Σχετικά με την ασυνήθιστη εικόνα στη Λαύρα του Αλεξάνδρου Νέφσκι και τον τόπο εμφάνισής της.

 

Σχετικά με την ασυνήθιστη εικόνα στη Λαύρα του Αλεξάνδρου Νέφσκι και τον τόπο εμφάνισής της.

+++

Όποιος έχει επισκεφθεί τον Καθεδρικό Ναό της Αγίας Τριάδας στη Λαύρα του Αλεξάνδρου Νέφσκι πιθανότατα έχει παρατηρήσει την ασυνήθιστη εικόνα της Αγίας Παρασκευής στην Πιάτνιτσα, η οποία βρίσκεται κοντά στην είσοδο του καθεδρικού ναού στο δεξιό διάδρομο.

Η προέλευση αυτής της θαυματουργής εικόνας είναι μια συναρπαστική ιστορία. Το σημείο όπου βρέθηκε η εικόνα ήταν στην άκρη ενός μεγάλου βοσκοτόπου βοοειδών, κοντά σε ένα μικρό δάσος. Τον 17ο αιώνα, την Παρασκευή του Ηλία, ένας τοπικός βοσκός είδε ένα μικρό κορίτσι με παλιομοδίτικα ρούχα να κάθεται πάνω σε μια σημύδα. Ο βοσκός προσπάθησε να την εξαναγκάσει να πέσει χτυπώντας το μαστίγιό του στο δέντρο και στη συνέχεια άρχισε να πετάει πέτρες. Αλλά το μαστίγιο και οι πέτρες κόλλησαν στο δέντρο (οι προεπαναστατικές αναφορές αναφέρουν ότι μέχρι τις αρχές του 20ού αιώνα, ένα παλιό δέντρο βρισκόταν σε αυτό το σημείο με πολλά βότσαλα και ένα κομμάτι αποξηραμένου δερμάτινου μαστιγίου ενσωματωμένο σε αυτό). Συνειδητοποιώντας ότι αυτό ήταν ένα θαυματουργό φαινόμενο, ο βοσκός έβγαλε προσεκτικά το παιδί από το δέντρο, το έβαλε σε μια τσάντα και το μετέφερε στο χωριό. Ωστόσο, στο δρόμο, το παιδί εξαφανίστηκε. 

Ο βοσκός ανέφερε το περιστατικό στον τοπικό ιερέα. Όταν ο ιερέας και οι χωρικοί έφτασαν στη σημύδα, είδαν την εικόνα της Αγίας Παρασκευής, την οποία ο βοσκός αναγνώρισε ως το κορίτσι που είχε δει νωρίτερα. Στους ανθρώπους που έφτασαν, εμφανίστηκε από κάτω, στις ρίζες του δέντρου, και μεταφέρθηκε με επισημότητα στην τοπική εκκλησία του Αγίου Νικολάου του Θαυματουργού. Στη συνέχεια, ένα από τα παρεκκλήσια της εκκλησίας καθαγιάστηκε στο όνομα της Αγίας Μεγαλομάρτυρος Παρασκευής. Ένα άλλο καθαγιάστηκε στο όνομα του Αγίου Προφήτη Ηλία. 

Όχι μακριά από το θαυματουργό σημείο, ανακαλύφθηκε μια πέτρα με εσοχές σε σχήμα ποδιού παιδιού. Το αποτύπωμα του παιδιού στην πέτρα γέμιζε συνεχώς με καθαρό, κρύο νερό, το οποίο θεωρούνταν θεραπευτικό και ιδιαίτερα χρήσιμο για παιδικές παθήσεις, καθώς και για τη θεραπεία οφθαλμικών παθήσεων και παράλυσης. Ένα παρεκκλήσι ανεγέρθηκε κοντά στο σημείο εμφάνισης της εικόνας. Το 1961, το παρεκκλήσι ανατινάχθηκε και η θαυματουργή πέτρα με το υποπόδιο της Παρασκευάς-Πιάτνιτσα χάθηκε ταυτόχρονα. Το παρεκκλήσι ανατινάχθηκε, σύμφωνα με πολλούς, με προσωπική εντολή του Χρουστσόφ. 

Σήμερα, ορισμένοι κάτοικοι του χωριού Ιλιέσι θυμούνται ακόμα αυτό το παρεκκλήσι, την πέτρα, την πηγή και τη σημύδα όπου βρέθηκε η εικόνα. Σήμερα, ένας σταυρός έχει ανεγερθεί στο σημείο του κατεστραμμένου παρεκκλησίου. Η εικόνα της Αγίας  που βρέθηκε θαυματουργά κοντά στο δέντρο, φυλασσόταν στην εκκλησία του Αγίου Νικολάου στο Ιλιέσι μέχρι που μεταφέρθηκε στο Ρωσικό Μουσείο στην Αγία Πετρούπολη. Αυτή τη στιγμή, βρίσκεται μόνιμα στον Καθεδρικό Ναό της Αγίας Τριάδας της Λαύρας του Αλεξάνδρου Νέφσκι στην Αγία Πετρούπολη, αλλά την Ημέρα της Εμφάνισης της Εικόνας της Αγίας Μεγαλομάρτυρος Παρασκευά - την τελευταία Παρασκευή πριν από την Εορτή του Προφήτη Ηλία (2 Αυγούστου, Νέο Τροπολόγιο) - η ιερή εικόνα επιστρέφει στην εκκλησία της στο Ιλιέσι. Μετά τη Θεία Λειτουργία στην εκκλησία, λαμβάνει χώρα μια λιτανεία με τον σταυρό μαζί με την Εικόνα της Μεγαλομάρτυρος Παρασκευά προς τον τόπο της θαυματουργής ανακάλυψής της, όπου τελείται η λειτουργία του αγιασμού των υδάτων. Αυτή η κινητή γιορτή έχει γίνει μια τοπικά σεβαστή γιορτή, προσελκύοντας πάντα πολλούς προσκυνητές.

Μεταξύ των Ορθόδοξων Χριστιανών, η Μεγαλομάρτυρας Παρασκευά, μαζί με τον Άγιο Νικόλαο τον Θαυματουργό και την Παναγία, απολάμβαναν ιδιαίτερη αγάπη και σεβασμό από την αρχαιότητα. Οι αγρότες προσεύχονταν σε αυτήν για καλή σοδειά, οι βιομήχανοι και οι έμποροι - για βοήθεια στις επιχειρήσεις. Ήταν συνηθισμένο να γιορτάζονται εννέα Παρασκευές συναλλαγών κατά τη διάρκεια των εννέα εβδομάδων μετά το Πάσχα, όταν οι αγορές και οι πανηγύρεις συνήθως άνοιγαν σε πόλεις και χωριά. Οι γυναίκες γιόρταζαν την Παρασκευή για την οικογενειακή ευημερία, ενώ οι νέες γυναίκες γιόρταζαν την Παρασκευή για τους μνηστήρες. Επιπλέον, οι Ρωσίδες τη θεωρούσαν προστάτιδά τους, εξ ου και η φράση «Παρασκευή της Παρασκευής—αγία των γυναικών», και η ίδια η ημέρα ονομαζόταν «γυναικεία εορτή» στην αρχαιότητα. 

Πολυάριθμες εκκλησίες, παρεκκλήσια και παρεκκλήσια δίπλα στο δρόμο, γνωστά ως «Πιάτνιτσα», ήταν αφιερωμένα σε αυτήν την αγία. Δεν υπήρχε ούτε ένα σπίτι στη Ρωσία χωρίς μια εικόνα της προστάτιδας της οικογενειακής ευημερίας και ευτυχίας, και θεραπεύτριας των πιο σοβαρών ψυχικών και σωματικών παθήσεων, κρεμασμένη στη γωνία. Απεικονιζόταν ως αυστηρή ασκήτρια με ένα λαμπερό στεφάνι στο κεφάλι της, φορώντας ένα κόκκινο μαφόριο και κρατώντας έναν σταυρό. Είναι ενδιαφέρον ότι η εικόνα της αγίας βρίσκεται συχνά στο πίσω μέρος των εικόνων της Μητέρας του Θεού σε παλιές βόρειες ρωσικές εικόνες.

Ο βίος της αγίας αναφέρει: «Η Αγία Παρασκευή ήταν κόρη Χριστιανών του Ικονίου, οι οποίοι τιμούσαν ιδιαίτερα την Παρασκευή, την ημέρα των παθών του Κυρίου μας Ιησού Χριστού. Γι' αυτό, όταν ο Θεός τους χάρισε μια κόρη την ίδια ημέρα, την ονόμασαν και Παρασκευή». Αργότερα αποδείχθηκε ότι η Παρασκευή, διατηρώντας τη μνήμη των παθών του Χριστού με το όνομά της, το διατήρησε και στην καρδιά της, έχοντας γίνει μέρος των παθών του Χριστού μέσω των παθών της». 

Η μνήμη της αγίας μάρτυρος Παρασκευής Πιάτνιτσα εορτάζεται στις 10 Νοεμβρίου.