Αναζήτηση αυτού του ιστολογίου
Παρασκευή 31 Οκτωβρίου 2014
Το Hλιακό Ρολόι της Παναγίας της Σκριπούς.
Το
Hλιακό Ρολόι της Παναγίας της Σκριπούς
Το
ωραιότερο από όλα τα Βυζαντινά ηλιακά ρολόγια της Ελλάδας,θα το βρείτε να
κοσμεί τον ναό της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στη Μονή της Παναγίας Σκριπούς στον
Ορχομενό.Η Παναγία η Σκριπού,που για πολλά χρόνια λειτούργησε ως μοναστήρι, τα
τελευταία χρόνια λειτουργεί ως ενοριακός ναός. Ο ναός που πιθανόν να
σχεδιάστηκε αρχικά ως ταφικό μνημείο του χορηγού του, Λέοντα Πρωτοσπαθάριου
οικοδομήθηκε τό 874 όπως καταμαρτυρεί μια,απ τις πολλές,γραπτή επιγραφή, που
είναι ενσωματωμένη στο εξωτερικό της αψίδας του ιερού.Το κατακόρυφο αυτό ηλιακό
ρολόι είναι σκαλισμένο στην εξωτερική επιφάνεια ενός μαρμάρινου ορθογώνιου
δομικού λίθου του όλου κτιρίου στον νότιο τοίχο του ναού και κατα τον Αναστάσιο
Ορλάνδο είναι το αρχαιότερο στόν ελλαδικό χώρο.Σύμφωνα με τήν μελέτη των E. Theodossiou
& V.N. Manimanis: "The vertical sundial of the monastery of Panaghia
Skripou, Οι διαστάσεις του ορθογώνιου αυτού παραλληλεπιπέδου είναι 125 εκ
μήκος, 35 εκ πλάτος και 66 εκ ύψος. Η ωρολογοπλάκα (125 εκ × 66 εκ) φέρει μόνο
δέκα ωρικές γραμμές, αριθμημένες με την αρχαία ελληνική αρίθμηση: Α, Β, Γ, Δ,
Ε, F, Ζ, Η, Θ και Ι, ενώ φέρει και τη γραμμή του ορίζοντα. Βρίσκεται
εντοιχισμένη στο νότιο τοίχο του Καθολικού, σε ύψος περίπου 2 μέτρα από το
έδαφος.
Οι
ωρικές γραμμές, μήκους 50 εκ, τελειώνουν σε ένα χαραγμένο ημικύκλιο, ακτίνας 50
εκ, ενώ τα καλλιγραφικά κεφαλαία γράμματα του ελληνικού αλφαβήτου είναι
σημειωμένα στο τέλος των ωρικών γραμμών εντός ενός κυκλικού δακτυλίου, που
σχηματίζεται από το πρώτο ημικύκλιο των 50 εκ και από ένα δεύτερο ημικύκλιο
ακτίνας 58 εκ. Η μαρμάρινη ωρολογοπλάκα έξω από το ημικύκλιο, αριστερά και
δεξιά είναι διακοσμημένη με δύο γλυπτά παγώνια, εκ των οποίων το ένα κοιτά προς
την Ανατολή και το άλλο προς τη Δύση. Το πρώτο είναι μεγαλύτερο σε μήκος από το
δεύτερο γιατί έχει μεγαλύτερο μήκος ουράς. Το δεξιό παγώνι έχει συνολικό μήκος
46 εκ, ενώ το αριστερό, όπως βλέπουμε την ωρολογοπλάκα, έχει μήκος 42 εκ. Οι
παραστάσεις των πτηνών αυτών πιθανότατα είναι ένα είδος αναφοράς στην αιώνια
ζωή. Επιπλέον κάτω από τις ώρες Ε και F, υπάρχει και κάποια άλλη γλυπτή
διακόσμηση. Ένα άνθος κάτω από το Ε και ένα άλλο όμοιό του κάτω από το F, ενώ
ενδιάμεσα τα συνδέει σαν είδος μίσκου, ένα αγκιστροειδές σκάλισμα.
Σημειώνουμε
ότι τα διακοσμητικά στοιχεία της παλαιοχριστιανικής τέχνης προέρχονται από τον
ελληνικό «εθνικό» κόσμο. Στην παλαιοχριστιανική τέχνη εμφανίζεται σύνολο από
γλυπτές απεικονίσεις και παραστάσεις που είναι κοινές στον ειδωλολατρικό κόσμο,
όπως άνθη, πτηνά, δελφίνια κ.ά. Αργότερα εμφανίζονται συμβολικές παραστάσεις,
όπως ο ιχθύς, ένας κλάδος φοίνικα, ο αμνός, η περιστερά και τα παγώνια. Ο ιχθύς
συμβολίζει τον Ιησού Χριστό (η περίφημη ακροστιχίδα Ιησούς Χριστός Θεού Υιός
Σωτήρ). Η περιστερά συμβολίζει την αγνότητα και το Άγιο Πνεύμα. Τέλος, τα
παγώνια συμβολίζουν την αιώνια ζωή στον παράδεισο. Π.χ. επιτύμβια επιγραφή ΒΜΧ
400 (5ος – 6ος μ.Χ. αιώνας) με παράσταση αντικριστών παγωνιών στο Βυζαντινό και
Χριστιανικό Μουσείο Αθηνών. Ακόμα και σήμερα τα παγώνια είναι πολύ συνηθισμένο
μοτίβο στις ελληνικές εκκλησίες. Παγώνια βρίσκονται σκαλισμένα στο ξυλόγλυπτο,
τέμπλο των ναών, στον ξυλόγλυπτο επιτάφιο και κοσμούν πολλές πρόσφατες
εκκλησίες, όπως ο ναός των Εισοδίων της Θεοτόκου στην ομώνυμη Μονή κοντά στον
Ωρωπό Αττικής.
Δυστυχώς
σε αυτό το ηλιακό αυτό ρολόι, ενώ φαίνεται η θέση του γνώμονα που υπήρχε μέχρι
πριν λίγα χρόνια, αυτός τώρα έχει αφαιρεθεί.(Θα μπορούσε άνετα με την προσθήκη
ενός νέου γνώμονα,μιάς ευτελούς σε αξία ράβδου δηλαδή 30-40 εκατοστών, να
¨λειτουργήσει" εκ νέου και να έχουμε μιά απτή εικόνα αυτής της
λειτουργίας.Είναι απορίας άξιο γιατί δεν το έχουν κάνει ακόμη) Ασχέτως από τους
αριθμούς που έχει γραμμένους στο τέλος των ωρικών γραμμών, διαιρεί την ημέρα
όχι σε δέκα αλλά σε έντεκα ώρες, αφού στο ημικύκλιό του υπάρχουν έντεκα τομείς,
όπως ακριβώς και στο ηλιακό ρολόι του Αγίου Λαυρεντίου στο Πήλιο.
Η
οριζόντια γραμμή της άνω πλευράς του ηλιακού ρολογιού αντιπροσωπεύει τον
ορίζοντα, και το μεσημέρι, στον αληθινό ηλιακό χρόνο, ο Ήλιος θα πέφτει στον
μεσημβρινό, που αντιπροσωπεύεται από μια κατακόρυφη γραμμή κάθετη στη γραμμή
του ορίζοντα. Αυτή η γραμμή δεν υπάρχει στο ηλιακό ρολόι αυτό. Συνήθως
παρουσιάζεται στα ηλιακά ρολόγια που φέρουν μονές ωρικές γραμμές, για
παράδειγμα έντεκα ωρικές γραμμές (δηλαδή δώδεκα ώρες) και σημειώνεται στο τέλος
της έκτης ώρας, ούτως ώστε η έκτη ώρα να βρίσκεται στο μέσον, ενώ συμμετρικά
αριστερά και δεξιά της να βρίσκονται από πέντε ωρικές γραμμές. Ούτως ή άλλως σε
ένα τέτοιο επίπεδο κατακόρυφο ηλιακό ρολόι, τοποθετημένο σωστά στον τοίχο του
καθολικού της Μονής με νότιο προσανατολισμό, το φως του Ήλιου δεν μπορεί να
πέφτει ποτέ πάνω από τη γραμμή του ορίζοντα. Παράλληλα κάθε διάστημα κάτω από
τον ορίζοντα θα αποτελεί περιοχή στην οποία οι ηλιακές ακτίνες θα πέφτουν
οπωσδήποτε κάποια στιγμή του έτους.
Πέμπτη 30 Οκτωβρίου 2014
THE MYRRHSTREAMING MIRACLE OF ST. DEMETRIUS OF THESSALONIKI GREECE AS WITNESSED BY FR. CHRISTOS KOTIOS, OCT. 26, 1986
THE
MYRRHSTREAMING MIRACLE OF ST. DEMETRIUS OF THESSALONIKI
GREECE
AS WITNESSED BY FR. CHRISTOS KOTIOS, OCT. 26, 1986
SAINT
DEMETRIUS THE MYRRHSTREAMING
As many times that I and my family
have visited Greece beginning in 1987, I don’t believe that we have ever failed
to visit St. Demetrius Church in Thessaloniki, Greece. I do not know what kept drawing us to that
particular Church in northern Greece.
Maybe it was the historical connection that my father Demetrius Simones
had with that Church when he was a member of the Greek Army that liberated
Thessaloniki in 1912. My father was part
of the Greek Army that liberated Thessaloniki from the Muslim Turks after
almost 500 years of enslavement. I
remember vividly my father telling me as a young boy how proud he was to be
part of that army that liberated Thessaloniki.
He also told me that he was privileged to chant the epistle reading
during a Divine Liturgy in that historic Church. In our visits to this shrine we never got
over the fact that the skeletal remains of St. Demetrius (his relics) were
completely preserved and were on display for the faithful to reverence during
our visits there. We could not forget the Roman Baths over which
the first Church of St. Demetrius was built in the early fourth century. It was in these baths, where St. Demetrius
was incarcerated, that the Saint met a martyr’s death. He was speared to death by Roman soldiers.
When a pilgrim today visits those
Roman Baths where St. Demetrius was martyred, one can see very clearly a small
pipe near the ceiling of the baths.
Historically, following the martyrdom of St. Demetrius, his holy relics
poured forth fragrant myrrh in abundance.
So much myrrh was flowing from the remains of St. Demetrius that the
liquid myrrh was piped down to the baths below the Church where Demetrius met
his death. The faithful would flock to
the Church to harvest the myrrh for their spiritual and physical ailments. This phenomenon continued unabated until the
eighteenth century. Since that time, the
myrrh continues to flow whenever God deems it necessary to rekindle the diminishing
faith of the people. The following
miraculous event happened on the evening of the Feast Day of St. Demetrius,
October 26, 1987. It is a story that is
told to us by Fr. Christos Kotios, who tells us in his own words the miracle as
he witnessed it.
But before we get into the miracle
as told by Fr. Christos this is a brief biography of Saint Demetrius. He was
the son of a Roman proconsul in Thessaloniki.
Three centuries had elapsed and Roman paganism, spiritually shattered by
the multitude of Christian Martyrs and confessors of the Savior, intensified
its persecutions of the infant Christian Church. The parents of St. Demetrius were
crypto-Christians and had Demetrius secretly baptized in the Church. By the time Demetrius had reached maturity and
his father had died, the Emperor Galerius Maximian had ascended the Roman throne
in 305 A. D. Maximian, confident in
Demetrius’ education as well as his administrative and military skills,
appointed him to his father’s position as proconsul of Thessaloniki. The main tasks of this young commander were
to defend the city from barbarians and to eradicate Christianity. The emperor’s policy regarding Christians was
expressed simply: “Put to death anyone who calls on the name of Christ.” The emperor did not suspect that by
appointing Demetrius he had provided a way for him to lead many people to
Christ.
Accepting the appointment, Demetrius
returned to Thessaloniki and immediately confessed his faith in Jesus
Christ. Instead of persecuting and
executing the Christians, he began to teach the Christian Faith openly to the
inhabitants of the city and to overthrow pagan customs and idolatry. It is said that St. Demetrius was like a
second St. Paul in the City of Thessaloniki.
This is particularly true since the Apostle Paul founded the first
community of Christians in this city.
When Maximian learned that the newly-appointed proconsul was a
Christian, and that he had converted many Roman subjects to Christianity, the
rage of the emperor had no bounds.
Returning from a campaign in the Black Sea region, the emperor decided
to lead his army through Thessaloniki, determined to massacre the
Christians. Learning of this, St.
Demetrious ordered his faithful servant Lupus to distribute his wealth to the
poor saying, “Distribute my earthly riches among the faithful, for we shall
seek heavenly riches for ourselves.” He
began to pray and fast, preparing himself for martyrdom.
When the emperor came into the city,
he summoned Demetrius, who boldly confessed himself a Christian and denounced
the falsehood and futility of paganism.
Maximian gave orders to lock up Demetrius in the Roman Baths of the
city. Meanwhile the emperor was amusing
himself by staging gladiator games in the stadium. His champion was a German by the name of
Lyaeos. He challenged Christians to
wrestle with him on a platform built over the upturned spears of Roman
soldiers. A brave Christian named Nestor,
a disciple of Demetrius, went to the prison to visit him and to get his
blessing to fight the barbarian. Nestor
prevailed over the fierce German and hurled him onto the unturned spears of the
Romans. The enraged commander ordered
the execution of Nestor and then sent a guard to the Roman Baths to kill St.
Demetrius.
At dawn on October 26, 306 the
soldiers went to where Demetrius was imprisoned and ran him through with their
spears. The faithful servant of
Demetrius, Lupus, gathered up the blood-soaked garments of the Saint, took the
imperial ring from his finger and dipped it also into the martyr’s blood. Lupus was able to heal the infirm with these
things that were sanctified by the blood of St. Demetrius. The emperor proceeded to have Lupus arrested
and killed. The body of the Holy Great
Martyr Demetrius was cast out and left unburied to allow the wild animals to devour but the Christians
took it and secretly buried it.
The miracle of St. Demetrius that
happened in 1987 is told to us by Fr. Christos Kiotos as follows. “It was October 26, 1987. The time was past 10 p.m. The city was celebrating the Feast Day of St.
Demetrius and the freedom of nearly five hundred years of Muslim slavery
(1453-1912). The doors of the St.
Demetrius Church were open and the faithful were entering the Church to
venerate in front of the silver reliquary that contained the skeletal remains
of St. Demetrius. At this point there must
has been thirty or forty people in the Church.
There was a circle of about ten women in front of the reliquary chanting
the service of supplication to St. Demetrius.
The only clergyman present with the people was a newly ordained deacon
and his wife. The pastor of the Church
had told his deacon to stay in the Church until he returned from an
appointment.
Suddenly, the women who were
chanting the service of supplication to St. Demetrius begin to scream. The deacon ran up to them to see what was
happening. The women pointed to the
silver reliquary which is like a big casket.
It was literally covered with an oily substance that exuded a fragrance
of myrrh. It appeared that someone had
poured at least two buckets of aromatic liquid onto the silver reliquary
containing the remains of St. Demetrius.
When the deacon saw this, he became dumbfounded seeing that the Saint
was streaming myrrh. The deacon then ran
to find some cotton in order to absorb the myrrh that was flowing. He started to wipe the myrrh with the cotton
and then handed it out to the worshipers.
As much as he wiped off the myrrh the more it kept flowing and would not
stop. It mystically kept on flowing
without any visible source. As much as
the deacon wiped the myrrh the more it flowed.
One woman wiped her hand over the silver casket and her hand was just
dripping with myrrh.
Meanwhile the fragrance coming from
the myrrh flooded the inside of the Church and flowed out the open doors of the
Church onto St. Demetrius Street. It
attracted passers-by who then rushed into the Church to see what was
happening. Everyone headed directly to
the silver casket and the relics of St. Demetrius. In addition to what was happening with the
relics of St. Demetrius the faithful suddenly realized that all the icons in
the Church were flowing with myrrh. The
deacon saw people take out paper towels and wipe the glass that protected the
icons. It became apparent that the myrrh
was flowing inside and outside the glass.
There was not the slightest doubt that this was a great miracle that was
happening. It seemed like it was a dream
and yet we were living it. We touched
the miracle with our hands, we saw it with our eyes, and we smelled it with our
sense of smell. A long line of people
had entered the Church and were lining up to reverence the relics of St.
Demetrius.
The pastor of the Church showed up
along with other priests. They unlocked
the silver casket containing the relics of St. Demetrius. The relics of St. Demetrius always have a
particular fragrance to them. But the
fragrance of the myrrh that was flowing on the icons was different and
distinctive. Metropolitan Panteleimon of
Thessaloniki attributed the miracle of the myrrh to a speech that was given that
same day at the University of Thessaloniki.
The speaker spoke exclusively about the freedom the Greeks gained from
the Turks and did not say a word about the Saint. The Metropolitan believes Saint
Demetrius responded to this oversight by exuding myrrh throughout his
Church. In apparitions of St. Demetrius,
he told the people he would never leave the city. This miracle has shown us that he is always
present, and this is what saved the city from slavery and earthquakes. The Saint also complains when the
Thessalonians are ungrateful and distance themselves from Christ and His
Saints.
Twenty four years have passed since
then. I was the deacon then of that
Church and now I am a priest in Thessaloniki and I write the facts as I
remember them. That moment was like
living a mystery. I cannot describe what
I felt that night; I felt a sense of joy, surprise, excitement and enthusiasm. However, it is the events that happened that
reinforce our belief that fills us with joy, hope, and a sense of the presence
of Christ and the Saints. Our faith is a
living faith.”
Fr.
Christos Kotios, Priest of the Church of the Dormition of the Theotokos
Saranta Ecclesies, Thessaloniki, Greece
ΔΟΞΑ ΤΩ ΘΕΩ ΕΝ ΤΟΙΣ ΑΓΙΟΙΣ ΑΥΤΟΥ
GLORIFIED
IS THE NAME OF GOD IN HIS HOLY SAINTS
Edited
by:
+Fr.
Constantine (Charles) J. Simones, Waterford, CT, USA, October 29, 2014,
ΤΟ ΒΛΕΜΜΑ ΤΟΥ ΠΑΝΤΟΚΡΑΤΟΡΑ.
ΝΕΟ ΒΙΒΛΙΟ ΕΡΓΟ ΤΕΧΝΗΣ!
«…Πάντως,
ἄν ἡ καρδιά τοῦ ἀνθρώπου εἶναι ἕνα
κοχύλι,
ὅπου ἀφουγκράζεται κανείς τήν ἠχώ τοῦ
Θεοῦ,
αὐτό δέν ψηλαφᾶται στήν καθημερινότητα.
Παρά
μόνο οἱ ἐλάχιστες στιγμές, κι αὐτές μπο-
ροῦμε
νά τίς ὀνομάσουμε στιγμές δημιουργίας.
Καί
δέν ἐκφράζουν τή δεξιοτεχνία κάποιου μά τήν
εὐαισθησία
του. Ὅταν φθάσεις ἐκεῖ, δἐν ἰσχύουν
πιά
τά σημεῖα τοῦ ὁρίζοντος. Δέν ὑπάρχει ἐκεῖ
Ἀνατολή
καί Δύση.» (απόσπασμα από το κείμενο «ΠΕΡΙ
ΕΥΑΙΣΘΗΣΙΑΣ»,
π. Σταμάτη Σκλήρη)
Με
μεγάλη δυσκολία επιλέξαμε το παραπάνω απόσπασμα από το νέο βιβλίο του π.
Σταμάτη Σκλήρη «ΤΟ ΒΛΕΜΜΑ ΤΟΥ ΠΑΝΤΟΚΡΑΤΟΡΑ», που θα κυκλοφορήσει σύντομα από
τις Εκδόσεις μας και περιλαμβάνει αδημοσίευτα έργα του π. Σταμάτη και κείμενα
σημαντικών προσωπικοτήτων.
…δυσκολία
γιατί πραγματικά, φίλοι μου, δεν ξέρει κανείς τι να πρωτοδιαλέξει για να σας
μεταφέρει στον υπέροχο κόσμο του!
Αντιπροσωπευτικά
είναι τα λόγια του ιατρού Δημήτρη Κυριαζή, που επίσης εμπλουτίζει με κείμενά
του το βιβλίο:
«Ὁ ἔρωτας
καί ἡ ἀγάπη ὡς
τρόπος
γνώσεως τοῦ ἑαυτοῦ μας, τοῦ ἄλλου ἀν -
θρώπου
καί τοῦ Θεοῦ, ἡ ἀγάπη, ὡς κύρια ὁδός
πρός
τή σωτηρία, κατατίθεται στό ἔργο του»
ΣΥΓΧΡΟΝΟΙ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΑΙ ΜΟΡΦΑΙ – ΠΡΟΤΥΠΑ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗΣ ΖΩΗΣ Καθηγουμένη Ἰακώβη (12 Ἰουνίου 2007)
Θὰ ἤθελα
νὰ ἐκφράσω τὴ χαρὰ καὶ τὴ συγκίνησή μου, διότι εὑρίσκομαι στὴν ἐκλεκτή αὐτὴ ὁμήγυρη
νέων ἀνθρώπων ἀπὸ διάφορα μέρη τοῦ κόσμου, οἱ ὁποῖοι ὡστόσο ἔχουν ἕνα κοινὸ
γνώρισμα. Ἡ παρουσία τους ἐδῶ δείχνει τὴν ἀγάπη τους πρὸς τὴν Ἁγία μας Ἐκκλησία.
Σᾶς θαυμάζω καὶ ὁμολογῶ ὅτι αἰσθάνομαι νὰ παίρνω σημαντικὰ μηνύματα ἀπὸ σᾶς
σήμερα. Σᾶς ἐξομολογοῦμαι ὅτι δυσκολεύομαι νὰ μιλήσω συμβουλευτικά. Ἁπλῶς θὰ ἤθελα
νὰ καταθέσω στὴν ἀγάπη σας ὁρισμένες προσωπικές μου σκέψεις καὶ ἐμπειρίες.
Ὅταν
μοῦ ἀνετέθη τὸ θέμα: «Σύγχρονοι πνευματικαὶ μορφαί – πρότυπα χριστιανικῆς ζωῆς»,
αὐθόρμητα ἦρθαν στὴν σκέψη μου οἱ προβληματισμοί: Μὰ ὑπάρχει ἀμφιβολία ὅτι ὁ ἴδιος
ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστὸς εἶναι τὸ ἀρχέτυπο, τὸ αἰώνιο πρότυπο τῆς πνευματικῆς
ζωῆς, ὁ Ὤν, ὁ εἷς Κύριος, τὸ φῶς καὶ ἡ ἐλπὶς αὐτοῦ τοῦ κόσμου; Μοῦ ἦρθε ἀκόμη
στὸν νοῦ ἡ φράση: Ἰησοῦς Χριστὸς χθὲς καὶ σήμερον ὁ αὐτὸς καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας.
Καὶ σήμερα αὐτὸς ὁ Ἰησοῦς Χριστὸς δὲν παραμένει παρών μέσα στὴν Ἐκκλησία; Καὶ
σήμερα δὲν γεννᾶ τέκνα, δὲν ἀνατρέφει καὶ ἀναδεικνύει πνευματικὲς μορφές; Ἄραγε,
καὶ σήμερα ἡ Ἐκκλησία δὲν ἐξακολουθεῖ νὰ εἶναι φυτώριο Ἁγίων;
Καὶ
σήμερα προσφέρεται ἡ δυνατότητα σὲ ὅποιον θέλει νὰ ζήσει τὴν πνευματικὴ ζωή.
Πνευματικὴ ζωὴ ὄχι ἁπλῶς ὡς υἱοθέτηση κάποιων «ἀρχῶν», οὔτε ὡς ἀποδοχὴ κάποιας
θεωρητικῆς πίστεως, ἀλλὰ ὡς παράδοση αὐτοῦ τοῦ Πνεύματος τῆς ζωῆς ἀπὸ τὸν Κύριο
ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστὸ διὰ μέσου τῶν Ἀποστόλων, τῶν Ἁγίων καὶ τῶν πνευματικῶν ἡμῶν
πατέρων. Καὶ σήμερα ἔρχεται ὁ ἴδιος ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστὸς καὶ σκηνώνει ἐν
ἡμῖν διὰ μέσου τῶν Θείων Μυστηρίων. Πρῶτα μὲ τὸ ἅγιον Βάπτισμα «ἐγκαινίζεται» ἐν
ἡμῖν ναὸς πνευματικός, μὲ τὸ ἅγιον Χρῖσμα τὸ σῶμα μας γίνεται ναὸς τοῦ Ἁγίου
Πνεύματος καὶ διὰ μέσου τῆς Μετανοίας καὶ τῆς Θείας Εὐχαριστίας κατοικεῖ μυστικῶς
ὁ Κύριος ἐν ἡμῖν. Ἑπομένως, καὶ σήμερα ἐπαληθεύεται ἡ ὑπόσχεσις τοῦ Κυρίου: «Καὶ
ἰδού, ἐγὼ μεθ᾿ ὑμῶν εἰμι πάσας τὰς ἡμέρας, ἕως τῆς συντελείας τοῦ αἰῶνος» (Μτ.
28,20).
Οἱ
λόγοι αὐτοὶ τοῦ Κυρίου εἶναι ἰδιαιτέρως ἐπίκαιροι· γιὰ κάθε ἐποχὴ ἀλλὰ
περισσότερο γιὰ τὴν ἐποχή μας, καὶ μάλιστα γιὰ τοὺς νέους ἀνθρώπους οἱ ὁποῖοι
ψάχνουν «πρότυπα» γιὰ τὴν ζωή τους. Ὁ νέος ἄνθρωπος προσπαθεῖ «νὰ βρεῖ τὸν ἑαυτό
του» καὶ στὴν προσπάθειά του αὐτή ἀναζητεῖ «πρότυπα» γιὰ νὰ ταυτισθεῖ. Ἀγαπᾶ μὲ
πάθος· δίνεται δίχως νὰ ὑπολογίζει. Ἴσως ἀγαπᾶ μὲ πάθος τὴν μουσική καὶ νομίζει
μεγάλη τύχη νὰ ἔχει αὐτόγραφα ἀπὸ κάποιους τραγουδιστές. Ἴσως ἔχει γίνει ἀχώριστος
φίλος τοῦ Ἰντερνέτ. Ἴσως τὸν παθιάζουν τὰ αὐτοκίνητα, οἱ βόλτες, ἡ φύση, τὰ
λουλούδια. Ἴσως θέλει νὰ βοηθεῖ ἀνθρώπους ποὺ ἔχουν τὴν ἀνάγκη του καὶ νὰ δίνει
τὴν ζωή του γιὰ τοὺς ἄλλους. Ὅμως ὅ,τι καὶ νὰ κάνει, αἰσθάνεται ἀνικανοποίητος.
Καταλαβαίνει ὅτι δὲν εἶναι μόνος του. Θέλει νὰ (ἐπι)κοινωνεῖ οὐσιαστικὰ μὲ τοὺς
συνανθρώπους.
Ἐκεῖνο
ποὺ λαχταροῦν σήμερα οἱ νέοι ἄνθρωποι, νομίζω, δὲν εἶναι ἀόριστα παρηγορητικὰ
λόγια ἢ λίγα ὑλικὰ ἀγαθὰ ἢ πολιτιστικὰ ψίχουλα. Ἡ ψυχή σας, ἀγαπητοί μου νέοι
καὶ νέες, ποθεῖ μυστικὰ ἢ συνειδητά, τὴν ἀνθρώπινη ἀξιοπρέπεια, τὴν ἐλπίδα, τὴν
ὑπέρβαση τοῦ θανάτου. Τελικὰ στὸ βάθος τῆς ὑπάρξεώς σας ἀναζητεῖτε τὸ ζῶντα
Χριστό, τὸ ὕδωρ τὸ ζών, αὐτὸ ποὺ πραγματικὰ μπορεῖ νὰ ξεδιψάσει τὴν ἀνθρώπινη ὕπαρξη.
Αὐτὸς εἶναι τὸ γνήσιο καὶ μοναδικὸ πρότυπο γιὰ τὴν ζωή.
Ὁ
Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστὸς εἶναι πάντοτε κοντά μας, εἶναι τὸ αἰώνιο πρότυπο, ἡ
πηγὴ τῆς ζωῆς, ἡ χαρὰ καὶ τὸ φῶς τοῦ κόσμου. Τοῦτα δὲν εἶναι λόγια κενά. Ἀπόδειξη
ἀποτελοῦν οἱ Ἅγιοι, τοὺς ὁποίους ἡ Ἐκκλησία μας προβάλλει ὡς πρότυπα ζωῆς. Μιᾶς
ζωῆς ἀληθινῆς καὶ φωτεινῆς. Καὶ ὄχι μόνο στὶς παλαιὲς ἐποχὲς ἀλλὰ καὶ σήμερα. Ἄνθρωποι
ποὺ ἔζησαν ἀνάμεσά μας καὶ παρέδωσαν ὁλοκληρωτικῶς τὴ ζωή τους στὸ Θεό, ἐκαθαρίσθηκαν
καὶ φωτίσθηκαν ἀπὸ τὸ Πανάγιο καὶ ζωοποιὸ Πνεῦμα, εἶναι ἀπόδειξη ὅτι ὁ Ἰησοῦς
Χριστὸς εἶναι ἡ «ὁδὸς καὶ ἡ ἀλήθεια καὶ ἡ ζωή» (Ἰωά 14,6). Καὶ σήμερα ἐπαληθεύεται
ὁ λόγος τοῦ Κυρίου: «Ἀμὴν ἀμὴν λέγω ὑμῖν, ὁ πιστεύων εἰς ἐμέ, τὰ ἔργα ἃ ἐγὼ ποιῶ
κἀκεῖνος ποιήσει, καὶ μείζονα τούτων ποιήσει» (Ἰωά 14,12).
Οἱ ἄνθρωποι
αὐτοὶ μᾶς ἔδειξαν πὼς ὅταν ἕνας εἶναι ἐνεργὸ μέλος τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ, ἁγιάζεται
καὶ ἁγιάζει, φωτίζεται καὶ φωτίζει, διότι ἡ σωτηρία προέρχεται μέσα ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία.
Ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία μας εἶναι Ἁγία ἐπειδὴ ὁ ἱδρυτής της εἶναι Ἅγιος καὶ ἐξακολουθεῖ
καὶ θὰ ἐξακολουθεῖ εἰς τὸν αἰῶνα νὰ δημιουργεῖ Ἁγίους, εἰκόνες τῆς ἐν Πνεύματι
ζωῆς γιὰ ὅλους μας.
Νομίζω
ὅτι δὲν ὑπάρχει μεγαλύτερη, συγκλονιστικότερη, δυνατότερη ἐμπειρία ζωῆς ἀπὸ τὸ
νὰ γνωρίσει ἡ ψυχή τὸ φῶς καὶ τὴν ἀλήθεια καὶ τὴ ζωή. Καὶ ἀπὸ τὸ νὰ γνωρίσεις ἀνθρώπους
ποὺ θὰ μιλήσουν μέσα σου, ποὺ θὰ ἐμπνεύσουν τὴν ὕπαρξή σου, ποὺ θὰ ἔχουν τὴ
δύναμη μὲ τὸ λόγο καὶ τὴ θεοσοφία τους νὰ μεταμορφώσουν καὶ νὰ ἁγιάσουν τὴ ζωή
σου. Λέγεται πὼς πρὶν μερικὰ χρόνια ρωτήσανε ἕναν ὑπερήλικα, νὰ πεῖ τὸ
συγκλονιστικότερο γεγονὸς στὴ ζωή του. Ὁ ὑπερήλικας ἀπάντησε ὅτι, ὅταν ἦταν
μικρός, εἶδε καὶ ἄκουσε τὸν Ἅγιο Νεκτάριο.
Καὶ
στὴν σύγχρονη ἐποχὴ ἀξιωθήκαμε νὰ γνωρίσουμε πολλὰ εὔοσμα ἄνθη τῆς ἐν Πνεύματι
ζωῆς, ποὺ μυστικὰ μᾶς καλοῦν νὰ ἐμπνευσθοῦμε ἀπὸ τὴν ζωή τους. Μιμήθηκαν τὸν
Χριστό καὶ ἔγιναν πρότυπα γιὰ μᾶς, διότι μᾶς παραδίδουν μὲ τὰ ἐμπνευσμένα λόγια
τους καὶ τὴν ἁγιασμένη βιωτή τους, ὡς πολύτιμη παρακαταθήκη, τὴν βεβαιότητα ὅτι
ὁ Ἰησοῦς Χριστὸς χθὲς καὶ σήμερον, ὁ αὐτὸς καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας. Δὲν εἶναι μόνο ὁ
Γέροντας Παΐσιος καὶ ὁ παπὰ Ἐφραὶμ ὁ Κατουνακιώτης στὸ Ἅγιον Ὄρος, ἢ ὁ Γέροντας
Πορφύριος στὴν Ἀθήνα καὶ ὁ μακαριστὸς πατήρ Ἰάκωβος Τσαλίκης στὴν Εὔβοια, ἢ ὁ
πατὴρ Σέργιος στὸ Παρίσι καὶ ὁ Γέρων Σοφρώνιος στὸ Ἔσσεξ, ἢ ὁ πατὴρ Ἰουστῖνος
Πόποβιτς στὴν Σερβία καὶ ὁ πατὴρ Ἠλίας Κλεόπα στὴν Ρουμανία, ἢ τόσοι καὶ τόσοι ἄλλοι,
οἱ ὁποῖοι ἀνεγέννησαν πνευματικὰ ἀνθρώπους, στάθηκαν φάροι φωτεινοὶ γιὰ τὴν ἐποχή
μας καὶ ἡ ζωή τους σὰν ἕνα σύγχρονο συναξάρι διαβάζεται καὶ τρέφει πνευματικά.
Γι᾿ αὐτὲς τὶς μεγάλες πνευματικὲς μορφὲς ἄλλωστε ἔχουν τόσο πολλὰ πράγματα
γραφεῖ καὶ εἰπωθεῖ.
Στὴν
σημερινή εἰσήγηση θὰ ἤθελα νὰ μιλήσω γιὰ ἀφανεῖς ἀνθρώπους, ποὺ θὰ μποροῦσαν νὰ
ἀποτελέσουν πρότυπα χριστιανικῆς μαρτυρίας, γιὰ ἀγνώστους ἥρωες τῆς πίστεως, ἀνθρώπους
καθημερινῆς ἀγάπης καὶ προσφορᾶς, προσευχῆς καὶ ὑπομονῆς, ποὺ ζοῦν μέσα στὸν
κόσμο ὡς πολίτες τοῦ οὐρανοῦ. Δυστυχῶς ὁ χρόνος εἶναι λίγος γιὰ νὰ ἀναφερθῶ σὲ ὅλους
αὐτοὺς τοὺς ἀνθρώπους ποὺ γνώρισα, σοφοὺς καὶ ἁπλούς, ποὺ προέρχονται ἀπὸ ὅλα τὰ
κοινωνικὰ καὶ μορφωτικὰ ἐπίπεδα, γιὰ ἄνδρες καὶ γυναῖκες, νέους καὶ ἠλικιωμένους,
οἱ ὁποῖοι ἔγιναν μὲ τὴ ζωή τους, μὲ τὴν ὑπομονή τους, μὲ τὴ ζωντανὴ πίστη καὶ ἐλπίδα
τους στὸν Θεό, μυροδοχεῖα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, καὶ φωτίζουν τὸν κόσμο ὄχι μὲ ὑλικὸ
ἀλλὰ μὲ ἄυλο καὶ ἄκτιστο φῶς. Μέσα τους γεννήθηκε ὁ Χριστός, κατοίκησε ὁ
Παράκλητος, ἀναπάφθηκε ὁ Τριαδικὸς Θεός καὶ ἔγιναν παράκληση γιὰ τοὺς
συνανθρώπους τους. Εἶναι τὸ ἅλας τῆς γῆς, καὶ μᾶς διδάσκουν ὅτι ἡ προσευχὴ εἶναι
τὸ μεγαλύτερο δῶρο τοῦ οὐρανοῦ πρὸς τὸν ἄνθρωπο. Βιώνουν τὴν χριστιανικὴ ζωὴ ἐν
πολλῇ ταπεινοφροσύνῃ, ἐν ἁπλότητι καὶ ἀγάπῃ.
Ἀναδείχθηκαν
ἄνθρωποι πνευματικοί, διότι μέσα τους ἐνοίκησε τὸ Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ, τὸ πνεῦμα τῆς
υἱοθεσίας (Ρωμ. 8, 14-15) καὶ τοὺς κατέστησε τέκνα τοῦ Θεοῦ. Στὴν ζωή τους ἔχει
ἐφαρμογὴ ὁ λόγος τοῦ Κυρίου: «ἐν τούτῳ γνώσονται πάντες ὅτι ἐμοὶ μαθηταὶ ἐστέ, ἐὰν
ἀγάπην ἔχητε ἐν ἀλλήλοις».
Ὡστόσο,
γιὰ νὰ μὴν εἶναι ὁ λόγος μου ἀφηρημένος, ἐπιτρέψτε μου νὰ μνημονεύσω ἀνωνύμως ἐλάχιστα
παραδείγματα ἀνθρώπων ποὺ τοὺς ἔχω γνωρίσει καὶ θὰ μποροῦσα νὰ χαρακτηρίσω τὴν
ζωή τους ὡς πρότυπο χριστιανικῆς ζωῆς, ποὺ ζοῦν μὲ ψυχικὴ καθαρότητα, μὲ ἀγάπη
καὶ ταπείνωση.
Σκοπεύω
νὰ μιμηθῶ τὸν ἀρχαῖο Ἀθηναῖο σοφὸ Σόλωνα· ὅταν τὸν προκάλεσε ὁ πάμπλουτος
βασιλιὰς τῆς Λυδίας Κροῖσος νὰ τοῦ πεῖ ἂν γνώρισε ἀνθρώπους εὐτυχέστερους ἀπ' ἐκεῖνον,
ὁ Σόλων ἀναφέρθηκε σὲ ἀφανεῖς καὶ ἀγνώστους ἀνθρώπους τῆς ἐποχῆς, οἱ ὁποῖοι ἔζησαν
ἐνάρετη ζωὴ καὶ εἶχαν εὐτυχῆ τελευτὴν βίου.
Καὶ
'γώ δὲ θ' ἀναφερθῶ σὲ πνευματικοὺς ὀγκόλιθους τῆς σύγχρονης χριστιανικῆς
πραγματικότητας, γιατὶ σᾶς διαβεβαιώνω ὑπάρχουν καὶ ἀρκετοὶ τέτοιοι· ὁ πιστὸς ὅμως
πιθανὸν νὰ φοβᾶται νὰ τοὺς θέσει πρότυπα τῆς ζωῆς του, ἴσως γιατί αἰσθάνεται τοὺς
ὤμους του ἀδύνατους γιὰ τόσο μεγάλο βάρος...
Γνωρίζω
λοιπὸν ἕνα χαριτωμένο ζευγάρι νέων ἀνθρώπων, ὅπως ἐσεῖς, οἱ ὁποῖοι ἐρωτεύθηκαν
καὶ πραγματοποίησαν τὸ γάμο τους ἀπὸ τὰ φοιτητικά τους χρόνια· ἡ ἀγάπη τους ἀποδείχθηκε
ἀληθινὴ καὶ ὄχι ἐπιδερμική. Ἡ πραγματικὴ ἀγάπη, ἡ καινὴ αὐτὴ ἐντολὴ ποὺ μᾶς ἔδωσε
ὁ ἐνανθρωπήσας Λόγος, οὐ ζητεῖ τὰ ἑαυτῆς ἀλλὰ τὰ τοῦ ἑτέρου κι αὐτὸ μέχρι
θυσίας. Κατάφεραν μὲ τὴ γνήσια πίστη καὶ ὑπακοὴ στὸ Χριστὸ νὰ ὑπερκεράσουν τὶς
πολλὲς δυσκολίες καὶ τοὺς ποικίλους πειρασμούς, νὰ δημιουργήσουν οἰκογένεια μὲ
πολλὰ τέκνα καὶ νὰ ἐπιτύχουν καὶ ἐπαγγελματικά. Καί, ὅταν ὁ σύζυγος δέχθηκε τὴν
θεία κλήση τῆς ἱερωσύνης καὶ χειροτονήθηκε πρεσβύτερος τῆς Ἐκκλησίας καταλιπὼν
λαμπρὰν ἐπαγγελματικὴν σταδιοδρομίαν, ἡ πρεσβυτέρα πλέον σύζυγός του στέκεται
δίπλα του, πολύτιμη καὶ ἀθόρυβη βοηθὸς στὸ σημαντικότατο ποιμαντικό –
φιλανθρωπικὸ ἔργο του καὶ συγχρόνως ὑποδειγματικὴ χριστιανὴ μητέρα. Ὁ λαὸς τοὺς
λατρεύει, ἀμέτρητοι οἱ εὐεργετούμενοι καὶ σωζόμενοι. Νὰ ἕνα πρότυπο πνευματικῶν
ἀνθρώπων ποὺ ἀπεργάζεται ἀθόρυβα ὁ Παράκλητος μέσα στὴν καθημερινότητά μας.
Γνώρισα
ὀρθόδοξο χριστιανὸ ἐπίσκοπο, ὁ ὁποῖος ἀθόρυβα καὶ ταπεινά, μὲ σπάνια
δραστηριότητα καὶ ἄδολη πατρικὴ ἀγάπη διαποίμανε τὴν ἐπαρχία του, πραγματικὸ
καύχημα τοῦ ποιμνίου. Κοιμήθηκε ἐν Κυρίῳ καθ᾿ ἣν ὥραν μὲ ὑψωμένην τὴν δεξιὰν εὐλογοῦσε
τὸ ποίμνιό του!
Ἄλλο
πρότυπο χριστιανικῆς νέας ἀκούσατε: ὁ μνηστήρας της ἀπὸ ἀτύχημα ἔμεινε
παράλυτος ἀπὸ τὴν μέση καὶ κάτω· ἐκείνη μὲ γνήσια ἐν Χριστῷ αὐταπάρνηση δὲν ἀθέτησε
τὴν ἀμοιβαία ὑπόσχεση γάμου. Τὸν νυμφεύθηκε καὶ ἐπέλεξε νὰ σηκώσῃ ἐν ὑπομονῇ καὶ
καρτερίᾳ διὰ βίου τὸ βαρὺ σταυρὸ τῆς ἀναπηρίας τοῦ συζύγου της. Ὄντως
παράδειγμα χριστιανῆς «ἀνδρείας γυναικὸς» κατὰ τὸν σοφὸ Σολομῶντα.
Γνωρίζω
ἄλλη ξυνορίδα χριστιανῶν γονέων, οἱ ὁποῖοι μὲ πέντε τέκνα, ἐγγόνια, δισέγγονα ἐπὶ
πολλὰ ἔτη τώρα διεξάγουν τὸν ἀγῶνα τὸν καλὸν τῆς καθημερινότητας· παράλληλα μὲ
τὶς βιοτικὲς μέριμνες κύριο μέλημά τους εἶναι νὰ πορεύονται οἰκογενειακῶς ἐν
Παιδείᾳ Κυρίου. Τίποτε τὸ συνταρακτικὸ στὴ ζωή τους· ἀποπνέουν ὅμως τόση
γλυκύτητα καὶ καλοσύνη, ὥστε εἶναι ἀδύνατο νὰ μὴν παραδειγματισθεῖ καὶ νὰ μὴν εὐεργετηθεῖ
ὁ περίγυρός τους. Ἰδιαίτερο χαρακτηριστικό τους ἡ ἀνεξικακία καὶ ἡ ἔμπρακτη ἀγάπη
πρὸς πάντας. Οὐδένα κατακρίνουν, θεωροῦν καλοὺς ὅλους τοὺς ἀνθρώπους. «Ἅπαντες
πταίομεν» συνηθίζει νὰ λέει ἡ σύζυγος. Πιστεύω ὅτι καὶ αὐτοὶ ἀποτελοῦν πρότυπο
χριστιανικῆς ζωῆς.
Δὲν
λησμονῶ μιὰ γνωστή μου σεβαστὴ Γερόντισσα, ἡ ὁποία κατελήφθη κατάμονη στὸ
μοναστήρι της. Νυχθημερὸν παρακαλοῦσε τὴν Παναγία Μητέρα νὰ οἰκονομήσει τὴν
προσέλευση μοναστριῶν, ὄχι δι᾿ ἑαυτήν, ἀλλὰ γιὰ τὴν συνέχιση τῆς ὑπάρξεως τῆς
Μονῆς. Εἰς μάτην ὅμως. Τελικὰ πίστεψε ὅτι ἄλλο ἦταν τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ καὶ ἀποφάσισε
νὰ ἀποχωρήσει. «Γενηθήτω τὸ θέλημά Σου, Κύριε», εἶπε καὶ ἀνεχώρησε. Τότε μίλησε
ὁ Θεός! Λίγο πιὸ πέρα συνάντησε μιὰ γυναῖκα. – Γύρισε γρήγορα πίσω, τῆς εἶπε ἡ ἄγνωστη.
Ἐγὼ θὰ φροντίσω νὰ πληρωθεῖ μοναστριῶν ἡ Μονή. Καταλάβατε βεβαίως ὅτι ἀξιώθηκε
νὰ δεῖ τὴν Παναγία μας καὶ φυσικὰ ἡ Κυρία τῶν Ἀγγέλων ὑπῆρξε συνεπὴς στὴν ὑπόσχεσή
της.
Σ'
αὐτὰ τὰ λίγα, ποὺ ἡ κλεψύδρα τοῦ χρόνου μοῦ ἐπέτρεψε νὰ ἀναφερθῶ διακρίνουμε ἐφαρμοζόμενες
τρεῖς κυρίως ἀρετὲς ποὺ θάλλουν στὴν ὀρθόδοξη Ἐκκλησία μας: τὴν «καινὴ» ἀρετὴ τῆς
ἄδολης, ἔμπρακτης καὶ μέχρι θυσίας ἀγάπης πρὸς τὸν πλησίον, τῆς κορωνίδας τῶν ἀρετῶν,
κατὰ τὸν ἅγιον Βησσαρίωνα Τρίκκης. Τὴν ἀκαταμάχητη δύναμη τῆς πίστης ἡ ὁποία ζεῖ
μὲ τὸ θεῖο δῶρο τῆς ἀδιάλειπτης προσευχῆς καὶ μυστηριακῆς ἐπικοινωνίας μὲ τὴν
πηγὴν τῆς ζωῆς, τὸ δημιουργὸ τοῦ παντός. Τέλος τὴν ἀρετὴ τῆς καρτερίας καὶ ὑπομονῆς,
ποὺ ἑδράζεται στὴν ὑψοποιὸ ταπείνωση. «Ὑπομένων ὑπέμεινα τὸν Κύριον καὶ
προσέσχε μοι καὶ εἰσήκουσε τῆς δεήσεώς μου καὶ ἀνήγαγέ με ἐκ λάκκου ταλαιπωρίας
καὶ ἀπὸ πηλοῦ ἰλύος καὶ ἔστησεν ἐπὶ πέτραν τοὺς πόδας μου καὶ κατεύθυνε τὰ
διαβήματά μου...» (Ψαλμός 39, 1). «Ὁ δὲ ὑπομείνας εἰς τέλος οὗτος σωθήσεται»
(Μκ 13,13).
Ὁ
λόγος τοῦ Κυρίου: «Ἐγὼ εἰμὶ ἡ ἄμπελος, ὑμεῖς τὰ κλήματα· ὁ μένων ἐν ἐμοί, κἀγὼ ἐν
αὐτῷ, οὗτος φέρει καρπὸν πολύν» (Ἰω 15,5) ἐπαληθεύεται στὴν ζωὴ τέτοιων ἀνθρώπων.
Κοντά τους καταλαβαίνεις ὅτι ἡ πίστη καὶ ἡ χριστιανικὴ ζωὴ δὲν εἶναι μία ὑπόθεση
θεωρητική. Ὅπως τονίζει καὶ ὁ Ἀπόστολος Πέτρος, ὁ Χριστὸς ἔπαθε γιὰ χάρη μας γιὰ
νὰ μᾶς ἀφήσει «ὑπογραμμόν», παράδειγμα πρὸς μίμηση, κανόνα ζωῆς, «ἵνα ἐπακολουθήσωμεν
τοῖς ἴχνεσιν αὐτοῦ» (γιὰ νὰ ἀκολουθήσουμε πιστὰ τὰ ἴχνη του) (Α΄ Πετ. 2,21). Καὶ
ὁ εὐαγγελιστὴς Λουκᾶς γράφει τὸ εὐαγγέλιόν του «καθὼς παρέδοσαν οἱ ἀπ᾿ ἀρχῆς αὐτόπται»
(Λκ 1,2). Ἑπομένως, ἡ ζωὴ τοῦ Χριστοῦ παραδίδεται καὶ παραλαμβάνεται. Αὐτὸς
κατέλιπε πρὸς ἡμᾶς αἰώνιο παράδειγμα ἀγάπης, ἀνεξικακίας, συγχωρητικότητος,
ταπεινοφροσύνης, προσευχῆς, ἁγνότητας καὶ ἁγιότητας.
Τέτοιες
πνευματικὲς μορφὲς, τέτοιοι ἄνθρωποι μὲ τὴ ζωή τους ἀκολουθοῦν τὴν ζωὴ τοῦ
Χριστοῦ καὶ φανερώνουν τὸ «ἀποκεκρυμμένον μυστήριον» (Κολ 1,26). Μαρτυροῦν γιὰ
τὴ ζωὴ ἐν Πνεύματι καὶ ἀληθείᾳ. Εἶναι αὐτοὶ οἱ ὁποῖοι γνώρισαν τὸν Θεὸ ὄχι
θεωρητικά, ἀλλὰ «εἶδαν», ἔζησαν, «ἔπαθον» ὅπως λέμε «τὰ θεῖα», ἔλαβον πεῖραν τῆς
Ἀναστάσεως, ἐγεύθησαν ὅτι ὄντως «ὁ Κύριος ἀγάπη ἐστί».
Τέτοιοι
ἄνθρωποι εἶναι πνευματικοὶ πατέρες καὶ μητέρες, ἀναστήματα πνευματικά, ἡγέτες ἀληθινοί,
"ἡγούμενοι" σύμφωνα μὲ τὸν Ἀπόστολο Παῦλο, οἱ ὁποῖοι κηρύττουν τὸν
λόγο τοῦ Θεοῦ καὶ μεταδίδουν τὴν παραδοθεῖσα σ' αὐτοὺς πίστη, ὄχι μὲ τοὺς
λόγους τους μόνο, ἀλλὰ κυρίως μὲ τὴν "ἀναστροφήν", δηλαδὴ μὲ τὴν
ζωντανή τους ἐλπίδα καὶ πίστη στὸν Θεό, καὶ μὲ τὴν γεμάτη χάρη ζωή τους. Ἔχουν ὑπερπηδήσει
ὅλες τὶς ἀρχὲς τῆς τρέχουσας ἠθικῆς. Ἔχουν ὑπερπηδήσει τὸ τεῖχος.
Ἡ ἐμπειρία
τους δὲν εἶναι ἐμπειρία «ἀτομική», ἀλλὰ ἀποτέλεσμα τῆς μετοχῆς τους στὸ κοινὸ σῶμα
τῆς Ἐκκλησίας, τῆς ἑνώσεώς τους μὲ τὸν Κύριο ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστό, τοῦ ἀδιάσματος
τοῦ ἑαυτοῦ τους καὶ τῆς ὁλοκληρωτικῆς τους παραδόσεως στὴν πρόνοια καὶ τὴν ἀγάπη
τοῦ Θεοῦ.
Ἑπομένως
ἡ χριστιανικὴ ζωὴ ἀποτελεῖ μαθητεία, δηλαδὴ βίωμα, μίμηση τῆς πίστεώς τους καὶ
παραλαβὴ τῆς παρακαταθήκης τους. Αὐτὸ ἀποτελεῖ καὶ τὸ περιεχόμενον τῆς
χριστιανικῆς ζωῆς.
Ἡ υἱοθέτηση
αὐτῆς τῆς ζωῆς γίνεται ἐν ἐλευθερίᾳ. Καὶ τὸ τίμημα αὐτῆς τῆς ἐλευθερίας εἶναι ὁ
προσωπικὸς πνευματικὸς ἀγῶνας, ἡ ἄσκηση ἡ πνευματικὴ νὰ μείνει ἐν ἡμῖν ὁ
Χριστός, νὰ φωτίσει τὴν ζωή μας, νὰ μᾶς ἀποκαλύψει τὸ ἅγιο θέλημά του, γιὰ νὰ
ζοῦμε ὄχι «ἐν σαρκὶ» ἀλλὰ νὰ ζεῖ ἐν ἡμῖν ὁ Χριστός.
Μνημονεύσαμε
ἐπιλεκτικῶς ὁρισμένους, ἐλαχίστους, οἱ ὁποῖοι ὡς εὔοσμα ἄνθη τῆς ἁγίας μας Ἐκκλησίας
συνέθεσαν τὴν πνευματική μας ἀνθοδέσμη πρὸς τέρψη καὶ χαρὰ πνευματικὴ ἀλλὰ καὶ
πρὸς προβληματισμὸ καὶ ἐνίσχυση πάντων ἡμῶν.
Θὰ
μπορούσαμε νὰ ἀπαριθμήσουμε καὶ ἄλλους, περισσότερο ἢ λιγότερο γνωστούς, ἀνθρώπους
οἱ ὁποῖοι μὲ τὴν ζωή τους εὐαρέστησαν τῷ Θεῷ, καὶ ἔγιναν πρότυπα ὀρθόδοξης
χριστιανικῆς βιοτῆς γιὰ ὅλους μας. Καὶ εἶναι τόσοι πολλοὶ αὐτοί...
Ὄντως,
θαυμαστὸς ὁ Θεὸς ἐν τοῖς ἁγίοις αὐτοῦ! Κοντά τους βλέπουμε πῶς ἡ χάρις καὶ ἡ ἀγάπη
τοῦ Θεοῦ μεταμορφώνουν τὶς ὑπάρξεις, ἀναδεικνύουν τὰ τάλαντα ποὺ ὁ καθεὶς ἔλαβε
ἀπὸ τὸν Θεό, ὑψώνουν καὶ λαμπρύνουν τὴν ἀνθρώπινη ὕπαρξη. Ὁ καθεὶς εἶναι
μοναδικός, καὶ ἔχει ἕναν ἐντελῶς δικό του δρόμο νὰ πορευθῇ. Ὅλοι ὅμως, μὲ τὸν ἰδιαίτερό
τους τρόπο, ἔργῳ καὶ λόγῳ, δεικνύουν τὸν Κύριο ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστό, τὸν ἀρχηγὸ καὶ
τελειωτὴ τῆς πίστεως ἡμῶν.
Ὅλοι
τους εἶναι διαφορετικοί, ἀλλὰ ἔχουν κάτι κοινό: Δέχονται ὅλους, σέβονται ὅλους,
εἶναι ἄνθρωποι προσευχῆς, ταπεινοφροσύνης, διακρίσεως, οἱ ὁποῖοι ὠφελοῦν τὸν
πλησίον των. Εἶναι σοβαροὶ καὶ χαρούμενοι, ἄφοβοι, γεμάτοι ἀνθρωπιὰ καὶ
διάκριση, μὲ λόγο ἀλλὰ καὶ μὲ σιωπή, μὲ περίσκεψη καὶ σύνεση, μὲ ἀρχοντιὰ καὶ ἁπλότητα,
μὲ ψυχικὸ βάθος, μὲ ἐγκράτεια καὶ ἁγνότητα, μὲ ἀπεριόριστη ἀγάπη πρὸς τὸ Χριστὸ
καὶ τὸν συνάνθρωπό τους, μὲ ὑπακοὴ στὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ, μὲ βία στὸν ἑαυτό τους,
μὲ ἐνδιαφέρον γιὰ τὸ σκοπὸ τῆς ὑπάρξεώς μας.
Πρωτίστως
εἶναι ἄνθρωποι ἐλευθερίας. Ἐλεύθερα ἀγάπησαν τὸν Θεό, καὶ μὲ θάρρος τὸν ἔβαλαν
πάνω ἀπὸ κάθε τί στὴ ζωή τους. Γεύθηκαν ζῶντας ἀκόμα ἐπὶ γῆς τὴ ζωὴ τῆς αἰωνιότητας.
Σήκωσαν μὲ καρτερία καὶ εὐγνωμοσύνη πρὸς τὸν Θεὸ τὸν καθ᾿ ἡμέρα σταυρό τους, ποὺ
στὸν κάθε ἕναν παρεχώρησε ὁ Θεός, καὶ ἔνιωσαν τὴν γλυκύτητα τοῦ παραδείσου καὶ
τὴν ἐντὸς ἡμῶν Βασιλεία τοῦ Θεοῦ, μέσα στὴν χαρμολύπη τῆς ἀσκήσεως.
Κοντά
τους ὑπερόπτες, γνωρίζουν τὴν εὐλογία τῆς ταπεινώσεως· ἐγωιστές, ξανοίγουν τὴν
ψυχή τους στὴ μετάνοια· κακοί, ξαναβρίσκουν τὴν ἁγνότητα τῆς παιδικῆς ἡλικίας. Ἡ
ζωὴ τοῦ καθενὸς παίρνει ἕνα νόημα ποὺ δὲν εἶναι ἐκ τοῦ κόσμου τούτου. Καθένας
βλέπει σ' αὐτοὺς τὴν ἀπόδειξη τοῦ ἐφικτοῦ τῆς κατὰ χάρη θεώσεώς μας.
Μᾶς
διδάσκουν ἐμπράκτως ὅτι καὶ σήμερα ὑπάρχουν ἄνθρωποι ταπεινοί, ἄνθρωποι θυσίας,
οἱ ὁποῖοι ἄφησαν τὴν ζωή τους μὲ ἐμπιστοσύνη στὴν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ καὶ μᾶς
δείχνουν ὅτι ἡ ἀληθινὴ πίστη στὸν Θεὸ εἶναι οὐσιαστικὰ ἡ προσωπικὴ σχέση ἐμπιστοσύνης
καὶ ἀγάπης μ' Αὐτὸν ποὺ εἶναι ἡ Ἀγάπη.
Ἀποδεικνύουν
ὅτι ὁ Θεὸς προσφέρει καὶ σὲ μᾶς σήμερα τὴν δυνατότητα, ἐὰν τὸ θέλουμε, νὰ
γίνουμε Μέλη τίμια τῆς Ἁγίας Ἐκκλησίας Του, ὄργανα τοῦ Παρακλήτου, σκεύη τῆς
χάριτός του, μυροδοχεῖα ποὺ εὐωδιάζουν, λύχνοι ποὺ φωτίζουν, Πολίτες τοῦ κόσμου
ποὺ παρηγοροῦν τὶς ἀνθρώπινες ψυχὲς καὶ διακηρύσσουν ὅτι ὄντως ὁ Θεὸς ἀγάπη ἐστί
!
Τελειώνοντας
θέλω νὰ ἐπισημάνω ὅτι οἱ νέοι τῆς ὀρθόδοξης χριστιανικῆς Ἐκκλησίας θὰ πρέπει νὰ
ἀγωνίζονται μὲ βεβαία ἐλπίδα στὸ ἔλεος τοῦ Θεοῦ, χωρὶς νὰ ἐπηρεάζονται ἀπὸ τοὺς
πειρασμοὺς καὶ τὶς δυσκολίες· κυρίως νὰ μὴ ἐπηρεαζόμαστε ἀπὸ τὸ εὐάριθμο, δηλαδὴ
τὸ μικρὸ ποσοστὸ τῶν ἀνὰ τὸν κόσμο ὀρθοδόξων.
Αὐτὸ
προκύπτει ξεκάθαρα ἀπὸ τὴν προτροπὴ τοῦ Χριστοῦ μας στὴν ἐπὶ τοῦ ὄρους ὁμιλία
του: «εἰσέλθετε διὰ τῆς στενῆς πύλης· ὅτι πλατεία ἡ πύλη καὶ εὐρύχωρος ἡ ὁδὸς ἡ
ἀπάγουσα εἰς τὴν ἀπώλειαν καὶ πολλοὶ εἰσὶν οἱ εἰσερχόμενοι δι᾿ αὐτῆς. Τί στενὴ
πύλη καὶ τεθλιμμένη ἡ ὁδὸς ἡ ἀπάγουσα εἰς τὴν ζωὴν καὶ ὀλίγοι εἰσὶν οἱ εὑρίσκοντες
αὐτήν!» (Μθ 7,14).
http://www.ec-patr.org/youth/iakovi.htmhttp://www.ec-patr.org/youth/iakovi.htm
Τετάρτη 29 Οκτωβρίου 2014
The Invisible Naked Ascetics of Mount Athos
The Invisible Naked Ascetics of Mount Athos
Winter. Few visitors at the Athonite Monastery. Arriving
at the gate, we are greeted by the Chief Host (Archontaris) who offers to us
the standard Athonite treat, raki and a loukoumi. He notifies us, to our great
surprise, that in a few hours there will begin a great Athonite Vigil in the
Katholikon of the Monastery. A gift from God, we said, and we thought to go
rest for the all-night Service.
"Where will
you go now?" was heard from the voice of the Monk as he went down below to
the gardens for his active service (diakonia) as well as to feed the animals,
who made known their hunger by their loud shouts.
"We have
nowhere else to go, Elder: either to the Library or to our Cells for a little
rest."
"Come with
me so you will not leave here and get lost," shouted the Monk.
"May it be
blessed," we said and immediately followed him.
We passed
through the garden with its lettuce, its eggplants and its huge pumpkins which
we saw for the first time, and the hospitable Monk brought us up to the garden
shed, in a makeshift balcony, one would say, about 70 to 80 centimeters wide,
which faces the Aegean. He began to bring out the treats at his disposal -
coffee, cookies, sesame seed candy, dried bread - while at the same time he
guided us through the unknown region.
Suddenly, below
the wooden balcony, there appeared a ragamuffin Monk, of great age, smiling
kindly, holding a sack made of hair on his shoulders. We thought the ascetics
perhaps heard about the Sacred Vigil and arrived to participate.
"Elder,"
said the Monk to him, "wait two minutes to see our guests and that we may
treat you. Come up near to us and rest. The first time uphill is
difficult."
"May it be
blessed," said the unknown to us Monk and like lightning he was found to
be beside us.
"I am
leaving to go feed the animals. They cannot wait any longer. Shut the door and
go up by yourselves," said the Chief Host Monk, and he left.
For a little
while silence prevailed, neither he spoke to us nor we to him.
Then we realized
the great difference. Out in the world, at this time in the early afternoon
there is bustle, noise, commitments, jobs, stress, and continuous running. Here
in the Athonite State it is a time of silence, a mystical preparation for the
Mystery of Life, the Divine Liturgy. All have begun earlier, preparing quietly
in complete silence, stillness, inner gladness, and mystical prayer of the
heart in order to live the Mystery, to experience the event, to partake in
actuality the Despotic strangeness of the immortal Table, to become an eternal
diner at the table of Christ, and from there passing into new worlds to be
worthy to live the Mystery in the future life.
It was then that
we took advantage of the opportunity to ask of the Elder a word from his
experience. “What do you want me to say? What ever I tell you will be a loss of
time. I have no gifts and I do not deserve your attention. You tell me however.
What is going on out there in the world?”
"The world
is filled with problems, Elder" replied a child in our company.
"Everyone runs around anxious, and no one is interested in the future of
our young people and our country."
"Don’t
worry, there is a God, the end has not come. Not even the invisible Elders have
been saved. This place is full of them." And he showed above us Old Man
Athos.
"What did
you say, Elder? Who are these invisible ones? If you want, explain this to us,
we are interested in it. Have you ever seen one of them?"
At this point
our anxiousness peaked, staring at the Elder motionless, as if we were not
breathing at all. We wondered how such a burning and topical issue came up
naturally for discussion, of which few of us had heard of.
"Do not
fear. God will resurrect our nation. He is testing us because we forgot Him.
Despising God, living far from Him, we have built false earthly paradises and
forgot the Heavenly one. But the Saints have not been lost, nor the naked ones,
the invisible Fathers of Athos. This place is full of them. When they are lost,
then be afraid, because then will come the end of the world."
"Who are
they, Elder? Where do they live? Do they exist even today?"
"My child,
they are the invisible ascetics, the naked Athonites, the mystical Elders, who
live in this garden of our Panagia, Mount Athos."
"How many
are there, Elder?"
"There are
plenty. Some say nine, others seven, others ten, and yet others twelve. They
abide in the more isolated areas of Athos and are invisible to our eyes. They
appear here and there to whomever they want, usually monks who have purified
their hearts, but sometimes they make their presence felt to blessed pilgrims
who live a clean Christian life.
Elder Arsenios
the Cave-dweller would say in his stories that these invisible and silent
anchorites live with strict asceticism and their work is unceasing prayer, that
is, to pray with the heart for the whole world and for all people who are in
danger.
They have
received a special gift from the Lord, which is why they are able to live under
snowy Athos without shelter, without clothes, while being invisible to the eyes
of people. It is unimaginably difficult for people in the world to believe, yet
in the last two hundred years they are increasingly being revealed. I have met
in my monastic life spiritual people and Venerable Elders, who encountered
before them these invisible soldiers of our Lord.
God has allowed
even today, from these steep cliffs for such ascetics to emerge, true
anchorites, who live in impassible Athonite places, primitive, simple and
meager, and they survive by a miracle from God. Indeed, here at the Holy
Mountain there is a tradition that when one of them reposes in the Lord, they are
replenished by other virtuous, ascetic, Athonite Monks.
It is said that
these naked hermits will be the ones who perform the last Liturgy on the peak
of Athos, and after the Divine Liturgy, following the
‘Through the prayers of
our Holy Fathers…’, the end of the world will come, that is, the Second Coming
of Christ. In fact, the same will not taste death, but they will be changed, be
transformed, and they will be altered even more by the Grace of God.”
"Elder,
where are these hermits today and where were they seen the last time? Did Fr.
Paisios ever see them?" we asked.
"Look, how
would I know. However, Fr. Paisios did not want us to talk about these
ascetics, because they do not want such glories, as he would say to us. They
are the truly smart ones, supplicating God and saying to Him: ‘My God, do not
give us glory on this earth, but keep it for the next life, that we may be
glorified with You, there. Do not make us known here, but in Heaven.’ Further,
Fr. Paisios would say confidentially to pilgrims who visited him, clerics and
monks, that there are seven invisible naked ascetic Fathers, who live on Athos,
around which they move and rotate, and when one dies, God replaces him with a
God-bearing Charismatic and Spirit-bearing Monk.
The old Elders,
who were made worthy to encounter them several times, before they reposed in
the Lord, they would narrate to the younger ones this encounter, how they saw
them, suddenly saw them, what they felt, etc.
Come, let us go
now. You have work ahead of you,” said the Elder as he said his good-byes and
took the path of ascent.
Indeed, we
glorified the Holy God who sent us this unknown man near to us, to whom the
Grace of God definitely visited and whom we met in the garden of the Monastery.
He opened to us his heart, and benefited us especially by telling us such
important things about the naked ascetics, emphasizing to us that our Church is
revealing and daily showing us Saints, new citizens of the Kingdom of God.
We went up to
the Monastery and the Vigil began, this time all of us understanding how in the
wintry night we had next to us helpers and supporters in the blessed Fathers of
the Sacred Monastery in which we kept vigil. Those blessed people who were
motivated by Divine eros to dedicate their life to God, our visible protectors
and non-deluded guides towards the Kingdom of Heaven. And surely, not too far
off, others were vigilantly praying, our invisible intercessors, the ones naked
to our eyes but brilliantly dressed with the uncreated Grace of our Holy God.
They who with their prayers uphold the entire world. Those mystical Elders who
experience prayer as a burning in the heart and chant unceasingly the ode of
the Beloved with their crystalline voice, which come from inside the steep
cliffs of the heavenly-neighboring Athos.
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)