Η δύναμη του καλού λογισμού

 

Η δύναμη του καλού λογισμού

Άγιος Παΐσιος Αγιορείτης

 

– Γέροντα, στην Παλαιά Διαθήκη, στο Δ’ βιβλίο των Μακκαβαίων, αναφέρεται: Ό ευσεβής λογισμός δεν είναι εκριζωτής των παθών, αλλά ανταγωνιστής (Δ´ Μακ. 3, 5.). Τί σημαίνει;

 

– Κοίταξε να δής: Τα πάθη είναι βαθιά ριζωμένα μέσα μας, αλλά ο ευσεβής, ο καλός, λογισμός μας βοηθάει να μην υποδουλωνώμαστε σ’ αυτά. Όταν ο άνθρωπος φέρνη όλο καλούς λογισμούς και σταθεροποίηση μιά καλή κατάσταση, τα πάθη παύουν να ενεργούν, οπότε είναι σαν να μην υπάρχουν. Δηλαδή ο ευσεβής λογισμός δεν ξερριζώνει τα πάθη, αλλά τα πολεμάει και μπορεί να τα καταβάλη. Νομίζω, ο συγγραφεύς περιγράφει τί μπόρεσαν να υποφέρουν οι Άγιοι Επτά Παίδες, η μητέρα τους Αγία Σολομονή και ο διδάσκαλος τους Άγιος Ελεάζαρος, έχοντας ευσεβείς λογισμούς, για να δείξη ακριβώς την δύναμη του καλού λογισμού.

 

Ένας καλός λογισμός ισοδυναμεί με μια πολύωρη αγρυπνία! Έχει μεγάλη δύναμη. Όπως τώρα κάποια νέα όπλα σταματούν με ακτίνες λέιζερ τον πύραυλο στην βάση του και τον εμποδίζουν να εκτοξευθή, έτσι και οι καλοί λογισμοί προλαβαίνουν και καθηλώνουν τους κακούς λογισμούς στα αεροδρόμια του διαβόλου, από τα οποία ξεκινούν. Γι’ αυτό προσπαθήστε, όσο μπορείτε, πριν προλάβη ο πειρασμός να σας φυτέψη κακούς λογισμούς, να φυτεύετε εσείς καλούς λογισμούς, γιά να γίνη η καρδιά σας ανθόκηπος και να συνοδεύεται η προσευχή σας από την θεία ευωδία της καρδίας σας.

 

Όταν κανείς κρατά έστω και λίγο αριστερό, δηλαδή κακό, λογισμό γιά κάποιον, οποιαδήποτε άσκηση και αν κάνη, νηστεία, αγρυπνία κ.λπ., πάει χαμένη. Σε τί θα τον βοηθήση η άσκηση, αν δεν αγωνίζεται παράλληλα να μη δέχεται τους κακούς λογισμούς; Γιατί να μην αδειάση από το πιθάρι πρώτα όλο το κατακάθι του λαδιού, πού είναι μόνο για σαπούνι, και ύστερα να βάλη το καλό λάδι, αλλά βάζει το καλό με το άχρηστο και το μουρνταρεύει;

 

Ένας αγνός, καλός, λογισμός έχει μεγαλύτερη δύναμη από κάθε άσκηση. Κάποιος νέος λ.χ. πολεμείται από τον διάβολο και έχει ακάθαρτους λογισμούς και κάνει αγρυπνίες, νηστείες, τριήμερα, γιά να απαλλαγή από αυτούς. Ένας αγνός λογισμός όμως πού θα φέρη έχει μεγαλύτερη δύναμη και από τις αγρυπνίες και από τις νηστείες πού κάνει και τον βοηθάει πιο θετικά.

 

Ο άνθρωπος, όταν τα βλέπη όλα με καλούς λογισμούς, εξαγνίζεται καί χαριτώνεται από τον Θεό. Με τους αριστερούς λογισμούς κατακρίνει και αδικεί τους άλλους, εμποδίζει την θεία Χάρη να έρθη, και έρχεται έπειτα ο διάβολος και τον αλωνίζει.

 

Όλη η βάση είναι ο καλός λογισμός. Αυτό είναι πού ανεβάζει τον άνθρωπο, τον αλλοιώνει προς το καλό. Πρέπει να φθάση κανείς στο σημείο να τα βλέπη όλα καθαρά. Είναι αυτό πού είπε ο Χριστός: ­Μη κρίνετε κατ’ όψιν, αλλά την δικαίαν κρίσιν κρίνατε. Μετά φθάνει ο άνθρωπος σε μία κατάσταση πού βλέπει τα πάντα με τα πνευματικά μάτια όχι με τα ανθρώπινα. Όλα τα δικαιολογεί, με την καλή έννοια.

Πρέπει να προσέχουμε να μη δεχώμαστε τα πονηρά τηλεγραφήματα του διαβόλου, για να μη μολύνουμε ­τον Ναόν του Αγίου Πνεύματος και απομακρυνθή η Χάρις του Θεού, με αποτέλεσμα να σκοτισθούμε. Το Άγιο Πνεύμα, όταν δη την καρδιά μας αγνή, έρχεται και κατοικεί μέσα μας, γιατί αγαπάει την αγνότητα – γι’ αυτό και παρουσιάσθηκε σαν περιστέρι.

Από το βιβλίο: Αγίου Παϊσίου Αγιορείτου, Λόγοι Γ’, Πνευματικός αγώνας

 

***

 

Αν θέλετε να κάνετε δουλειά στον εαυτό σας, να μην εξετάζετε τί κάνουν οι άλλοι γύρω σας, αλλά να φέρνετε καλούς λογισμούς και για τα καλά και για τα άσχημα πού βλέπετε στους άλλους. Άσχετα με τί σκοπό κάνει κάτι ο άλλος, εσείς βάλτε έναν καλό λογισμό.

Ο καλός λογισμός έχει μέσα αγάπη, αφοπλίζει τον άλλον και τον κάνει να σου φερθή καλά. Θυμάστε εκείνες τις καλόγριες πού πέρασαν τον ληστή για αββά; Όταν αποκαλύφθηκε, νόμιζαν ότι κάνει τον δια Χριστόν σαλό και παριστάνει τον ληστή και άλλο τόσο τον είχαν σε ευλάβεια. Τελικά έσωσαν και αυτόν και τους συντρόφους του

 

Άν είχες πνευματική υγεία, θα έβλεπες και τα ακάθαρτα καθαρά. Όπως θα έβλεπες τα φρούτα, έτσι θα έβλεπες και την κοπριά, γιατί η κοπριά βοήθησε να γίνουν τα φρούτα.

Όποιος έχει καλούς λογισμούς, έχει πνευματική υγεία και το κακό το μετατρέπει σε καλό… Ένας, αν έχη καλούς λογισμούς, και να τον χτυπήσης άδικα, θα πη: “Το επέτρεψε ο Θεός, γιά να εξοφλήσω παλιά μου σφάλματα, δόξα τω Θεώ!”. Ένω ένας άλλος πού δεν έχει καλούς λογισμούς, και να πας να τον χαϊδέψης, θα νομίζη πώς πας να τον χτυπήσης.

 

***

 

Στην αρχή της πνευματικής ζωής ο άνθρωπος διώχνει τούς κακούς λογισμούς με την πνευματική μελέτη, την προσευχή και τον φιλότιμο αγώνα. Μετά έρχονται πια, όλο καλοί λογισμοί. Αργότερα σταματάνε και οι καλοί λογισμοί και έρχεται ο Θείος φωτισμός. Από την ποιότητα των λογισμών ενός ανθρώπου, φαίνεται η πνευματική του κατάσταση.

 

Όταν παύσουν να περνούν κακοί λογισμοί, και μόνον καλοί περνούν, τότε γνώριζε ότι έχει γίνει η κάθαρση, έχει καθαρισθεί η καρδιά σου, το σπήλαιο, και έχει μεταβληθεί σε Σπήλαιο της Βηθλεέμ.

 

Όσοι αγίασαν, δεν είχαν όλοι Αγίους Γεροντάδες, αλλά είχαν ”αγίους” λογισμούς.

 

***

 

-Γέροντα, τι ήταν αυτό που έκανε τους Αγίους μας όχι μόνο να υποφέρουν και να υπομένουν τα μαρτύρια, αλλά και να χαίρονται συνεχώς, ενώ εμείς δεν μπορούμε ούτε ένα τσίμπημα κουνουπιού να αντέξουμε;

-Το παν μου εξήγησε εκείνος, είναι να έχουμε σωστά τοποθετημένο το λογισμό μας. Αν ο λογισμός μας είναι στερεωμένος στην πίστη, κανείς δεν μπορεί να τον μετακινήσει.

 

Πήγε τότε και έφερε την Παλαιά Διαθήκη και μου είπε:

 

–Στο παράρτημα των Μακκαβαίων Δ’ εξηγεί πολύ καλά αυτό που σου λέω και το πώς ο καλός λογισμός μπορεί να περιφρονήσει τους πόνους και τα βασανιστήρια. Κι άρχισε να διαβάζει όλο το κείμενο και να μου το εξηγεί.

Πηγή Ιερομονάχου Χριστοδούλου Αγιορείτου, Ο Γέρων Παΐσιος, Άγιον Όρος, 1994.

 

***

 

«Η καλύτερη επιχείρηση είναι να φτιάξει ο άνθρωπος ένα εργοστάσιο καλών λογισμών».

 

«Από την ποιότητα των λογισμών ενός ανθρώπου φαίνεται η πνευματική του κατάσταση. Οι άνθρωποι κρίνουν τα πράγματα ανάλογα με το περιεχόμενο που έχουν μέσα τους. Αν δεν έχουν πνευματικό περιεχόμενο, βγάζουν λάθος συμπέρασμα, αδικούν τον άλλον. Αν λ.χ. δη κάποιον αργά το βράδυ έξω ένας που κάνει ελεημοσύνες την νύχτα, για να μην τον βλέπουν, ποτέ δεν θα βάλη κακό λογισμό. Αν τον δη όμως κάποιος που ξενυχτάει στην αμαρτία, θα πη: «το τέρας, ποιός ξέρει πού ξενυχτούσε». Γιατί τέτοιες εμπειρίες έχει. Ή, αν ακούγονται τη νύχτα, από τον επάνω όροφο ντουκ-ντουκ, ένας που έχει καλούς λογισμούς θα πει: «μετάνοιες κάνει», ενώ ένας που δεν έχει καλούς λογισμούς θα πη: «όλη την νύχτα χορεύει». Αν ακούγεται μελωδία, ο ένας θα πη: «τι ωραίες ψαλμωδίες», ενώ ο άλλος θα πη: «τι τραγούδια είναι αυτά;».

 

Θυμάστε πώς αντιμετώπισαν τον Χριστό οι δύο ληστές που είχαν σταυρωθή μαζί Του; Και οι δύο έβλεπαν τον Χριστό επάνω στον Σταυρό, την γη να σείεται κ.λ.π. Τι λογισμό όμως έβαλε ο ένας και τί ο άλλος! Ο ένας , ο εξ ευωνύμων, βλασφημούσε και έλεγε: «Ει συ ει ο Χριστός, σώσον σεαυτόν και ημάς». Ο άλλος, ο εκ δεξιών, έλεγε: «Ημείς μεν άξια ων επράξαμεν απολαμβάνομεν. Ούτος δε ουδέν άτοπον έπραξε». Ο ένας σώθηκε, ο άλλος κολάσθηκε.».

 

Να μην καλλιεργούμε τους κακούς λογισμούς που μας σπέρνει ο διάβολος. Τί, με τον διάβολο θα συζητάμε; Βλέπεις, όταν ο διάβολος πήγε να πειράξει τον Χριστό, Εκείνος του είπε: Ύπαγε οπίσω μου, σατανά. (Λουκ. 4,8). Αφού ο Χριστός είπε στον διάβολο: «άντε πήγαινε… », εμείς τί να συζητάμε;

 

***

 

Για τους λογισμούς υπόνοιας, είπε ο Γέροντας: «Να βάζεις πάντα ένα ερωτηματικό σε κάθε λογισμό σου. Αν βάζεις δύο ερωτηματικά, είναι πιο καλά. Αν βάζεις τρία, είναι ακόμη καλύτερα. Έτσι και εσύ ειρηνεύεις και ωφελείσαι, αλλά και τον άλλον ωφελείς. Αλλιώς, με τον αριστερό λογισμό νευριάζεις, ταράζεσαι και στενοχωριέσαι, οπότε βλάπτεσαι πνευματικά».

 

Θα σού πω ένα περιστατικό, για να δής τί κάνει ο αριστερός λογισμός. Μια μέρα ήρθε στο Καλύβι ένας μοναχός και μου λέει: «Ο Γερο-Χαράλαμπος είναι μάγος· έκανε μαγικά». «Τί λές, μωρέ χαμένε; Δεν ντρέπεσαι;», του λέω. «Ναί, μου λέει, τον είδα μια νύχτα με φεγγάρι που έκανε “μ, μ, μμμ…” και έχυνε με μια νταμιτζάνα κάτι μέσα στα κλαδιά». Πάω μια μέρα και βρίσκω τον Γερο-Χαράλαμπο. «Τί γίνεται, Γερο-Χαράλαμπε; του λέω. Πώς τα περνάς; Τί κάνεις; Κάποιος σε είδε που έρριχνες εκεί μέσα στα βάτα κάτι με μια νταμιτζάνα και έκανες “μ, μ, μμμ…”». «Ήταν κάτι κρίνα μέσα στα ρουμάνια, μου λέει, και πήγα να τα ποτίσω. Έλεγα “Χαίρε, Νύμφη ανύμφευτε!” και έρριχνα λίγο νερό στο ένα κρίνο· “Χαίρε, Νύμφη ανύμφευτε!” και έρριχνα λίγο νερό στο άλλο… Γέμιζα πάλι την νταμιτζάνα, ξαναέρριχνα». Βλέπεις; Και ο άλλος τον πέρασε για μάγο!

 

Βλέπω, μερικοί κοσμικοί τί καλούς λογισμούς που έχουν! Ενώ άλλοι, οι καημένοι, πόσο βασανίζονται με πράγματα που ούτε καν υπάρχουν, αλλά ούτε και ο πειρασμός θα μπορούσε να τα σκεφθή! Μια φορά, όταν έβρεξε μετά από μεγάλη ανομβρία, ένιωσα τέτοια ευγνωμοσύνη στον Θεό, που καθόμουν μέσα στο Καλύβι και έλεγα συνέχεια: «Σ᾿ ευχαριστώ εκατομμύρια-δισεκατομμύρια φορές, Θεέ μου». Έξω, χωρίς να το ξέρω, ήταν ένας κοσμικός και με άκουσε. Όταν με είδε μετά, μου είπε: «Πάτερ, σκανδαλίσθηκα. Άκουσα να λές “εκατομμύρια-δισεκατομμύρια” και είπα “τί είναι αυτά που λέει ο πατήρ Παΐσιος;”». Τί να του έλεγα; Εγώ εννοούσα ευχαριστίες στον Θεό για την βροχή, και αυτός νόμιζε ότι μετρούσα χρήματα. Και αν ήταν κανένας άλλος, θα μπορούσε να έρθη να με ληστέψη το βράδυ, να μου δώση και ένα γερό ξύλο, και τελικά δεν θα έβρισκε τίποτε.

 

Θέλει προσοχή, γιατί και ένα τοις χιλίοις να μην είναι τα πράγματα έτσι όπως τα σκεφθήκαμε, κολαζόμαστε.

 

Σε ένα καμίνι άμα πετάξεις χαρτιά, σκουπίδια, τί θα γίνουν; Δεν θα καούν; Έτσι και στον άνθρωπο, όταν ανάψει η Θεία φλόγα μέσα του, όλοι οι άσχημοι λογισμοί που του στέλνει ο διάβολος ”καίγονται”. Οπότε κουράζεται μετά ο διάβολος και σταματάει να πετάει άσχημους λογισμούς στον άνθρωπο αυτόν.

 

«Οι λογισμοί είναι σαν τα αεροπλάνα, που πετούν στον αέρα. Αν δεν τους δώσεις σημασία, δεν υπάρχει πρόβλημα. Εμείς πρέπει να προσέχουμε να μην δημιουργούμε μέσα μας αεροδρόμιο και προσγειώνονται!».

 

«Όπως στο σπίτι το βασικώτερο πράγμα είναι η σκεπή, για να μην μπαίνουν νερά, έτσι και στον άνθρωπο το παν είναι να έχει το κεφάλι του καλά ασφαλισμένο, να μην δέχεται λογισμούς».

 

***

 

Δύο μόνο κατηγορίες ανθρώπων υπάρχουν: η μία που μοιάζει με τη μέλισσα και πηγαίνει και κάθεται μόνο πάνω σε ό,τι είναι γλυκό, σε ό,τι ευωδιάζει και δύναται να παράξει μέλι, και η άλλη που μοιάζει με τη μύγα, η οποία πηγαίνει μόνο στις ακαθαρσίες και σε ό,τι βρωμερό. Ο καθένας κάνει την επιλογή του σε ποια κατηγορία θέλει να ανήκει».

 

Τέτοιους Χριστιανούς θέλει ο Θεός, που φεύγουν από τον κακό λογισμό, όπως αποφεύγει η μέλισσα την ακαθαρσία.

 

Ο βλαμμένος ο άνθρωπος βλαμμένα σκέφτεται, όλα τα παίρνει αριστερά, όλα τα βλέπει ανάποδα. Ενώ, όποιος έχει καλούς λογισμούς, ό,τι και να δη, ό,τι και να του πης, θα βάλει καλό λογισμό.