Η εμφάνιση του Αγίου Αποστόλου Πέτρου στον αυτοκράτορα Ιουστινιανό Α΄ «ἐν τῷ Ἀθήρᾳ»

Η εμφάνιση του Αγίου Αποστόλου Πέτρουστον αυτοκράτορα Ιουστινιανό Α΄ «ἐν τῷ Ἀθήρᾳ»

Ο Άγιος Ευτύχιος (22 Ιανουαρίου 512 – 5 Απριλίου 582), βαπτίσθηκε κι έλαβε την αρχική του εκπαίδευση και χριστιανική ανατροφή από τον παππού του και ιερέα Ησύχιο όπου έμεινε κοντά του ως την ηλικία των δώδεκα ετών. Ο καλός και άγιος παππούς του Ησύχιος που λειτουργούσε στην Εκκλησία της Αυγουστοπόλεως, και λόγω της αγιότητας του βίου του είχε λάβει από τον Θεό το χάρισμα της θαυματουργίας, φύτεψε και καλλιέργησε στην ψυχή του εγγονού του τα σπέρματα της ευσέβειας και της αγιοσύνης. Κάποτε, κατά τη διάρκεια ενός παιδικού παιχνιδιού, όπου με πολλά άλλα συνομίληκά του παιδιά, όλα μαθητές του παππού του π. Ησυχίου, έγραφαν στον τοίχο τα ονόματά τους και δίπλα άλλα έγραφαν ιερείς, άλλα στρατηγοί κι άλλα κάποιο άλλο αξίωμα. Ο μακάριος Ευτύχιος έγραψε, «Ευτύχιος Πατριάρχης», μιά πρόβλεψη έτσι γιά τη μελλοντική του διακονία.Σε μια τοπική Σύνοδο στην Κωνσταντινούπολη, ο Αρχιμανδρίτης Ευτύχιος αντιπροσώπευε το άρρωστο γέροντα επίσκοπο Αμασείας και εκεί εντυπωσίασε όλους η αρετή και η σοφία του, όπως παλιά ο άγιος Αθανάσιος στην πρώτη οικουμενική Σύνοδο. Όταν παρουσιάστηκε στον ηλικιωμένο πατριάρχη Άγιο Μηνά (536–552, μνήμη του οποίου τιμάται στις 25 Αυγούστου), μόλις τον είδε ο πατριάρχης είπε προφητικά˙ «Αυτός ο μοναχός θα είναι ο διάδοχός μου».

Στην πόλη Άθυρα* (ή Άθηρα) της Θράκης υπήρχε μια εκκλησία αφιερωμένη στον Απόστολο Πέτρο, η οποία γιόρταζε κάθε χρόνο στις 5 Σεπτεμβρίου, ίσως λόγω των εγκαινίων του ναού εκείνη την ημέρα. Στον βίο του Αγίου Ευτυχίου που έγραψε ο πρεσβύτερος Ευστράτιος αναφέρει ότι, ο αυτοκράτορας Ιουστινιανός πήγε σε αυτήν την εκκλησία το 552 για να συμμετάσχει στην λιτανεία για την εορτή στις 5 Σεπτεμβρίου. Επίσης εκεί ήταν κι ο Άγιος Ευτύχιος. Ο Ευστράτιος, καταγράφει ένα όραμα που διηγήθηκε ο ίδιος ο Ιουστινιανός:«Ενώ προσευχόμουν στην εκκλησία του Αγίου Αποστόλου Πέτρου στα Άθυρα , – όπου βρισκόμουν εκεί για την εορτή – αποκοιμήθηκα και είδα την κεφαλή των Αποστόλων Πέτρο να δείχνει με το χέρι του τον μεγάλο Ευτύχιο και να μου λέει: «Κάνετε αυτόν επίσκοπό σας». Ακούγοντας αυτό, όλοι φώναξαν με μια φωνή: «Άξιος, άξιος!»Πράγματι ο αυτοκράτορας, του οποίου η καρδιά ήταν στο χέρι του Θεού, επειδή φοβότανε μήπως ο Ευτύχιος αποφεύγοντας την ανθρώπινη δόξα φύγει κρυφά από την Κωνσταντινούπολη και κρυφθεί, έδωσε εντολή σε έναν από τους συμβούλους του, τον επιφανή Πέτρο, να τον παρακολουθεί απαρατήρητος. Και έτσι, με θεία θέληση και αποκάλυψη, ο Άγιος Ευτύχιος ανυψώθηκε στον θρόνο της Αρχιεπισκοπής Κωνσταντινουπόλεως το 552.Ευθύς από τον ίδιο χρόνο, για να ειρηνεύσει η εκκλησία, λόγω των αιρετικών δοξασιών που δίδασκαν νέοι Ωριγενιστές και κρυπτομονοφυσίτες, ο αρχιεπίσκοπος Ευτύχιος έβαλε τον αυτοκράτορα και συγκάλεσε στην Κωνσταντινούπολη την Ε’ Οικουμενική Σύνοδο από τις 5 Μαΐου έως τις 21 Ιουνίου του 553 .Ο Άγιος Ευτύχιος έλαβε το χάρισμα της προφητείας από τον Θεό· έτσι, προείπε τα ονόματα δύο αυτοκρατόρων που διαδέχτηκαν τον Ιουστινιανό – τον Ιουστίνο Β’ (565–578) το 565 και τον Τιβέριο Β΄ (578–582) το 578. Πηγαίνωντας δε άλλοτε ο Τιβέριος να τον επισκεφθεί, του προείπε ότι πρόκειται να τελευτήση. Πράγματι μετά από τέσσαρις μήνες της κοιμήσεως του Aγίου, στις 14 Αυγούστου πέθανε κι ο Tιβέριος.Ο άγιος Ευτύχιος κοιμήθηκε εν ειρήνη την Κυριακή του Θωμά, 6 Απριλίου του έτους 582. Η κάρα του βρίσκεται σήμερα στη Μονή Χιλανδαρίου στο Άγιο Όρος. Το 1246 τα Λείψανα του Αγίου μεταφέρθηκαν από τον Ναό των Αγίων Αποστόλων Κωνσταντινουπόλεως στη Μονή Αγίου Γεωργίου του Μείζονος Βενετίας, επί Ηγουμένου Πέτρου Querini.

«Ο άγιος Θεοφάνης ο υμνογράφος γράφει στους στίχους του συναξαρίου για τον άγιο Ευτύχιο, «Θεωρώ ότι είμαι ευτυχέστατος, επειδή τιμώ με τα λόγια μου τον Ευτύχιο που απέθανε» («Εὐτύχιον θανόντα τιμῶν τοῖς λόγοις, Ἐμαυτὸν αὐτὸς εὐτυχέστατον κρίνω »). Μοιάζει κατά τούτο με τον άγιο Γρηγόριο τον Θεολόγο, ο οποίος όταν καταπιάστηκε με τον επικήδειο του Μεγάλου Αθανασίου έγραψε ότι ο έπαινός του για τον Αθανάσιο είναι έπαινος για την ίδια την αρετή – «Αθανάσιον επαινών αρετήν επαινέσομαι» – που σημαίνει ότι και μόνο η μνήμη του Αθανασίου λειτουργούσε ως ώθηση πνευματικής αναγωγής του Γρηγορίου. Αιτία για τη σύνδεση ενός αγίου με την πνευματική πρόοδο αυτού που τον θυμάται – έστω κι αν η αφορμή είναι εξωτερική, όπως εν προκειμένω το όνομα του Ευτυχίου – είναι το γεγονός ότι ένας άγιος, επειδή αποτελεί φανέρωση της Βασιλείας του Θεού, κάνει αυτόν που έρχεται σε οποιαδήποτε επαφή μαζί του πράγματι να προάγεται.» ( π. Γεώργιος Δορμπαράκης)Ο βιογράφος του Ευφραίμιος τον εγκωμιάζει ως «φίλο τοῦ λόγου καί ἐκλεκτό ὁμιλητή, ὡς ἐργάτη τῆς ἀρετῆς, ὡς καλό ποιμένα τῶν προβάτων τοῦ Χριστοῦ, ὁ ὁποῖος θυσιάζει τή ζωή του γιά χάρη τῆς ἀλήθειας καί τῆς ποίμνης του».Ο δε ιερός υμνογράφος ψάλλει:«Θείαν δύναμιν, ἐνδεδυμένος, ἀπεγύμνωσας, ἰσχὺν τοῦ πλάνου, θαυματουργῶν θεοφόρε ἐξαίσια· ἀπελαθεὶς δὲ ἀδίκως τῆς ποίμνης σου, παλινδρομεῖς εἰς αὐτὴν δεδοξασμένος».

*Άθυρα, κωμόπολη της Προποντίδας στην Ανατολική Θράκη. Το οθωμανικό όνομα ήταν “Μπουγιούκ Τσεκμετζέ – Büyükçekmece ” ή απλά “Τσεκμετζέ”. Χτισμένη πάνω σε μια στενή λωρίδα ξηράς, ανάμεσα στη λίμνη Αθύρα και τον κόλπο Αθύρα, στα βόρεια παράλια της Προποντίδας μεταξύ Κωνσταντινούπολης και Σηλύβριας. Ήταν το επίνειο του ομώνυμου ποταμού [Αθύρα] ο οποίος στις εκβολές του δημιουργεί μία μικρή λίμνη που χύνει τα νερά της στη θάλασσα.Μετά τη μικρασιατική καταστροφή και την ανταλλαγή των πληθυσμών, οι κάτοικοι των Αθύρων τον Μάιο του 1924 κατέφυγαν πρόσφυγες στο χωριό Μπόζετς (η λέξη “μπάζε” σημαίνει Θεέ μου) του νομού Πέλλας, το οποίο το 1926 μετονομάστηκε σε Νέα Άθυρα.Τα σημερινά Άθυρα – Büyükçekmece είναι δήμος στα προάστια της Κωνσταντινούπολης. Είναι σε μεγάλο βαθμό μια βιομηχανική περιοχή με πληθυσμό 380.000 κατοίκους.