Στην κυριολεξία επικράτησε κοσμοπλημμύρα εκείνο το απόγευμα της Κυριακής στην ιερά μονή του Αγίου Γεωργίου Μαυροβουνίου, στους Τρούλλους της επαρχίας Λάρνακας. Άνθρωποι κάθε ηλικίας βρέθηκαν στο μοναστήρι, που η τοποθεσία του δίνει την αίσθηση όασης μέσα στην έρημο, για την χειροθεσία και ενθρόνιση ως ηγουμένου, του Αρχιμανδρίτη Συμεών.
Πρόκειται για τον ιερομόναχο, ο οποίος μπορεί δίκαια να αποκληθεί ως ο νέος "κτήτορας" της μονής, της οποίας η ιστορία ανάγεται στους μεσοβυζαντινούς χρόνους, ενώ δεν αποκλείεται να είναι και πολύ παλαιότερη.
Τόση ήταν η κοσμοσυρροή στην ενθρόνιση του πατρός Συμεών, ώστε χρειάστηκε η βοήθεια της τροχαίας Λάρνακας για να ρυθμίζει την κυκλοφορία του δρόμου μεταξύ Τρούλλων-Ορόκλινης.
«Η σημερινή εύσημη μέρα, είναι ιστορική για την κατά Κίτιον Εκκλησία του Χριστού και μια από τις πιο σημαντικές, στην πολύχρονη ταπεινή αρχιερατική μου διακονία», είπε καταφανώς συγκινημένος ο Μητροπολίτης Κιτίου, μετά την ανάγνωση των ευχών της χειροθεσίας και την ενθρόνιση του ηγουμένου.
Ο πατέρας Συμεών δεν θέλει να τον αποκαλούν "γέροντα". Δεν επεδίωξε και δεν επιδιώκει αξιώματα. Δεκαπέντε χρόνια ο Μητροπολίτης Κιτίου του έλεγε ότι πρέπει να τον χειροθετήσει και ενθρονίσει ηγούμενο της Μονής Μαυροβουνίου, αλλά ο π. Συμεών απαντούσε "πιο μετά", μέχρι που πριν μερικούς μήνες έφθασε η μέρα της ηγουμενίας του. Θα μπορούσε κάλλιστα να είναι Μητροπολίτης, αλλά προτίμησε να προαχθούν δύο αδελφοί της Μονής, ο σημερινός Μητροπολίτης Μόρφου Νεόφυτος και ο Χωρεπίσκοπος Αρσινόης Νεκτάριος. Με την προσευχή και τις πατρικές νουθεσίες του στηρίζει και τους δύο.
Ο Μητροπολίτης Κιτίου επαίνεσε τον π. Συμεών για «τον άτυφο, ταπεινό και σεμνό» του χαρακτήρα. Επίσης, τον κάλεσε να συνεχίσει να «μιλά με τη σιωπή δια της προσευχής» και να βαδίζει στην «πορεία των μεγάλων πατέρων και ασκητών της Εκκλησίας, τη νηπτική και ασκητική παράδοση του Ορθόδοξου ανατολικού μοναχισμού».
Ο σημερινός ηγούμενος του Μαυροβουνίου θεωρείται γνήσιος εκφραστής και συνεχιστής της κυπριακής μοναστικής παράδοσης, της οποίας χαρακτηριστικά είναι η αγροτική ζωή, η ησυχία και η προσευχή.
Ο π. Συμεών γεννήθηκε στην Ξυλοτύμπου στις 9 Ιουλίου, μέρα σημαδιακή, του 1948. Είναι το πρώτο παιδί του Μιχαήλη και της Χαμπούς Συμεού και έχει τρεις αδελφές. Τελείωσε την Ιερατική Σχολή "Απόστολος Βαρνάβας", χειροθετήθηκε αναγνώστης και έκτοτε έφερε ράσο από τον αείμνηστο Αρχιεπίσκοπο Μακάριο Γ' και έφυγε για σπουδές στην Αθήνα. Το 1980 χειροτονήθηκε, από τον Κιτίου Χρυσόστομο, διάκονος και το 1983 πρεσβύτερος. Από τότε μέχρι το 1996 διακόνησε στην Μονή του Αγίου Ιωάννη Κοντού στην Λάρνακα.
Στη διάρκεια των σπουδών του στη Θεολογική Σχολή Αθηνών, μυήθηκε στην ιερή τέχνη της αγιογραφίας από τους αδελφούς Λέπουρα, μαθητές του αείμνηστου μεγάλου αγιογράφου Φώτη Κόντογλου από τις Κυδωνίες (Αϊβαλί) της Μικράς Ασίας. Την τέχνη αυτή στη συνέχεια τη δίδαξε στην Κύπρο και ανέδειξε περί τους είκοσι μαθητές.
Ο π. Συμεών στην ομιλία, κατά την ενθρόνιση του, είπε ότι το πατρικό του σπίτι «ήταν το πρώτο μοναστήρι της ζωής μου και η μελλοντική πορεία μου ήταν καθορισμένη ήδη από το δημοτικό σχολείο». «Οι γονείς μου με πότισαν με τα νάματα της λαϊκής παράδοσης του τόπου μας, της πονεμένης Ρωμιοσύνης» πρόσθεσε και τόνισε ότι η ψυχή του είναι στραμμένη προς την Ανατολή.
Από την ομιλία σταχυολογούμε και τα ακόλουθα:
- Δεν είναι εύκολο σήμερα να συστήσεις μοναστήρι εκ του μηδενός και μάλιστα ανδρικό.
- Το ζητούμενο για ένα μοναστήρι είναι οι καλοί μοναχοί που να διαθέτουν ταπείνωση, υπακοή, δίψα για το Θεό, πνεύμα θυσίας. Η ελευθερία κατά περίεργο τρόπο εκπηγάζει μέσα από την υπακοή.
- Ο τρόπος ανατροφής των παιδιών και η παιδεία είναι σήμερα κατά πάντα ατομοκεντρικά και η προτεσταντική λογική που επικρατεί δεν ευνοούν τις μοναχικές κλίσεις.
- Η κουλτούρα του τόπου μας ήταν πάντα η Ορθοδοξία. Η λιτότητα, η ασκητικότητα, η ταπείνωση, η μετάνοια και γενικά ο τρόπος ζωής των μοναχών βοηθούν για μια ορθόδοξη αυτοσυνειδησία.
Εξάλλου, ο Κιτίου Χρυσόστομος στην ομιλία του μεταξύ άλλων τόνισε:
- Ο μοναχισμός και οι μοναχοί ήταν και είναι πάντα η εμπροσθοφυλακή της Εκκλησίας. Είναι οι γνήσιοι εκφραστές του Ευαγγελικού πνεύματος, οι αληθινοί μαθητές του Αρχιποίμενος Χριστού, το μέτρο της πραγματικής ζωής, το φως των κοσμικών.
- Οι ιερές Μονές μας είναι και πρέπει πάντα να είναι τόπος ασκήσεως και αγιασμού, εργαστήρια αγιότητος, οάσεις και κυψέλες πνευματικές στη σημερινή έρημο του κόσμου τούτου, τόποι παραμυθίας και παρηγοριάς για το σύγχρονο άνθρωπο.
- Στο πρόσωπο του Καθηγουμένου λειτουργεί η πνευματική πατρότητα υπό την αληθινή και αυθεντική της έννοια.
Η μονή Μαυροβουνίου σήμερα και στο παρελθόν
Στη μονή Μαυροβουνίου τα τελευταία χρόνια καταφεύγει πολύς κόσμος και ιδιαίτερα νέοι άνθρωποι. Η αδελφότητα της μονής προσφέρει στους επισκέπτες-προσκυνητές την ατμόσφαιρα κατανυχτικών ιερών ακολουθιών και ιδιαίτερα της Θείας Λειτουργίας με επίκεντρο την Ευχαριστία.
Στα 15 χρόνια λειτουργίας της μονής έγιναν πολλά έργα από άποψη κτιριακών εγκαταστάσεων. Τη μονή έχουν στηρίξει οικονομικά με τις δωρεές και εισφορές τους πολλοί άνθρωποι. Αμέριστη ήταν και είναι η συμπαράσταση του Μητροπολίτη Κιτίου Χρυσόστομου και του πατέρα Αντώνιου, εφημέριου του Αγίου Μάμα Τρούλλων.
Στα μελλοντικά σχέδια της αδελφότητας της μονής είναι ακόμα δύο μεγάλα έργα. Ο νέος ναός, του οποίου η ανέγερση αναμένεται να ξεκινήσει μέχρι το τέλος του χρόνου, και η ανέγερση στο χώρο του αβάτου πτέρυγας κελιών, γιατί τα υπάρχοντα 6 δεν επαρκούν για το μέλλον της μονής.
Το έργο της αναστήλωσης της μονής από τα ερείπια άρχισε τον Ιούλιο του 1994 από τον π. Συμεών με τη συμβολή του Μητροπολίτη Μόρφου και του Χωρεπισκόπου Αρσινόης. Ο πρώτος ήταν τότε πρεσβύτερος και ο δεύτερος διάκονος. Τα έργα τέλειωσαν σε δύο χρόνια. Η αδελφότητα πήγε για να εγκαταβίωνει στη μονή το απόγευμα του Πάσχα του 1996.
Στο μικρό βιβλιάριο για την ιστορία της μονής ο π. Συμεών σημειώνει:
«Η Μονή Μαυροβουνίου ήταν για μας, όπως και για τον πολύ κόσμο της Κύπρου, άγνωστη. Είχαμε έλθει και παλαιότερα εδώ, αλλά δεν δώσαμε πολλή σημασία. Έμοιαζε με ένα ερημοκκλήσι το μέρος, παρά με μονή. Η απόφασή μας να έλθουμε εδώ ελήφθη το Δεκέμβριο του 1993. Τίποτε τυχαίο δεν υπάρχει στην πνευματική πορεία των ανθρώπων. Έτσι και εμείς είχαμε έλθει εδώ τυχαία για άλλο λόγο την ήμερα εκείνη. Η χάρις αναδύεται από έναν τόπο, αλλά δεν τη συλλαμβάνεις πάντοτε. Εκείνη την ημέρα μίλησαν μέσα μας η ιστορία και η παλαιότητα του τόπου και οι ευχές τόσων κεκοιμημένων πατέρων [...]Το τοπίο με τα ξερά βουνά σε μετέφερε στο Σινά ή στην Παλαιστίνη, στους τόπους που γράφτηκε το Γεροντικό και ξεκίνησε ο μοναχισμός. Ήταν Δεκέμβριος του 1993. Όλα ήταν καταπράσινα πλην των κεφαλών των βουνών».
Ο ακριβής χρόνος ίδρυσης της μονής του Αγίου Γεωργίου Μαυροβουνίου παραμένει άγνωστος. Στις αρχές του 20ου αιώνα ο καθηγητής Χατζηιωάννου, στο λαογραφικό σύγγραμμα του Κύπρος, αναφέρει μεταξύ άλλων: «Η σημερινή κατάστασις του Μοναστηρίου αποδεικνύει το παρελθόν μεγαλείον του. Φαίνονται τα ίχνη και τα ερείπια πολλών οικοδομημάτων. Κίονες στρογγυλοί άνευ αυλάκων, εκ λευκού μαρμάρου κείνται εδώ και εκεί ερριμμένοι, δύο μάλιστα τούτων τους μετεχειρίσθηκαν προς υποστήριξιν του εικονοστασίου εντός της εκκλησίας».
Το Δεκέμβριο του 1735 επισκέφθηκε τη μονή ο γνωστός Ρώσος περιηγητής, μοναχός Βασίλειος Μπάρσκυ, ο οποίος έγραψε ανάμεσα σε άλλα: «Η μικρά αυτή Μονή ευρίσκεται εις τα σύνορα της Αρχιεπισκοπικής περιφερείας μεταξύ μικρών και γυμνών βουνών, εντός της κοιλάδος, εις ομαλόν και τερπνόν μέρος, μετά υγειούς αέρος και πηγαίου ύδατος. Έχει ολίγους μονάχους, δυο-τρία κελλία, έναν μικρόν αλλά ωραίον και καλώς διατεταγμένον ναόν, ο οποίος έχει μίαν καμπουρωτήν στέγην, δύο εισόδους και λιθόστρωτον πάτωμα».
Η μονή μετά τις σφαγές και λεηλασίες του 1821 αρχίζει να φθίνει και να παρακμάζει. Λίγο πριν το 1930 ο εκ Τρούλλων Χατζηαντώνης Σπανός επιδιόρθωσε το παλαιό τέμπλο. Η σημερινή αγία τράπεζα είναι έργο δικό του, αν και σώζονται τμήματα της παλαιάς. Ο ουρανός της παλαιάς αγίας τράπεζας, πολύ μεγάλος και βαρύς, αγιογραφημένος εσωτερικά, ήτο ακουμπισμένος στο νότιο τοίχο του ναού.
Το 1957 Άγγλοι στρατιώτες μπήκαν στο ναό και κατέστρεψαν το τέμπλο είτε για λόγους εκδίκησης, είτε φοβούμενοι μήπως το καλυμμένο μέρος χρησιμοποιηθεί ως κρύπτη αγωνιστών. Οι επίτροποι του Αγίου Μάμα των Τρούλλων μάζεψαν το σπασμένο τέμπλο και το στοίβαξαν στον τοίχο της εκκλησίας. Τις εικόνες τις μετέφεραν στο παρεκκλήσιο της Αγίας Μαρίνας και στην εκκλησία του Αγίου Μάμα.
Το 1963 ο νότιος τοίχος της εκκλησίας έπεσε συμπαρασύροντας ολόκληρη τη στέγη εκτός από την κόγχη του ιερού. Τον επόμενο χρόνο η εκκλησία ξαναχτίστηκε όπως ήταν προηγουμένως.
Ο σημερινή μονή χωρίζεται σε δύο τμήματα. Το πρώτο περιλαμβάνει την παλαιά εκκλησία με το πρόσθετο μέρος του νάρθηκα, το αρχονταρίκι, το γραφείο, την τράπεζα και το βιβλιοπωλείο. Το δεύτερο τμήμα είναι άβατο για τους κοσμικούς και περιλαμβάνει τα κελιά των μοναχών, τη βιβλιοθήκη και τα δωμάτια φιλοξενίας. Ακολουθήθηκε πιστά η λαϊκή αρχιτεκτονική των κυπριακών μονών του 17ου-18ου αιώνα, που έχει χαρακτήρα απλό και ταπεινό και προσιδιάζει περισσότερο στο πνεύμα του μοναχισμού.
Η μεγάλη εφέστιος εικόνα του Αγίου Γεωργίου ήταν φυλαγμένη πίσω από το εικονοστάσι του Αγίου Μάμα Τρούλλων. Αποτελείται από ξύλα ενός δένδρου που στην Κύπρο λέγεται αόρατος (άρκευθος), τα οποία συνδέονται μεταξύ τους με δύο κάθετους ζυγούς. Η ζωγραφική επιφάνεια είχε πέσει σχεδόν ολόκληρη. Μεταξύ των ελαχίστων τεμαχίων πού απέμειναν έβγαινε η ονομασία του Αγίου "Μαυροβουνιώτης".
Σύμφωνα με τον π. Συμεών, η εργασία της ζωγραφικής από την αδρή πινελιά φαίνεται να είναι έργο του Παύλου ιερογράφου, γνωστού αγιογράφου των μέσων του 17ου αιώνα. Τα ελάχιστα εναπομείναντα σημεία της εικόνας ήταν αρκετά, ώστε να ξαναγίνει το σχέδιο και η επαναζωγράφηση ακριβώς στα ίχνη της παλαιάς.
«Ο καθ' ημάς μοναχισμός δεν χαρακτηρίζεται από εξωστρέφεια και ακτιβισμό. Δεν έχει ανάγκην της ακαταπαύστου αγχώδους δραστηριότητος ο ορθόδοξος μοναχός, έστω και εις τον τομέα της κοινωνικής ευποιίας, δια να καταξιώση την αγαμία και αφιέρωσιν του», είχε τονίσει προ τριετίας ευρισκόμενος στο Άγιο Όρος ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος.
Στην ίδια ομιλία είχε επίσης υποδείξει ότι ο μοναχός ασχολείται κυρίως με την εσωτερική εργασία, «το ένδον σκάπτει. Την τήρησιν του νοός, την φυλακή των αισθήσεων, την κάθαρσιν του παλαιού ανθρώπου, την μεταμόρφωσιν των παθών, την καρδιακήν προσευχήν, την αναζήτησιν του θαβωρείου φωτός, την νοεράν θεωρίαν».
Ο πατήρ Συμεών και η μικρή συνοδεία του αγωνίζονται να κάνουν πράξη τους λόγους αυτούς του προκαθημένου της Ορθοδοξίας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου