Στην οροφή της άμαξας
(Ιστορία της Μαρίας Αρ.)
Στη Μόσχα εκείνη την εποχή επικρατούσε πείνα. Έδωσαν 8 ουγγιές ψωμί και ήρα ανά άτομο. Δεν υπάρχει τίποτα: ούτε πατάτες, ούτε δημητριακά, ούτε λάχανο, και έχουν αρχίσει να ξεχνούν το κρέας.
Η Αλεξάνδρα, η Αικατερίνα και εγώ ήρθαμε στον πνευματικό μας πατέρα Μιχαήλ για να ζητήσουμε ένα ταξίδι για να αγοράσουμε ψωμί. Πολλοί φεύγουν με πράγματα και φέρνουν ψωμί, οπότε γιατί να μην πάμε κι εμείς.
Ο πατήρ Μιχαήλ μας άκουσε, κούνησε το κεφάλι του αποδοκιμαστικά, ανέβηκε στην εικόνα και προσευχήθηκε για πολλή ώρα. Τότε γύρισε προς το μέρος μας και είπε: «Σας εμπιστεύομαι στην Παρακλήτριά μας, τη Μητέρα του Θεού. Πάρτε κάθε ένα από τα εικονίδια του Βλαντιμίρ και προσευχηθείτε σε Εκείνη. Αυτή και ο Άγιος Γεώργιος θα σας βοηθήσουν. Θα είναι δύσκολο, ω, πόσο δύσκολο θα είναι. Θα προσευχηθώ και για σένα εδώ». Και σαν να μην ήταν για εμάς είπε:
- Θεομήτορα και δούλε του Θεού Γεώργιε βοήθησέ τους, σώσε τους και σώσε τους από κίνδυνο, φόβο και μομφή.
Έτσι πήγαμε. Σε όλη τη διαδρομή θυμόμασταν γιατί ο πατέρας μας φώναζε τον Άγιο Γεώργιο;
Οι συγγενείς μας δεν μας άφησαν να φύγουμε για πολύ καιρό, αλλά πήγαμε. Από τη Μόσχα ταξιδεύαμε με θερμαινόμενα οχήματα, μερικές φορές σε σκαλοπάτια, σε προθαλάμους. Ο Σεπτέμβριος πλησίαζε στο τέλος του.
Ανταλλάξαμε δύο κιλά αλεύρι και δύο κιλά κεχρί. Σερνόμαστε, υποφέρουμε, αλλά χαιρόμαστε πολύ.
Είχαμε κολλήσει μακριά από τη Μόσχα. Παντού τα αποσπάσματα αφαιρούν ψωμί. Δεν επιβιβάζονται σε τρένα στους σταθμούς. Έρχονται μόνο στρατιωτικά κλιμάκια.
Τρεις μέρες καθίσαμε στο σταθμό, φάγαμε κρεμμύδια και μασήσαμε ξερό κεχρί. Μπορώ ακόμα να το γευτώ στα χείλη μου. Το βράδυ έφτασε ένα μεγάλο τρένο από βαγόνια εμπορευμάτων. Έγινε λόγος ότι ήταν στρατιωτικός και κατευθυνόταν προς τη Μόσχα. Το πρωί οι πόρτες άνοιξαν, οι στρατιώτες ξεχύθηκαν από τις άμαξες και πήγαν να ανταλλάξουν μήλα, τουρσιά, ψημένα γογγύλια και κρεμμύδια από τους χωρικούς. Φοβόμαστε να ζητήσουμε να επιβιβαστούμε στην άμαξα. Οι γυναίκες λένε ότι είναι επικίνδυνο να μπεις στις άμαξες των στρατιωτών. Λένε ιστορίες τρόμου.
Κάπου ξέσπασε η χολέρα. Τρομακτικό και απελπιστικό. Τότε θυμήθηκαν τα λόγια του πατέρα Μιχαήλ. Οι στρατιώτες κάθονται στο πάτωμα, σε κουκέτες, καπνίζουν, γελούν, φτύνουν ηλιόσπορους, φωνάζοντας: «Γυναίκες, ελάτε σε μας!» Πάμε μια βόλτα! Θα φύγουμε σύντομα!» Φοβόμαστε. Πολλές γυναίκες αποφασίζουν να πάνε. Οι στρατιώτες αστειεύονται και τους σέρνουν στις άμαξες.
Αρκετές γυναίκες, μεταξύ των οποίων και εμείς οι νεαρές, αποφασίζουν να ανέβουν στην οροφή της άμαξας - δεν υπάρχει άλλος τρόπος να ταξιδέψουμε. Με δυσκολία ανεβαίνουμε τη σκάλα και σέρνουμε τις τσάντες. Ο ήλιος καίει. Απλώσαμε στη μέση της ραβδωτής στέγης.
Προσευχόμαστε. Σχεδόν τα πάντα στις ταράτσες είναι γεμάτα, κυρίως με γυναίκες. Η ατμομηχανή καπνίζει αφόρητα και θερμαίνεται με ξύλα. Τελικά το τρένο κινείται και, ανεβάζοντας ταχύτητα, προχωρά.
Ένας σταθμός επιπλέει, γεμάτος με ένα θορυβώδες πλήθος ανθρώπων, μερικοί προσπαθούν να πηδήξουν στις προσκρούσεις, να πατήσουν, να χαλάσουν, να πέφτουν και πάλι να προσπαθήσουν να φύγουν, αλλά λίγοι τα καταφέρνουν.
Το τρένο βγήκε στη στέπα, κουφό και έρημο. Μαύρος καπνός από ατμομηχανή. Οι σπινθήρες καίνε χέρια, πρόσωπο, ρούχα, τσάντες. Διώχνουμε τους σπινθήρες σαν μύγες, τους σβήνουμε ο ένας πάνω στον άλλον, αποτινάσσουμε τον εαυτό μας.
Η Σάσα ζητά ήσυχα να ξαπλώσουμε και οι τρεις μας με τα κεφάλια μας αντικριστά. Μετακινούμαστε προσεκτικά και η Σάσα μας διαβάζει από μνήμης τον ακάθιστο στη Μητέρα του Θεού Βλαντιμίρ. Το διαβάζει αρκετές φορές.
Είναι ζεστό, αποπνικτικό, είναι δύσκολο να σβήσεις σπινθήρες και να κολλήσεις στις κορυφογραμμές της οροφής. Οι τσάντες μετακινούνται στο πλάι και πρέπει να ρυθμίζονται συνεχώς.
Πάμε, πάμε. Ξαφνικά το τρένο σταματάει ξαφνικά. Οι άνθρωποι πηδούν από το τρένο, τρέχουν κατά μήκος του τρένου, συζητώντας κάτι. Το τρένο είναι σταματημένο. Είμαστε ξαπλωμένοι. Ο ήλιος πέφτει κάτω από τον ορίζοντα. Οι σπίθες δεν πετούν πια. διψάω. Οι πόρτες των αμαξών ανοίγουν, οι στρατιώτες πετούν έξω, πηγαίνουν στους αραιούς θάμνους στην άκρη του δρόμου, βρίζουν ευγενικά και γελούν. Τους κοιτάμε από ψηλά.
Ξαφνικά ένας από τους στρατιώτες αναφωνεί: «Αδέρφια, υπάρχουν τόσες πολλές γυναίκες στις στέγες!» Και αμέσως υπάρχει μια αλλαγή στη διάθεση. «Παιδιά! Πάμε στις γυναίκες!».
Οι άμαξες είναι άδεια, όλα χύνονται στο ανάχωμα. Πολλοί σκαρφαλώνουν σε στέγες. Θόρυβος, γέλια, ουρλιαχτά, τσιρίσματα.
"Θεός! - η σκέψη αναβοσβήνει, - τι να κάνω; Στρατιώτες εμφανίζονται στις στέγες, λίγοι στην αρχή, αλλά μετά όλο και περισσότεροι. Κραυγές ακούγονται από τις γειτονικές στέγες, κάποιος ρωτάει, ικετεύει, κλαίει. «Οχάλνικ! Τι κάνεις; Είμαι αρκετά μεγάλος για να γίνω μητέρα σου!» - «Στρατιώτες! Το ψωμί δεν θα βλάψει, τα παιδιά στο σπίτι πεινούν ακόμα». - «Το ψωμί σου, θεία, δεν θα χαλάσει, οι αρχές μας ταΐζουν». Οι μπότες χτυπούν στο σίδερο, δυνατά, τρομακτικά. Κάποιες από τις γυναίκες κλαίνε μανιωδώς, ζητιανεύουν, κάποιες παλεύουν, πηδάνε από την ταράτσα, σπάνε. Αρκετοί στρατιώτες εμφανίζονται στη στέγη μας. Προσεύχομαι, στρέφοντας προς τη Μητέρα του Θεού. Η Κάτια, κολλημένη πάνω μου, κλαίει και, κλαίγοντας, προσεύχεται δυνατά. Η Σάσα κοιτάζει αυστηρά - ξέρω ότι δεν θα τα παρατήσει, δεν θα κάνει πίσω. Θυμάμαι τα λόγια του πατέρα Μιχαήλ για τον Άγιο Γεώργιο και αρχίζω να τον ρωτάω κι εγώ.
Περπατώντας γύρω από άλλες γυναίκες, μας πλησιάζει ένας στρατιώτης, με ψηλά ζυγωματικά, απαλό ξυρισμένο κεφάλι και αλόγιστα λοξά μάτια. Με πιάνει το χέρι και μου λέει συμφιλιωτικά: «Κάτω κορίτσι μου, δεν θα σε κάνω κακό!» Τον σπρώχνω μακριά, αρχίζω να υποχωρώ και κοιτάζοντάς τον κατά πρόσωπο, σταυρώνομαι πολλές φορές. Χαμογελώντας αλύπητα, προχωρά με τα χέρια απλωμένα. Σωρεύονται στις ταράτσες, παλεύουν, ζητιανεύουν, τα παρατάνε. Οποιοσδήποτε αγώνας, φυσικά, είναι άσκοπος, υπάρχουν πολλοί στρατιώτες, και δεν έχουν καμία απολύτως ιδέα τι κάνουν. Νομίζουν ότι αυτό που συμβαίνει είναι διασκεδαστική ψυχαγωγία. Η αντίσταση τους κάνει να γελούν και να τους φουντώνουν ακόμα περισσότερο.
Πάει ο λοξός, υποχωρώ. Η Κάτια φωνάζει: «Η στέγη τελειώνει». Δεν υπάρχει πουθενά υποχώρηση. Από κάτω υψώνεται ένας ναύτης με γιλέκο, ψηλός, με πικραμένο πρόσωπο στο οποίο αστράφτουν, όντως αστράφτουν τα μεγάλα μάτια.
Ο ναύτης με αρπάζει από τους ώμους, με τραβάει στην άκρη και λέει με δυνατή αλλά τρεμάμενη φωνή με θυμό: «Ηρέμησε, θα το λύσουμε τώρα, αλλά θα έχεις πάντα χρόνο να πηδήξεις από την οροφή». Πηγαίνει προς τον λοξό, τον χτυπάει στο στήθος και του λέει: «Έλα... φύγε από δω!» - μετά από το οποίο το λοξό πηδά αμέσως στο κενό μεταξύ των αυτοκινήτων. Ένας ναύτης περπατά στην οροφή, πλησιάζει κάποιον ξαπλωμένο στρατιώτη, τον σηκώνει από το γιακά και φωνάζει: «Τι κάνεις, αντίθετα, ντροπιάζεις την εργατοαγροτική κυβέρνηση και τον στρατό!».
Ο στρατιώτης βρίζει απεγνωσμένα και προσπαθεί να χτυπήσει τον ναύτη, αλλά εκείνος του αρπάζει το περίστροφο και τον πυροβολεί στο πρόσωπο. Πέφτοντας, ο στρατιώτης γλιστράει από την οροφή και πετάει σε ένα ανάχωμα.
Το συλλαλητήριο ξεκινά. Μόνο γυναίκες και λίγοι άντρες κατασκευαστές τσαντών παραμένουν στις στέγες. Η συγκέντρωση κράτησε περίπου δεκαπέντε λεπτά, αλλά η ατμομηχανή άρχισε να σφυρίζει, οι στρατιώτες ανέβηκαν στις άμαξες, θάβοντας βιαστικά τον πυροβολημένο. Ο ναύτης, πλησιάζοντας μας, είπε: «Πάμε, κορίτσια, στην άμαξα, θα φτάσετε εκεί ήρεμα».
Μας φέρθηκαν πολύ καλά στην άμαξα, μας τάισαν και μας έδωσαν νερό. Ο ναύτης, το όνομά του ήταν Γκεόργκι Νικολάεβιτς Τουλίκοφ, ήταν ο επίτροπος του συντάγματος. Η Σάσα του είπε, μια άγνωστη, για εμάς, για την πίστη, για το πανεπιστήμιο, για το πώς ελπίζαμε στη βοήθεια της Μητέρας του Θεού και του Αγίου Γεωργίου ενώ βρισκόμαστε στην ταράτσα. Ο Γκεόργκι μας άκουγε σκεπτικά, ποτέ δεν μας έκρινε ούτε εξέφραζε γελοιοποίηση.
Δύο-τρεις φορές το τρένο αντιμετώπισαν αποσπάσματα μπαράζ, προσπαθώντας να απομακρύνουν τις γυναίκες που κάθονταν στην ταράτσα και να μπουν στα βαγόνια, αλλά όταν συνάντησαν ένοπλοι φρουροί, υποχώρησαν με κατάρες και απειλές. Μας πήγαν στο Ποντόλσκ, το τρένο δεν πήγε παρακάτω. Ο Γκεόργκι και οι σύντροφοί του μας έβαλαν σε ένα προαστιακό και φτάσαμε με ασφάλεια στη Μόσχα.
Καθώς αποχαιρετιστήκαμε, ευχαριστήσαμε τον Γιώργο και τους στρατιωτικούς που ταξίδευαν με την άμαξα. Στον χωρισμό, ο Georgy είπε: "Ίσως συναντηθούμε, η ζωή είναι συνυφασμένη."
Και η Σάσα, η ήσυχη Σάσα μας, που πάντα ακτινοβολούσε μέτρο και ηρεμία, πλησίασε τον Γιώργο, έβαλε τα χέρια της στους ώμους του και είπε: «Ο Θεός να σε φυλάει για καλές πράξεις και να είσαι πάντα ευγενικός και συμπονετικός. Αντίο!". Και υποκλίθηκε μέχρι τη μέση.
Η χαρά των συγγενών μας για την επιστροφή μας ήταν άμετρη και εμείς, έχοντας μόνο χρόνο να πλυθούμε, πήγαμε βιαστικά στον πατέρα Μιχαήλ.
Ο πατέρας μας περίμενε ήδη. Αφού μας άκουσε, είπε:
- Σε ευχαριστώ, Κύριε, για το μεγάλο σου έλεος. Μην ξεχνάς τον ναύτη Γιώργο. Προσευχηθείτε γι 'αυτόν, ένας από εσάς θα πρέπει να τον συναντήσει και μετά φροντίστε να τον βοηθήσετε.
Πέρασαν περισσότερα από είκοσι χρόνια, η πολεμική χρονιά ήταν το 1943. Ο πατέρας Μιχαήλ πέθανε στην εξορία το 1934 και το βιβλίο προσευχής μας ο Σάσα πέθανε μαζί του σε οικειοθελή εξορία. Η Κάτια ήταν παντρεμένη εδώ και πολύ καιρό, η σχέση μου μαζί της είχε διακοπεί. Το 1943 δούλευα ως χειρουργός σε στρατιωτικό νοσοκομείο για 18-20 ώρες την ημέρα, δεν γύριζα σπίτι για εβδομάδες και πήγαινα στην εκκλησία από καιρό σε καιρό.
Το νοσοκομείο ήταν ένα νοσοκομείο αξιωματικών. Έφεραν έναν συνταγματάρχη αναίσθητο. Η πληγή είναι σοβαρή και παραμελημένη. Χειρουργήθηκαν τη νύχτα για περισσότερες από τέσσερις ώρες και μετάγγισαν αίμα πολλές φορές. Μετά την επέμβαση, καθώς ήμουν με χειρουργικά ρούχα, έπεσα εξουθενωμένη και αποκοιμήθηκα.
Κοιμήθηκα τέσσερις ώρες και όρμησα αμέσως στον ασθενή. Σιγά σιγά επέστρεψε η ζωή σε αυτόν, είχε πολλά προβλήματα. Κάθε μέρα ερχόμουν κοντά του τρεις φορές, ήθελα πολύ να τον σώσω.
Ήρθα μια φορά την εικοστή μέρα μετά την επέμβαση. Ξαπλώνει αδύναμος, χλωμός, διάφανος, μόνο τα μάτια του δεν λάμπουν. Με κοίταξε και ξαφνικά είπε ήσυχα: «Μασένκα! Πόσες φορές έρχεσαι σε μένα, αλλά δεν θα τα μάθεις όλα!».
Αγανάκτησα και του είπα με οξύτητα ότι είμαι στρατιωτικός γιατρός, όχι ο Μασένκα. Μετά από όλα, ήρθε με μια ολόκληρη ομάδα γιατρών. Και αυτός:
- Ε, Μασένκα, σε θυμάμαι, την Κάτια και τη Σάσα όλη μου τη ζωή! - Εδώ με συνέλαβε το παρελθόν. Εκείνη ούρλιαξε:
- Γιώργο! — Έτρεξα κοντά του και τον αγκάλιασα. Οι γιατροί και οι νοσοκόμες άρχισαν να φεύγουν από το δωμάτιο από λεπτότητα, κι εγώ σαν κορίτσι του έπιασα το κεφάλι και έκλαψα.
Κοίταξα και υπήρχε μια ταμπέλα στο κρεβάτι του, όπως όλων των άλλων, και πάνω: «Γκεόργκι Νικολάεβιτς Τουλίκοφ». Γιατί δεν το πρόσεξα αυτό πριν;
Τα μάτια του Τζορτζ έτρεξαν ακόμη περισσότερο.
Για δύο μήνες ήρθα κοντά του μετά από γύρους και καθήκοντα. Αλλά η πρώτη του ερώτηση ήταν: είμαι ακόμα πιστός;
Οι ιστορίες του Σάσα τότε στην άμαξα άφησαν κάποιο αποτύπωμα στην ψυχή του, το οποίο δεν διαγράφηκε, αλλά τον έκανε να αντιμετωπίζει την πίστη, τη θρησκεία και τους ανθρώπους με προσοχή, προσοχή και καλή θέληση. Το 1939, με τον βαθμό του συνταγματάρχη, κατέληξε σε στρατόπεδο. «Εκεί», είπε ο Τζόρτζι, «είδα ανθρώπους, καλούς και κακούς, αλλά από τους πολλούς που συνάντησα, θυμάμαι για το υπόλοιπο της ζωής μου έναν νεαρό περίπου είκοσι τριών ετών, που έφερε τόση καλοσύνη και ζεστασιά στους ανθρώπους που όλοι τον αγαπούσαν, ακόμα και οι εγκληματίες του στρατοπέδου. Με σύστησε λοιπόν στον Θεό, με σύστησε. Στις αρχές του σαράντα ένα, ο Gleb (έτσι το όνομά του) πέθανε στο στρατόπεδο. Και απελευθερώθηκα τον Αύγουστο και με έστειλαν στο μέτωπο με τον βαθμό του λοχαγού, τώρα ανέβηκα ξανά στο βαθμό του συνταγματάρχη. Πριν τραυματιστώ, διέταξα μια μεραρχία, θα συνέλθω και θα επιστρέψω στο μέτωπο. Πίσω μας είναι η Ακαδημία Γενικού Επιτελείου, η Πολιτική Ακαδημία, το Khalkhin Gol, η Ισπανία, ο Φινλανδικός Πόλεμος και τώρα ο Πατριωτικός Πόλεμος».
Ο Τζόρτζι κι εγώ χωρίσαμε σαν υπέροχοι φίλοι. Αλληλογραφούσαμε σε όλη τη διάρκεια του πολέμου. Και το 1948, μετακόμισε με την οικογένειά του στη Μόσχα και άρχισαν να συναντιούνται συχνά. Αποσύρθηκε σε υψηλό βαθμό και ζει σχεδόν όλη την ώρα κοντά στη Μόσχα, μεγαλώνοντας τα εγγόνια του. Συναντιόμαστε εξίσου συχνά, αλλά οι συναντήσεις μας γίνονται και στον Καθεδρικό Ναό της Τριάδας-Σεργίου Λαύρας. Ανεξερεύνητοι οι δρόμοι Σου, Κύριε!
(Από το βιβλίο: Father Arseny, Μόσχα, 1993, Αδελφότητα στο όνομα του Πανάγαθου Σωτήρος)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου