Στις έξι του μηνός, μνήμη του θαύματος που έγινε στις Κολοσσαίς της Φρυγίας από τον Αρχιστράτηγο Μιχαήλ.

Στις έξι του μηνός, μνήμη του θαύματος που έγινε στις Κολοσσαίς της Φρυγίας από τον Αρχιστράτηγο Μιχαήλ.

Εμφανίστηκες, Μιχαήλ, σε ναό νέο σαν τον Νώε,

σβήνοντας τον κατακλυσμό των ποταμών.

Ρέμα ποταμών έλιωσε, Μιχαήλ, ο ηγέτης των Πνευμάτων την έκτη ημέρα.

Ο μέγας Αρχιστράτηγος του Θεού, ο Μιχαήλ, ήδη από τα παλιά χρόνια, πριν ακόμη από την ενανθρώπηση του Χριστού, έδειχνε σπλάχνα οικτιρμού και φροντίδας για το ανθρώπινο γένος, προσφέροντας πολλές ευεργεσίες σε αυτό. Μετά δε την παρουσία στη γη του Υιού και Λόγου του Θεού, έδειξε ακόμη μεγαλύτερη ευσπλαχνία και αγάπη προς εμάς τους χριστιανούς, που καυχόμαστε στο όνομα του Χριστού. Έτσι, από τότε και ύστερα, τρέχοντας νοερά σε όλα τα μέρη του κόσμου και μοιράζοντας άφθονες ευεργεσίες, κατοίκησε και σε έναν τόπο της Φρυγίας, που ονομαζόταν Χερέτωπα.

Εκεί, όπως και ο μέγας Ευαγγελιστής Ιωάννης ο Θεολόγος, όταν κήρυττε το Ευαγγέλιο σε εκείνα τα μέρη, προφήτεψε ότι σύντομα θα γίνει εκεί μια θειότερη επίσκεψη και ξεχωριστή πρόνοια από τον αρχηγό των Αγγέλων, τον Μιχαήλ. Και πράγματι, μετά από λίγο καιρό, η γη εκείνη ανέβλυσε αγίασμα με τη δύναμη του Αρχαγγέλου, το οποίο θεράπευε κάθε ασθένεια. Έτσι, ένας χριστιανός, που είδε τη θυγατέρα του να θεραπεύεται από το νερό του αγιάσματος, έχτισε εκεί έναν ωραιότατο ναό στο όνομα του Αρχιστρατήγου, καθώς και μια θαυμαστή και πολυτελή στέγη πάνω από την πηγή.

Μετά από ενενήντα χρόνια, ήρθε στον ναό αυτόν ένας θεοσεβής και ευλαβής νέος, ονόματι Άρχιππος, καταγόμενος από την Ιεράπολη. Επειδή είχε μεγάλο πόθο για τον Αρχιστράτηγο Μιχαήλ, εγκαταστάθηκε εκεί ως προσμονάριος (υπηρέτης) του ναού, ζώντας με εγκράτεια και άσκηση. Και καθώς προόδευε τόσο στην ηλικία όσο και στην αρετή, και νίκησε τα πάθη της σάρκας, αξιώθηκε να λάβει χαρίσματα από τον Θεό. Γι’ αυτό και τα πλήθη των απίστων ειδωλολατρών  τον καταδίωκαν με οργή. Μια φορά μάλιστα, τον έπιασαν από τα μαλλιά και με ραβδιά χτύπησαν το σώμα του. Επίσης, θέλησαν να καταστρέψουν το νερό του αγιάσματος από φθόνο. Αλλά – ω της μεγάλης δύναμης του Αρχαγγέλου! – σε άλλους τα χέρια ακινητοποιήθηκαν και δεν μπορούσαν να κινηθούν, ενώ σε άλλους παρουσιάστηκε φλόγα μπροστά τους και τους ανάγκασε να τραπούν σε φυγή.

Αφού λοιπόν δεν μπόρεσαν να επιτύχουν τον κακό σκοπό τους, σκέφτηκαν άλλη πονηρή μηχανή: να εκτρέψουν με αυλάκια τον ποταμό που έτρεχε κοντά, ώστε να χυθεί πάνω στον ναό. Έτσι θα έπνιγαν και τον τίμιο Άρχιππο και τον λαό που βρισκόταν εκεί, και θα αφαιρούσαν τη θαυματουργική δύναμη του αγιάσματος, επειδή θα ενωνόταν με το ποτάμι. Τέτοια σκεφτόντουσαν οι ανόητοι· αλλά το ποτάμι, με θαυμαστό τρόπο του Κυρίου, σαν να ήταν έμψυχο, στράφηκε αλλού και ακύρωσε τα σχέδια των απίστων.

Τότε, οι ασεβείς ακόμη πιο θυμωμένοι αποφάσισαν να ενώσουν δύο άλλους ποταμούς που έτρεχαν κοντά και να τους αφήσουν να ορμήσουν μαζί, ώστε να παρασύρουν όχι μόνο το αγίασμα, αλλά και τον ίδιο τον ναό και τον τόπο. Και πράγματι, επειδή ο τόπος ήταν κατηφορικός, η ιδέα τους φαινόταν να ευοδώνεται. Έσκαψαν λοιπόν ένα βαθύ χαντάκι, το περιέφραξαν, και έστρεψαν τους δύο ποταμούς να πέσουν με ορμή κατά του ναού. Τότε, ο Άρχιππος κατάλαβε το σχέδιο των ασεβών και προσευχόταν θερμά στον Αρχάγγελο.

Ο Αρχάγγελος, ακούγοντας τη δέησή του, του εμφανίστηκε και τον φώναξε με το όνομά του. Ο Άρχιππος έμεινε έκπληκτος και βγήκε έξω από τον ναό, πέφτοντας καταγής. Τότε ο Μιχαήλ του είπε: «Σήκω και έλα σε μένα· θα δεις την άμαχη δύναμη του Θεού». Και μόλις ο Αρχάγγελος έκανε το σημείο του σταυρού, οι ποταμοί σταμάτησαν ακίνητοι σαν τείχος. Έπειτα χάραξε το σημείο του σταυρού σε μια ψηλή πέτρα κοντά στον ναό, και – ω του θαύματος! – ακούστηκε φοβερή βροντή, η γη σείστηκε και η πέτρα σχίστηκε. Ο Αρχάγγελος ξανά έκανε το σημείο του σταυρού και είπε: «Ας συντριβεί η δύναμη του Διαβόλου· ας πλημμυρίσει από εδώ κάθε ελευθερία από κακά σε όσους πλησιάζουν με πίστη». Και με μεγάλη φωνή πρόσταξε τους ποταμούς: «Μπείτε σε αυτήν τη χώνη». Έτσι, από τότε μέχρι και σήμερα, τα νερά χάνονται εκεί με θαυμαστό τρόπο. Και από αυτήν την αιτία ο τόπος ονομάστηκε Χώναι, προς δόξα του αληθινού Θεού μας και προς έπαινο και τιμή του ένδοξου και θερμού προστάτη μας Μιχαήλ.

(Περισσότερα για το θαύμα αυτό βλέπε στο «Νέο Θησαυρό».)

Σημείωση

Στη Μεγίστη Λαύρα και στη Μονή Ιβήρων βρίσκεται εγκώμιο για το θαύμα του Αρχιστρατήγου, που αρχίζει με τα λόγια: «Και το περί των άλλων Αγίων».

Συναξαριστής Αγίου Νικοδήμου