Πρόκειται λοιπὸν γιὰ τὸ εὐαγγέλιο τοῦ Σαββάτου τῆς
Τυρινῆς. «Προσέχετε δὲ τὴν ἐλεημοσύνην ὑμῶν μὴ ποιεῖν
ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων πρὸς τὸ θεαθῆναι αὐτοῖς· εἰ δὲ
μήγε, μισθὸν οὐκ ἔχετε παρὰ τῷ πατρὶ ὑμῶν τῷ ἐν τοῖς
οὐρανοῖς». Λέγει ὁ Χριστός: «Προσέχετε πῶς θὰ κάνετε
τὴν ἐλεημοσύνη· νὰ μὴν τὴν κάνετε γιὰ νὰ φαίνεσθε. Ἂν τὴν
κάνετε ἔτσι, δὲν θὰ ἔχετε μισθὸ ἐν οὐρανοῖς». Γιατί νὰ μὴν
ἔχουμε καὶ τὰ δύο; Καὶ μισθὸ στὸν κόσμο καὶ στὸν οὐρανό;
Νὰ τὸ κάνουμε ἐνώπιον τῶν ἄλλων καὶ ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ.
Γιατί ὄχι ἔτσι; Ἐπειδὴ δὲν εἶναι ἡ ἐλεημοσύνη ποὺ μετράει
ἀπὸ μόνη της. Μετρᾶ μόνον ἡ ἐλεημοσύνη γιὰ τὴν ἀγάπη
τοῦ Θεοῦ. Μπορεῖ νὰ τὴν κάνω ἐπειδὴ ἀγαπῶ ἐμένα καὶ
θέλω οἱ ἄλλοι νὰ μὲ προσέξουν, νὰ μὲ βραβεύσουν καὶ νὰ
κερδίσω κάτι. Κάθε φορά, «ἐλεημοσύνη» κάνει κάθε κυβέρ-
νηση πρὶν τὶς ἐκλογές, πρὸς τὸ θεαθῆναι. Ὄχι ἐπειδὴ μᾶς
ἀγαποῦν, ἀλλὰ ἐπειδὴ πρέπει νὰ κερδίσουν τὴν ψῆφο μας.
Τί σημαίνει αὐτό; Ὅτι ἡ ἐλεημοσύνη καθαυτὴ μπορεῖ νὰ
εἶναι τὸ ἀντίθετο τῆς ἀγάπης. Ἄρτον καὶ θεάματα προσέφεραν κάποτε στοὺς Ρωμαίους ὑπηκόους. Πέταγαν ψωμιά.
Πέρναγαν τὰ ἅρματα στὰ ἀμφιθέατρα καὶ πετοῦσαν τροφὴ
στὸν λαό, γιὰ νὰ μποροῦν νὰ ἔχουν αὐτὸ τὸν λαὸ στὴν διάθεσή τους.
Ἡ ἐλεημοσύνη, λοιπόν, δὲν σημαίνει ὁπωσδήποτε ἀγάπη.
Ναί, ἀλλὰ ἡ ἀγάπη εἶναι αὐτὴ ἡ ὁποία στὴν πραγματικότητα μὲ ὁμοιώνει μὲ τὸν Θεὸ καὶ μὲ σώζει. Θὰ μοῦ πεῖτε:
«Ἂν δεχθῶ ἐλεημοσύνη, εἴτε εἶναι ἀπὸ ἀγάπη εἴτε ὄχι, δὲν
μὲ νοιάζει τόσο. Ἀρκεῖ νὰ μοῦ δώσουν κάτι ποὺ ἔχω ἀνά-
Οὔτε αὐτὸ εἶναι ἀληθινό. Διότι ὅταν δίνω σὲ κάποιον,
χωρὶς νὰ τὸν ἀγαπῶ, τὸν ἀγοράζω. Αὐτὸ ποὺ παίρνουν ἀπὸ
ἐμένα εἶναι πάντα κάτι περισσότερο ἀπ' αὐτὸ ποὺ μοῦ δίνουν. Μπορεῖ αὐτὸ νὰ μὴν στοιχίζει ἄμεσα. Στοιχίζει ὅμως
μακροπρόθεσμα. Αὐτὸς ποὺ παίρνει τὴν ἐξουσία, ἐπειδὴ
μὲ κολακεύει, θὰ κερδίσει κάτι περισσότερο ἀπ' αὐτὸ ποὺ
μοῦ δίνει. Προσέξτε, ἡ ἐλεημοσύνη δὲν εἶναι εὔκολο πράγμα. Εἶναι ἄλλο νὰ ἀγοράζω κάποιον, ἄλλο νὰ τὸν ἐκβιάζω
—«θὰ σοῦ δώσω αὐτό, μόνον ἐὰν κάνεις ἐκεῖνο» καὶ ἄλλο
πράγμα εἶναι νὰ τὸν ἀγαπῶ ἁπλῶς. Αὐτὴ ἡ ἐλεημοσύνη ποὺ
γίνεται ἀπὸ ἀγάπη, λέγει ἐδῶ ὁ Χριστός, δὲν ἔχει ἀνάγκη νὰ
φαίνεται. Διότι τρέφεται μυστικὰ ἀπ' τὴν ἀγάπη ἡ ὁποία τὴν
κινεῖ. Ἡ ἀγάπη εἶναι τροφή. Ἡ χαρὰ ποὺ παίρνουμε, ὅταν
ἐλεοῦμε κάποιον ἀπὸ ἀγάπη, μᾶς τρέφει τόσο ποὺ δὲν θέλουμε κανένας νὰ τὸ ξέρει. Γιὰ ἕναν περίεργο λόγο, ξέρουμε
ὅτι ἂν τὸ μάθει κάποιος θὰ ἔχουμε λιγότερη χαρά. Αὐτὸ
εἶναι τὸ μεγαλεῖο ποὺ τονίζει ὁ Χριστός: ἡ ἐλεημοσύνη ποὺ
κάνω ἀπὸ ἀγάπη μὲ τρέφει ἤδη. Καὶ μὲ τρέφει ἐδῶ σ' αὐτὴ
τὴν ζωή, ἀλλὰ καὶ μοῦ δίνει αἰώνια ζωή, διότι ὁ ἴδιος ὁ Θεὸς
εἶναι αὐτὴ ἡ ἀγάπη.
Αὐτὸ τὸ ἀναλύει ὁ ἅγιος Σεραφεὶμ τοῦ Σάρωφ στὸν διάλογο μὲ τὸν Μοτοβίλωφ. Δὲν ξέρω πόσοι ἔχετε διαβάσει τὸ
σχετικὸ βιβλίο!. Ἔλεγε, λοιπόν, ὁ ἅγιος: «Ὄχι ἐλεημοσύνη
καὶ ἀρετὲς γιὰ ἄλλους λόγους, ἀλλὰ γιὰ τὸν Χριστό». Αὐτὸ
εἶναι δύσκολο νὰ τὸ κατανοήσουμε. Γιατί γιὰ τὸν Χριστό;
Διότι μόνο γιὰ τὸν Χριστὸ γίνονται αὐτὰ γνήσια. Ἂν θέλω νὰ
γίνουν μὲ γνήσιο τρόπο καὶ κατὰ Θεόν, μόνο ἐν Χριστῷ γίνεται αὐτό, διότι Αὐτὸς εἶναι ἡ ἀπόλυτη δωρεὰ καὶ γιὰ μένα
καὶ γιὰ ὅλους. Ζεῖ ὁ ἴδιος δωρεάν, θυσιάζεται δωρεάν, ὑπάρχει στὰ Μυστήρια δωρεάν. Καὶ αὐτὸ τὸ δωρεὰν –ποὺ εἶναι
τὸ δῶρο τοῦ Θεοῦ στὸν κόσμο– τὸ οἰκειοποιούμαστε ὅλοι
ὅταν μπαίνουμε στὴν διαδικασία τῶν ἀρετῶν, καὶ ἐν προκει-
μένῳ τῆς ἐλεημοσύνης, δηλαδὴ τοῦ δωρεὰν ἀνοίγματος στὸν
ἄλλον. Δὲν εἶναι δωρεὰν μὲ τὴν ἔννοια τὴν οἰκονομική, ἀλλὰ
μὲ τὴν ἔννοια ὅτι δὲν ἔχει ἀνταπόδοση αὐτὴ ἡ κίνηση ποὺ
κάνω. Ἡ ἀνταπόδοση ποὺ παίρνω ὅμως ἀπ' τὸν Θεὸ εἶναι
πολὺ μεγάλη. «Διὰ τὴν ἀλήθειάν ἐστιν ἡ ἀρετή, ἀλλ' οὐ διὰ
τὴν ἀρετὴν ἡ ἀλήθεια», ἔλεγε ὁ ἅγιος Μάξιμος: ἡ ἄσκηση
μίας ἀρετῆς στὸ ὄνομα τοῦ Θεοῦ ὁδηγεῖ σὲ βαθύτερη ἀποκάλυψή Του πρὸς ἐμᾶς καὶ ἐνίσχυση τῆς δικῆς μας ἐμπειρικῆς
γνώσης τῆς ἀλήθειάς Του. Καὶ ἐπιπλέον, ὅλοι οἱ ἄνθρωποι
ἀνθίζουν ὅταν τοὺς ἀκουμπήσει ἡ ἀγάπη. Αὐτὸ τὸ ἄνθισμα,
ἐκτὸς τοῦ ὅτι μᾶς δίνει ἐσωτερικὴ χαρά, διαχέεται εὐεργετώντας καὶ μᾶς ἐπιτρέπει ἐν συνεχείᾳ νὰ ἀπολαμβάνουμε καὶ
τὸ ἄνθισμα τῶν γύρω μας. Μιλᾶμε γιὰ τὴν γνήσια ἀγάπη.
Οἱ συνηθισμένοι ἄνθρωποι, ἂν αἰσθανθοῦν τὸ ἄγγιγμα αὐτῆς
τῆς ἐλεημοσύνης, γίνονται δικοί μας ἐσωτερικά. Ἐμεῖς ὅμως
δὲν θέλουμε νὰ τοὺς προσηλυτίσουμε στὸ δικό μας «στρατόπεδο» οὔτε νὰ τοὺς ἐγγράψουμε στὸ δικό μας κόμμα.
Προσέξτε! Γι' αὐτὸ τὸ Εὐαγγέλιο θὰ ζήσει αἰώνια. Δὲν
ὑπάρχουν πουθενὰ ἀλλοῦ αὐτὰ τὰ πράγματα. Δὲν θὰ τὰ
βρεῖτε πουθενά, ὅσο καὶ ἂν ψάξετε. Τίποτα, ἐπίσης, μεγαλύτερο ἀπ' αὐτὰ δὲν θὰ βρεῖτε. Δὲν μιλάει ἐδῶ γιὰ μία στείρα
ἠθικιστικὴ ἐλεημοσύνη, ἀλλὰ γιὰ τὴν ἀγάπη ποὺ γεννᾶ τὴν
ἀληθινὴ ἐλεημοσύνη. Ὅποιος τὴν ἔχει αὐτὴ τὴν ἀγάπη, δὲν
θέλει αὐτὸ νὰ μαθευτεῖ, διότι, ἂν τὸ μάθουν ἄλλοι, περνάει
ἡ ἀγάπη καὶ ἀρχίζει τὸ ὄφελος. Ἀλλιῶς, παραμένει ἡ ἀγάπη
μὲ τὴν χάρη καὶ μᾶς δίνει τὸν Θεὸ τὸν ἴδιο στὰ χέρια μας.
Παίρνουμε στὰ χέρια μας στὴν κυριολεξία τὸν Θεό. Μικρὴ
προσφορὰ ἡ δική μας, ἀλλὰ αὐτὸ ποὺ ἔρχεται σὰν εὐλογία,
στὴν ζωὴ καὶ στὴν ὕπαρξη, εἶναι ἀπείρως μεγαλύτερο.
«Ὅταν οὖν ποιῇς ἐλεημοσύνην, μὴ σαλπίσῃς ἔμπροσθέν
σου, ὥσπερ οἱ ὑποκριταὶ ποιοῦσιν ἐν ταῖς συναγωγαῖς καὶ
ἐν ταῖς ῥύμαις, ὅπως δοξασθῶσιν ὑπὸ τῶν ἀνθρώπων».
Τὸ λέει ὡραῖα ἐδῶ. Μὴν σαλπίσεις ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων, ὅπως κάνουν οἱ ὑποκριτές. Θέλουν νὰ τοὺς βλέπουν
οἱ ἄλλοι. «Ἀμὴν λέγω ὑμῖν, ἀπέχουσιν τὸν μισθὸν αὐτῶν».
Ἔχουν πάρει αὐτοὶ οἱ ἄνθρωποι τὸν μισθό τους. Δὲν μποροῦν νὰ πάρουν κάτι παραπάνω. Ὁ Θεὸς δὲν ἔχει νὰ κάνει
μὲ αὐτούς. Ἐλεήμονες ἄνθρωποι, ποὺ δίνουν πολλά, ἀλλὰ
κάνουν γιὰ τὸν ἑαυτό
δὲν ἔχουν κανένα μισθό, γιατὶ
Δὲν ἀγαποῦν κανέναν: οὔτε τὸν Θεὸ οὔτε τὸν ἄνθρωπο. Μόνο τὸν ἑαυτό τους ἀγαποῦν.
«Σοῦ δὲ ποιοῦντος ἐλεημοσύνην μὴ γνώτω ἡ ἀριστερά
σου τί ποιεῖ ἡ δεξιά σου, ὅπως ᾖ σου ἡ ἐλεημοσύνη ἐν τῷ
κρυπτῷ· καὶ ὁ πατήρ σου ὁ βλέπων ἐν τῷ κρυπτῷ (αὐτὸς)
ἀποδώσει σοι ἐν τῷ φανερῷ». Τόσο πολὺ νὰ μὴν φαίνεται ἡ
ἐλεημοσύνη, ὥστε νὰ μὴν ξέρει τὸ ἕνα χέρι τί κάνει τὸ ἄλλο.
Νὰ τὸ ξεχνᾶς τὴν ἴδια στιγμὴ ποὺ τὸ ἔκανες. Νὰ μὴ θεωρεῖς
ὅτι πρέπει νὰ περιμένεις κάτι ἀπ' αὐτό. Αὐτὸς ποὺ βλέπει
τὰ κρυφίως γινόμενα θὰ στὸ ἀποδώσει στὰ φανερά. Ὅσο
κρυφὰ ἔκανες τὴν ἐλεημοσύνη, τόσο φανερὸ θὰ γίνει τὸ ἀποτέλεσμά της. Αὐτὸ λέει ἐδῶ. Ἐννοεῖ ὅτι θὰ σοῦ δώσει τοὺς
καρποὺς στὰ φανερά, τὰ δικά Του δῶρα. Δὲν θὰ σοῦ δώσει
αὐτὰ ποὺ ἔδωσες, ἀφοῦ αὐτὰ εἶναι λίγα καὶ μηδαμινά. Τὰ
δικά Του δῶρα εἶναι αἰώνια. Δὲν ξέρουμε τί εἶναι αὐτὰ τὰ
δῶρα. Δίνει ὁ Θεὸς στὸν ἄνθρωπο ὅ,τι ἔχει ἀνάγκη. Καὶ περνάει στὸ μεγάλο θέμα τῆς προσευχῆς σιγὰ σιγά.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου