λαό, αλλά κατάρα σε εσάς». Όταν κοινωνεί, η ψυχή του γίνεται μαύρη, σαν καμένο κάρβουνο. Όταν τελειώνει τη Λειτουργία, ο διάβολος τον πλησιάζει και τον φιλάει στα χείλη σαν να ήταν φίλος του.
Είπε: «Δύο αδελφοί μοναχοί ζούσαν κοντά ο ένας στον άλλον. Ο ένας πήγε στην πόλη για κάποια δουλειά και πέθανε εκεί. Και ένας άλλος είδε σε όνειρο: μια βουρκωμένη θάλασσα, ο αδελφός μοναχός του περπατούσε κατά μήκος ενός ολισθηρού βράχου και ξαφνικά έπεσε στην άβυσσο. Άρχισε να φωνάζει στον ύπνο του: «Βοήθεια!», αλλά η θάλασσα έπνιξε τη φωνή του.»
Ρώτησα τον Ιερομόναχο Βασίλειο: «Υπάρχει αμαρτία πιο σοβαρή από αυτή την αμαρτία;» «Απελπισία και αυτοκτονία», απάντησε. «Αλλά τις περισσότερες φορές είναι η πορνεία που οδηγεί έναν μοναχό στην απελπισία.» «Και γιατί επιτρέπεται σε έναν μοναχό να πέσει στην πορνεία, αφού προσεύχεται στον Θεό και θέλει να σωθεί;» «Για ανυπακοή και μη εξομολογημενες αμαρτίες». Ρώτησα ξανά: «Συγχωρείται αυτή η αμαρτία σε έναν ιερέα;» «Ας το αποφασίσει ο επίσκοπος», απάντησε.
Ρώτησαν τον Αρχιμανδρίτη Βιτάλι (Σιδορένκο) τι είχε βρει καλύτερο για σωτηρία. Απάντησε: «Μια προσευχή μετάνοιας».
Ο Αρχιμανδρίτης Βιτάλιος είπε: «Μερικοί ερημίτες διαβάζουν ολόκληρο το Ψαλτήρι σε μια μέρα, ενώ άλλοι διαβάζουν ένα κάθισμα είκοσι φορές. Εγώ κάνω το πρώτο για χάρη των αδελφών, αλλά προτιμώ το δεύτερο».
Ο Αρχιμανδρίτης Βιτάλι είπε: «Όταν μαθαίναμε την Προσευχή του Ιησού στην έρημο, μετρούσαμε πόσες προσευχές έπρεπε να πούμε όταν περπατούσαμε από το κρεβάτι μας στην εξωτερική πόρτα και από το κελί μας στο ρυάκι. Κατά τη διάρκεια του γεύματος, παίρνοντας φαγητό από ένα κοινό μπολ και φέρνοντάς το στο στόμα μας, απαγγέλλαμε μια προσευχή του Ιησού και ο χρόνος του γεύματος μετρήθηκε επίσης με τον αριθμό των προσευχών του Ιησού. Για να μην είναι πάντα ο νους σε ένταση, ψάλλαμε περιστασιακά τα λόγια της Προσευχής του Ιησού σε κάποια μετανοητική μελωδία, αλλά όχι για πολύ, και μετά διαβάζαμε ξανά την Προσευχή του Ιησού. Είχαμε επίσης ένα άλλο έθιμο: ενώ οι αδελφοί εργάζονταν, κάποιος διάβαζε την Προσευχή του Ιησού δυνατά, για να θυμάται την εντολή του γέροντα: «Η προσευχή είναι πράξη και η εργασία είναι κόπος».
Ο Αρχιμανδρίτης Βιτάλιος είπε: «Έχω δει ανθρώπους που έχουν διαβάσει όλα όσα είναι γραμμένα στη Φιλοκαλία για την Προσευχή του Ιησού και τα έχουν μάθει απέξω, αλλά ποτέ δεν μπόρεσαν να πετύχουν την ίδια την προσευχή. Έχω δει άλλους που δεν διάβασαν τίποτα, αλλά απλώς ρώτησαν τον γέροντά τους, και ο γέροντας τους είπε τι ήταν απαραίτητο για αυτούς. Και για τις προσευχές του γέροντα, ο Κύριος τους έδωσε προσευχή».
Ο Αρχιμανδρίτης Βιτάλιος είπε επίσης: «Πόσοι άνθρωποι υπήρχαν στην έρημο που δεν είχαν βιβλία, αλλά η προσευχή, σαν ποτάμι, έρεε στις καρδιές τους. Η ίδια η χάρη τους δίδαξε. Αν η καρδιά έχει αποκτήσει αγνότητα και αγαθότητα, τότε μια τέτοια καρδιά η ίδια θα αναζητήσει τον Θεό, θα επιθυμήσει τον Θεό, θα κλάψει ενώπιον του Θεού και η χάρη θα εισέλθει σε αυτήν σαν στο σπίτι της».
Ρώτησαν τον Αρχιμανδρίτη Βιτάλι: «Ποια είναι τα σημάδια της καθαρότητας της καρδιάς;» Απάντησε: «Ο πρώτος βαθμός είναι να βλέπεις τις αμαρτίες σου και να κλαίς γι' αυτές. Ο δεύτερος είναι η ταπεινότητα μπροστά σε κάθε άνθρωπο και το να μην βλέπεις τις αμαρτίες των άλλων. Ένας ακόμη υψηλότερος βαθμός είναι η αγάπη για τους εχθρούς όπως για τους φίλους σου. «Και δεν υπάρχει τέλος στην τελειότητα στην αγνότητα».
Ο Αρχιμανδρίτης Βιτάλι είπε: «Όταν διαβάζω επιμνημόσυνα σημείωμα για ζωντανούς και νεκρούς, έχω κατά νου ότι οι Φύλακες Άγγελοί τους προσεύχονται για μένα αυτή τη στιγμή, και η ανάγνωση των σημειώσεων δεν με επιβαρύνει».
Ο πατέρας Βιτάλι είπε: «Συμβαίνει ένας άνθρωπος να αμαρτάνει και να τον στοιχειώνουν δύσκολα όνειρα. Ένας αδελφός μου είπε ότι τον παρασύρουν ακάθαρτες σκέψεις και μετά είδε ένα όνειρο: τα τοιχώματα του κελιού του ήταν μαύρα, πλησίασε, τα άγγιξε και ένιωσε ότι ήταν καλυμμένα με μαύρο μαλλί. Το κελί ήταν μια εικόνα της ψυχής του, αυτό το όνειρο τον καλούσε σε μετάνοια».
Ο Αρχιμανδρίτης Βιτάλι είπε: «Οι δαίμονες βάζουν σε πειρασμό τους ανθρώπους που ζουν στον κόσμο μέσω των σκέψεων και εμφανίζονται στους ερημίτες με αισθητηριακές εικόνες. Ακούγαμε τη νύχτα το βρυχηθμό των ζώων, τις κραυγές ανθρώπων που ήθελαν να επιτεθούν στις καλύβες μας, τον ήχο βημάτων στη σοφίτα, σαν να περπατούσε κάποιος εκεί. Μερικές φορές βλέπαμε ότι γνωστοί άνθρωποι έρχονταν να μας επισκεφτούν, αλλά αποδείχθηκε ότι ήταν ένα φάντασμα. Βίωσα έναν σοβαρό πειρασμό από δαίμονες. Τη νύχτα στον ύπνο μου μου φαινόταν ότι ένας νεκρός πίεζε το στήθος μου, δεν μπορούσα να κινηθώ κάτω από το βάρος του, η γλώσσα μου μούδιασε, δεν μπορούσα να προφέρω τα λόγια της προσευχής. Αυτό συνεχίστηκε για πολλή ώρα. Τελικά, μαζεύοντας τις δυνάμεις μου, κάνω έναν νοερό σταυρό και μετά αρχίζω να λέω: «Είθε ο Θεός να αναστηθεί» - και νιώθω σαν να πέφτει μια πέτρινη πλάκα από το στήθος μου. Έγραψα στον πνευματικό μου πατέρα γι' αυτό, ζητώντας από ολόκληρο το μοναστήρι να προσευχηθεί για μένα. Είναι αδύνατο να φανταστεί κανείς τη φρίκη της προσέγγισης ενός δαίμονα σε όποιον δεν το έχει βιώσει ο ίδιος».
Ο Αρχιμανδρίτης Βιτάλι αφηγήθηκε επίσης την ακόλουθη ιστορία: «Μια χειμωνιάτικη μέρα έφυγα από το κελί μου τη νύχτα και είδα ένα μεγάλο σκυλί. Άρχισα να το φωνάζω, αλλά εκείνη ούρλιαξε ως απάντηση. Συνειδητοποίησα ότι ήταν ένας λύκος που ετοιμαζόταν να μου ορμήσει και φώναξα: «Κύριε, με τις προσευχές του πνευματικού μου πατέρα, του Ηγουμένου Σεραφείμ 172 , ελέησέ με!» – και ο λύκος, σαν να τον οδηγούσε μια αόρατη δύναμη, έτρεξε στο δάσος. Δεν ήταν πια φάντασμα: το επόμενο πρωί είδαμε ίχνη λύκου στο χιόνι.
Ο πατέρας Βιτάλι είπε: «Υπάρχουν και καλοί άνθρωποι στην αστυνομία. Κάποτε, όταν ταξίδευα, η αστυνομία με άρπαξε και με χτύπησε, και ο προϊστάμενος σηκώθηκε και μου είπε: «Μην τον χτυπάς πολύ δυνατά, αλλιώς θα πεθάνει και μετά θα έχεις πολλά προβλήματα». Μετά σταμάτησαν να με κλωτσούν, αλλά με τραβούσαν μόνο από τα μαλλιά και τα γένια.
Ένας μοναχός παραπονέθηκε στον πατέρα Βιτάλι ότι ο αδελφός με τον οποίο ζούσε στο ίδιο κελί ήταν καβγατζής. Ο πατέρας Βιτάλι είπε: «Ένιωθα καλά παντού και με όλους». Ο μοναχός εξεπλάγη και ρώτησε: «Εξήγησέ μου τι σημαίνουν τα λόγια σου». Ο πατέρας Βιτάλι απάντησε: «Με όποιον κι αν ήμουν, προσπαθούσα να βεβαιωθώ ότι όχι εγώ ήμουν με τους ανθρώπους, αλλά ότι οι άνθρωποι ήταν καλοί μαζί μου, και το έβαλα στην καρδιά μου να κόψω τη θέλησή μου μπροστά σε κάθε άνθρωπο».
Ο Αρχιμανδρίτης Γαβριήλ (Ουργκεμπάτζε) είπε: «Αν βλέπατε τι χάρη κατεβαίνει κατά τη διάρκεια της Λειτουργίας, θα ήσασταν έτοιμοι να μαζέψετε σκόνη από το πάτωμα της εκκλησίας και να πλύνετε το πρόσωπό σας με αυτήν!»
Ρώτησαν τον Αρχιμανδρίτη Γαβριήλ πότε θα έρθει το τέλος του κόσμου. Ο Αββάς απάντησε: «Είκοσι τέσσερις πρεσβύτεροι προσεύχονται να έρθει σύντομα ο Κύριος στη γη για να κρίνει ζωντανούς και νεκρούς. Και είκοσι τέσσερις άγιοι στη γη προσεύχονται να παρατείνει ο Κύριος τον χρόνο για μετάνοια. Ανάμεσά τους είναι και ο Αρχιμανδρίτης Μπετάν». Τον ρώτησαν: «Υπάρχουν δύο αρχιμανδρίτες, ποιος είναι;» Ο Αββάς απάντησε: «Αρκεί αυτό που είπα και δεν έχει νόημα να το συζητήσουμε άλλο».
Ο πατήρ Γεώργιος (Μπουλισκέρια) είπε : «Όλη η φιλοσοφία και η σοφία του κόσμου περιέχεται στην Προσευχή του Ιησού, επομένως ένας μοναχός είναι αληθινός φιλόσοφος (εραστής της σοφίας)».
Ο Πατριάρχης Δαβίδ (Ντεβνταριάνι) είπε : «Μια μητέρα είναι ένα άφθαρτο τείχος και ένας ακούραστος φρουρός για το παιδί της».
Ο Πατριάρχης Εφραίμ (Σινταμονίτζε) είπε : «Αν ένας από τους δύο είναι έξυπνος, δεν θα υπάρξει διαμάχη».
Την Κυριακή της Συγχώρεσης, ο Πατριάρχης Εφραίμ είπε στους ιερείς: «Ασπασθείτε το επιτραχήλιο και τον θρόνο, ασπαστείτε ο ένας τον άλλον, ζεσταθείτε ο ένας τον άλλον με τη ζεστασιά της αγάπης σας». Πριν από το θάνατό του, ο Πατριάρχης Εφραίμ είπε: «Ήρθε η ώρα να ξεκινήσω το τελευταίο μου ταξίδι. Αφαιρώ όλες τις τιμωρίες από εκείνους που έχω τιμωρήσει, συγχωρώ τους πάντες και ζητώ συγχώρεση από εκείνους που έχω προσβάλει. Αφήνω όλη την κρίση στον Θεό».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου