ΜΕΓΑΛΗ ΤΕΣΣΑΡΑΚΟΣΤΗ ΤΡΙΤΗ ΚΥΡΙΑΚΗ (ΤΗΣ ΣΤΑΥΡΟΠΡΟΣΚΥΝΗΣΕΩΣ) ) ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΒΕΛΙΜΙΡΟΒΙΤΣ." Ό Κύριος δεν οδηγεί τούς ανθρώπους στο σταυρό πριν απ’ Αυτόν. Τούς καλεί να τον ακολουθήσουν, αφού εκείνος πρώτος κουβάλησε τον σταυρό. "

Στο σημερινό ευαγγέλιο ό Κύριος, σ’ όλους εκείνους πού επιθυμούν να σωθούν από το θάνατο, προσφέρει το σταυρό, το πιο πικρό φάρμακο για τη θεραπεία τους.

Είπε ό Κύριος: «Όστις θέλει οπίσω μου άκολουθείν, άπαρνησάσθω εαυτόν και άράτω τον σταυρόν αυτού και άκολουθήτω μοι» (Μάρκ. η'34). Όποιος θέλει να με ακολουθήσει, πρέπει ν’ απαρνηθεί τον παλιό και αμαρτωλό εαυτό του, να πάρει πάνω του το σταυρό των θλίψεων και των δοκιμασιών και τότε ας με ακολουθήσει.

Ό Κύριος δεν οδηγεί τούς ανθρώπους στο σταυρό πριν απ’ Αυτόν. Τούς καλεί να τον ακολουθήσουν, αφού  εκείνος πρώτος κουβάλησε τον σταυρό. Προτού κάνει την κλήση αυτή τούς είχε προειδοποιήσει για τα πάθη Του: «... δει τον υιόν του ανθρώπου πολλά παθείν ... και άποκτανθήναι, και μετά τρεις ημέρας άναστήναι» (Μάρκ. η'31). Αυτός είναι ό λόγος πού είπε πώς είναι «ή οδός». Έγινε ό πρώτος στα πάθη κι ό πρώτος στη δόξα. Ήρθε για ν’ αποδείξει πώς όλ’ αυτά πού οι άνθρωποι ισχυρίζονται ότι είναι αδύνατα, είναι δυνατά. Και τα έκανε δυνατά.

Ό Κύριος δεν πιέζει τούς ανθρώπους, δεν τούς ασκεί βία. Ό Κύριος συνιστά και προσφέρει. «Όστις θέλει...». Οι άνθρωποι έπεσαν στην αρρώστια της αμαρτίας με την ελεύθερη βούλησή τους. Και μόνο με την ελεύθερη βούλησή τους πρέπει να θεραπευτούν από την αμαρτία. Δεν κρύβει το γεγονός πώς το φάρμακο είναι πικρό, πολύ πικρό. Εκείνος όμως, με το να πάρει πρώτος το πικρό φάρμακο, το έκανε πιο εύκολο στους ανθρώπους. Και πήρε το φάρμακο μ’ όλο πού ό ίδιος ήταν υγιής, για να μάς αποδείξει τη θαυμαστή πράξη Του.

Άπαρνησάσθω εαυτόν. Ό πρώτος άνθρωπος, ό Αδάμ, απαρνήθηκε τον εαυτό του όταν αμάρτησε, αλλά απαρνήθηκε τον αληθινό, τον πραγματικό του εαυτό. Όταν ό Κύριος ζητά από τούς ανθρώπους ν’ απαρνηθούν τον εαυτό τους, εννοεί τον ψεύτικο, τον πλανεμένο εαυτό. Ας το κάνουμε πιο απλό.

Ό Αδάμ απαρνήθηκε την Αλήθεια και προσκολλήθηκε σ’ ένα ψέμα. Τώρα ό Κύριος ζητά από τούς απογόνους του Αδάμ ν’ απαρνηθούν το ψέμα και να προσκολληθούν ξανά στην Αλήθεια, από την οποία είχαν απομακρυνθεί. Το ν’ απαρνηθείς τον εαυτό σου επομένως σημαίνει, ν’ απαρνηθείς την απατηλή μη-ύπαρξη, πού μάς έχει επιβληθεί στη θέση της θεόσδοτη ύπαρξής μας. Πρέπει ν’ απαρνηθούμε την έγκοσμιότητα πού έχει αντικαταστήσει την πνευματικότητα μας, τα πάθη πού έχουν αντικαταστήσει τα καλά μας έργα, τον ταπεινό φόβο πού έχει σκοτίσει μέσα μας τη θεϊκή υιοθεσία, το γογγυσμό μας εναντίον του Θεού πού έχει αφανίσει μέσα μας το πνεύμα της υπακοής σ’ Εκείνον. Πρέπει ν’ απαρνηθούμε την ειδωλολατρική λατρεία της φύσης και του σώματός μας. Με λίγα λόγια, πρέπει ν’ απαρνηθούμε όλα εκείνα πού παραπέμπουν στο «εγώ» μας, και πού στην πραγματικότητα είναι ό πονηρός κι ή αμαρτία, ή φθορά, ή απάτη κι ό θάνατος.

Αχ και να μπορούσαμε ν’ απαρνηθούμε τις πονηρές μας συνήθειες πού έχουν γίνει μέσα μας δεύτερη φύση. Ν’ απαρνηθούμε αυτή τη «δεύτερη φύση», γιατί δεν είναι ή δική μας φύση όπως τη δημιούργησε ό Θεός, αλλά μια σωρευμένη και σκληρυμένη φαντασία κι αυταπάτη μέσα μας - ένα υποκριτικό ψέμα πού βαδίζει με τ’ όνομά μας, και μείς μαζί του.

Τί σημαίνει ν’ αναλάβουμε το σταυρό μας; Σημαίνει την από μέρους μας ελεύθερη αποδοχή κάθε μέσου θεραπείας πού μάς προσφέρει ή πρόνοια του Θεού, έστω κι αν είναι πικρό. Σου έτυχαν μεγάλες καταστροφές; Κάνε υπακοή στο θέλημα του Θεού, όπως έκανε κι ό Νώε. Χρειάζεται να κάνεις θυσία; Παραδώσου στα χέρια του Θεού με την ίδια πίστη πού είχε ό Αβραάμ όταν πορευόταν για να θυσιάσει το γιό του. Καταστράφηκε ή περιουσία σου; Πέθαναν ξαφνικά τα παιδιά σου; Να τα υπομένεις όλα με καρτερία, με την καρδιά σου προσκολλημένη στο Θεό, όπως έκανε ό Ιώβ. Σ’ εγκαταλείπουν οι φίλοι σου και βρίσκεσαι ξαφνικά περικυκλωμένος από εχθρούς; Να τα υπομείνεις όλα χωρίς γογγυσμό, όπως έκαναν κι οι απόστολοι, με πίστη στο Θεό πώς ή βοήθειά Του είναι άμεση. Καταδικάστηκες να πεθάνεις για το Χριστό; Δόξασε το Θεό πού αξιώθηκες τέτοια τιμή, όπως χιλιάδες χριστιανοί μάρτυρες.

Τίποτα δέ θα σου ζητηθεί πού δεν έχει ξαναγίνει. Εσύ μάλλον θ’ ακολουθήσεις το παράδειγμα των πολλών - αποστόλων, άγιων, ομολογητών και μαρτύρων - πού έμειναν πιστοί στο θέλημα του Χριστού. Πρέπει να γνωρίζουμε και κάτι ακόμα όμως, όταν επιζητούμε τη σταύρωσή μας. Πώς ό Κύριος ζητά τη σταύρωση του παλαιού ανθρώπου, εκείνου με τις πονηρές συνήθειες, πού υπηρετεί την αμαρτία. Με τη σταύρωση αυτή ό παλιός, ό ζωώδης άνθρωπος μέσα μας νεκρώνεται. Κι ό νέος άνθρωπος, πού είναι φτιαγμένος κατ’ εικόνα Θεού και αθάνατος, αναγεννιέται. Λέει ό απόστολος: «Ό παλαιός ημών άνθρωπος συνεσταυρώθη... του μηκέτι δουλεύειν ημάς τη αμαρτία» (Ρωμ. στ'6).

Ό σταυρός είναι βαρύς για τον παλιό, το σαρκικό άνθρωπο. Είναι βαρύς για τον άνθρωπο «συν τοις παθήμασι και ταις έπιθυμίαις» (Γαλ. ε'24). Για τον πνευματικό άνθρωπο όμως δεν είναι βαρύς. Ό σταυρός είναι «τοις μεν άπολλυμένοις μωρία... τοις δέ σωζομένοις ήμΐν δύναμις Θεού» (Α'Κορ. α'18). Εμείς καυχιόμαστε στο σταυρό του Χριστού, στο σταυρό πού φέρουμε για χάρη Του. Ό Κύριος δέ ζητά ν’ αναλάβουμε το δικό Του σταυρό, μα το δικό μας. Ό δικός Του σταυρός είναι ό βαρύτερος. Εκείνος δέ σταυρώθηκε για τις δικές Του αμαρτίες αλλά για τις δικές μας, γι’ αυτό κι ό σταυρός Του είναι ό βαρύτερος. Εμείς σταυρωνόμαστε για τις δικές μας αμαρτίες, γι’ αυτό κι ό δικός μας σταυρός είναι ελαφρύτερος. Όταν τα βάσανά μας βρίσκονται στο αποκορύφωμά τους, δεν πρέπει να λέμε πώς είναι πολύ μεγάλα, πέρα από κάθε όριο. Ζει Κύριος και γνωρίζει το μέτρο των πειρασμών μας, δέ θα μάς αφήσει να υποφέρουμε περισσότερο απ’ όσο μπορούμε. Το μέτρο των πειρασμών μας είναι υπολογισμένο τουλάχιστο όσο το μέτρο της μέρας και της νύχτας, ή όσο τα όρια των άστρων στην πορεία τους. Εντάθηκαν οι πειρασμοί μας; Έγινε βαρύτερος ό σταυρός μας; Ή δύναμη του Θεού είναι μεγαλύτερη, όπως μάς βεβαιώνει ό απόστολος: «Ότι καθώς περισσεύει τα παθήματα του Χριστού εις ημάς, ούτω διά Χριστού περισσεύει και ή παράκλησις ημών» (Β'Κορ. α'5).

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ΚΑΙΡΟΣ ΜΕΤΑΝΟΙΑΣ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΒΕΛΙΜΙΡΟΒΙΤΣ ΠΕΤΡΟΣ ΜΠΟΤΣΗΣ