Στις είκοσι τρεις του ιδίου μήνα η σύλληψη του τιμίου Προφήτη, Προδρόμου και Βαπτιστή Ιωάννη.

Στις είκοσι τρεις του ιδίου μήνα η σύλληψη του τιμίου Προφήτη, Προδρόμου και Βαπτιστή Ιωάννη.

Προφήτη θεία αγγελία σε άνδρα φανερώνεται,

για να γεννηθεί Προφήτης — και τι ανώτερο από Προφήτη;

Στις είκοσι τρεις, η κοιλιά συλλαμβάνει τον Πρόδρομο μέσα της.

Όταν ο Κύριός μας και Θεός, ο Μονογενής Υιός και Λόγος του Πατρός, επρόκειτο να κατεβεί από τους Ουρανούς και να συλληφθεί ασπόρως και παραδόξως μέσα στην παρθενική κοιλία της πανάμωμης Μητέρας Του, θέλησε πρώτα να επιβεβαιώσει το θαύμα της άσπορης σύλληψης της Παρθένου με ένα άλλο παράδοξο θαύμα.

Για τον λόγο αυτό, έξι μήνες πριν από τη δική Του σύλληψη, ανήγγειλε με τον Αρχάγγελο Γαβριήλ στον προφήτη και αρχιερέα Ζαχαρία —ο οποίος εκείνη την ώρα βρισκόταν στον Ναό, θυμίαζε και προσευχόταν υπέρ του λαού— την παράδοξη σύλληψη του Προδρόμου Του. Αυτή θα γινόταν στην κοιλιά της στείρας και ηλικιωμένης γυναίκας του, της Ελισάβετ. Τη σύλληψη αυτή εορτάζουμε σήμερα.

Ο Ζαχαρίας όμως, επειδή δεν πίστεψε σε αυτήν την παράδοξη και απροσδόκητη αγγελία του Γαβριήλ, τιμωρήθηκε με αφωνία και σιωπή, μέχρι να δει με τα μάτια του την εκπλήρωση της αρχαγγελικής αγγελίας.

Σημειώσεις

Ο καιρός τότε ήταν η δέκατη του έβδομου μήνα από τον Μάρτιο, δηλαδή η δέκατη Σεπτεμβρίου κατά το δικό μας ημερολόγιο. Ο Νόμος όριζε: «Τον έβδομο μήνα, τη δέκατη ημέρα του μηνός, θα ταπεινώσετε τις ψυχές σας (δηλαδή θα νηστέψετε)… γιατί εκείνη την ημέρα θα δοθεί εξιλέωση για εσάς» (Λευιτ. 16, 29-30).

Γι’ αυτό και ο μακάριος Θεοδώρητος, ερμηνεύοντας το χωρίο, λέει: «Αυτό μας το δίδαξε και ο μακάριος Λουκάς, όταν αφηγήθηκε τα σχετικά με τον Ζαχαρία, πατέρα του Ιωάννη του Βαπτιστή. Γιατί εκείνον ακριβώς τον καιρό εισήλθε κι εκείνος στα Άγια των Αγίων και αξιώθηκε την αγγελική οπτασία».

Επειδή δε στις 15 του Σεπτεμβρίου άρχιζε η εορτή της Σκηνοπηγίας, που διαρκούσε επτά ημέρες (δηλαδή από 15 έως 21 Σεπτεμβρίου), σύμφωνα με τον Νόμο που λέει: «Τη δέκατη πέμπτη ημέρα του έβδομου μήνα είναι η εορτή των σκηνών, επτά ημέρες στον Κύριο» (Λευιτ. 23, 34)· γι’ αυτό φαίνεται πως ο Ζαχαρίας, αφού παρέμεινε στον Ναό όλες τις ημέρες της Σκηνοπηγίας, έφυγε για το σπίτι του γύρω στις 21 ή 22 Σεπτεμβρίου.

(Βλ. και στις 5 Σεπτεμβρίου, στις σημειώσεις του Συναξαρίου του Προφήτη Ζαχαρία).

Να σημειωθεί ότι η σύλληψη του Προδρόμου έγινε ημέρα Κυριακή, σύμφωνα με τον σεβαστό Τραπεζούντιο.

Επίσης, ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος έχει δύο πανηγυρικούς λόγους για τη σύλληψη αυτή του Προδρόμου. Ο πρώτος αρχίζει: «Τίποτε δεν είναι ασυμβίβαστο με τις προσταγές του Δεσπότη». Ο δεύτερος: «Κατάλληλη ημέρα». (Σώζονται στη Λαύρα, στη Μονή Βατοπαιδίου και στη Μονή Διονυσίου).

Και ο Θεοφάνης, Αρχιεπίσκοπος Καππαδοκίας, έχει λόγο που αρχίζει: «Χαίρετε εν Κυρίω» (σώζεται στη Μονή Ιβήρων).

Επίσης, στον πέμπτο τόμο των Χρυσοστομικών βρίσκεται και τρίτος λόγος του Χρυσοστόμου, που αρχίζει: «Ο Μέγας Μωυσής, ο θεράπων του Θεού».

📖 (Πηγή: Άγιος Νικόδημος Αγιορείτης, Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού, Τόμος Α΄, Εκδόσεις Δόμος, 2005)