Η συνήθεια να βάφονται τα αυγά, εδώ και αιώνες, συνδέεται με το Πάσχα. Την αγαπούν όλοι – μικροί και μεγάλοι – που προετοιμάζονται για τη μεγαλύτερη χριστιανική γιορτή. Το Πάσχα στην Ορθοδοξία γιορτάζεται 40 ημέρες. Κάποτε, τα βαμμένα πασχαλιάτικα αυγά έπρεπε να φτάσουν για όλη την μεθεόρτια περίοδο. Και φανταστείτε ότι τότε ζούσαν σε μεγάλες οικογένειες. Με κόκκινα αυγά κερνούσαν και τους επισκέπτες του σπιτιού που έρχονταν εκείνες τις μέρες, καθώς και τους οδοιπόρους που ζητούσαν φαγητό και στέγη. Στις μέρες μετά το Πάσχα συγγενείς, φίλοι και γνωστοί αντάλλασσαν τσουρέκια και ζωγραφισμένα αυγά, με τους πλουσιότερους να τα μοίραζαν στους φτωχούς. Πίστευαν, ότι αν ο επισκέπτης φύγει χωρίς αυγό, μαζί του θα φύγει και η ευλογία και η ευτυχία του σπιτιού, η καρποφορία από τα χωράφια και τα αμπέλια.
Το βάψιμο των αυγών, όμως, ήθελε σοβαρή προετοιμασία. Οι νοικοκυρές μόνες τους ετοίμαζαν τα χρώματα από διάφορα φυτά. Το πιο σημαντικό χρώμα, τότε όπως και σήμερα, ήταν το κόκκινο που συμβόλιζε το αίμα του Χριστού στο σταυρό και τη χαρά της ανάστασης. «Άμποτε δώσει ο Θεός του χρόνου πάλι να ανταμώσουμε με κόκκινο αυγό», με τέτοια ευχή και αναμμένο κερί άρχιζε η διαδικασία του βαψίματος των αυγών. Για την παρασκευή του κόκκινου χρώματος χρησιμοποιούσαν διάφορα βότανα που μάζευαν το καλοκαίρι και τα έβαζαν να βράσουν, καθώς και παντζάρια. Διάφορες αποχρώσεις του κίτρινου παρασκεύαζαν από βότανα, φύλλα καρυδιάς ή βρεγμένοι φλοιοί μηλιάς. Οι φλούδες κρεμμυδιού όταν έβραζαν αρκετά απέδιδαν ένα ωραίο καφέ χρώμα στο πολύχρωμο πασχαλιάτικο καλάθι. Το πράσινο παρασκεύαζαν από φρέσκο ζουμί τσουκνίδας. Τα απλά, βαμμένα σε διάφορα χρώματα αυγά, ήταν μέρος της διατροφής επί 40 μέρη μετά την Ανάσταση. Τα ζωγραφισμένα, όμως, ήταν μόνο για διακόσμηση και δώρα σε εκλεκτούς.
Τα έβαζαν σε περίβλεπτο μέρος και προσπαθούσαν να τα φυλάξουν για όσο περισσότερο δυνατόν. Οι παλιές τεχνικές διακόσμησης των αυγών απαιτούσαν πολύ μαεστρία, υπομονή και αγάπη. Τα νέα κορίτσια ζωγράφιζαν ειδικούς συμβολισμούς πάνω τους, με τους οποίους εξέφραζαν τις ελπίδες τους για μια όμορφη αγάπη, ευτυχισμένη και μακρόχρονη οικογενειακή ζωή. Η διακόσμηση συνοδευόταν με τραγούδια που περιείχαν ευχές, συμβολισμούς και πόθους. Χρειάζεται πολλή πείρα για να διακοσμηθεί ένα αυγό με μυτερή βελόνα ή με μαχαιράκι. Την τέχνη αυτή την κατείχαν κυρίως οι μοναχοί-ξυλογλύπτες που με το έμπειρο χέρι τους απεικόνιζαν πάνω τους ολόκληρες σκηνές από την Αγία Γραφή. Τα αυγά αυτά τα χάριζαν σε εκλεκτούς επισκέπτες στις μέρες της γιορτής.
Το 1912 ο Βούλγαρος εθνογράφος Ντιμίταρ Μαρίνοφ επισκέπτεται την βουλγαρική μονή του Ζωγράφου στο Άγιο Όρος. Τα υπέροχα διακοσμημένα αυγά που του χάρισαν τα περιγράφει σαν αντικείμενα παραμυθένιας ομορφιάς. Στο Ντιμίταρ Μαρίνοφ οφείλουμε τη συλλογή φωτογραφιών και περιγραφών των πασχαλιάτικων αυγών που φυλάσσονται στο Εθνογραφικό Μουσείο στη Σόφια».
Μετάφραση: Αλεξέι Σταμπολώβ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου