Ό τρόπος της προσευχής
ΑΥΤΟΣ πού αποφασίζει να κάνει κανονικά κάθε μέρα την πρωινή του γυμναστική, πολύ συχνά την κάνει όχι γιατί βρίσκεται ήδη το σώμα του σε «φόρμα», αλλά για να αποκτήσει αυτό πού δεν έχει. Μόνον όταν κανείς αποκτήσει καταρχήν κάτι, μπορεί να καταβάλλει φροντίδες για τη διατήρηση του. Πριν από αυτό όμως πρέπει να φροντίσει να το αποκτήσει.
ΣΥΝΕΠΩΣ άρχισε χωρίς να περιμένεις τίποτε από τον εαυτό σου. Αν συμβαίνει να μένεις σε ιδιαίτερο δωμάτιο, μπορείς πραγματικά και χωρίς διακοπή να ακολουθείς την πορεία του Μεγάλου Ωρολογίου.
ΜΟΛΙΣ ξυπνήσεις το πρωί και προτού αρχίσεις οποιαδήποτε άλλη δουλειά, στάσου όρθιος με διάθεση ευλαβική, σκέψου ότι στέκεσαι μπροστά στον Θεό που τα βλέπει όλα, και κάνοντας το σημείο του σταυρού πες: «Εις το όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος. Αμήν». Μείνε έτσι σ' αυτή τη στάση μερικές στιγμές και περίμενε, ώσπου να ηρεμήσουν οι αισθήσεις σου και οι σκέψεις σου αφήσουν καθετί το γήινο. Πες έπειτα χωρίς βιασύνη και με συγκεντρωμένη την σκέψη σου και την καρδιά σου αυτή την προσευχή: «Ό Θεός, ιλάσθητί μοι, τω αμαρτωλώ».
ΕΠΕΙΤΑ συνέχισε τις άλλες προσευχές. Πρώτα το «Βασιλεύ Ουράνιε», κατόπιν το «Παναγία Τριάς» και το «Πάτερ ημών», τα οποία προηγούνται από ολόκληρη σειρά πρωινών προσευχών. Διάβασε καλύτερα μερικές με άνεση παρά όλες με ανυπομονησία. Οι προσευχές αυτές περικλείουν την πείρα της Εκκλησίας. Με τις προσευχές αυτές μπαίνεις σε μια κοινωνία προσευχομένων ανθρώπων. Δεν είσαι μόνος. Είσαι το κύτταρο της Εκκλησίας, δηλαδή του Σώματος του Χριστού. Με τις προσευχές αυτές της Εκκλησίας μας μαθαίνεις την υπακοή πού είναι απαραίτητη όχι μόνο για το σώμα, άλλα και για την καρδιά και το νου, για την εποικοδομεί και το στηριγμό της πίστης σου.
Η πλήρης και σωστή προσευχή είναι εκείνη όπου οι λέξεις παρακολουθούνται από το νου και το συναίσθημα. Αυτή είναι ή απαραίτητη προσευχή. Μην αφήνεις τις σκέψεις σου να περιπλανιούνται και σ' αυτήν ακόμα τη σελίδα του προσευχηταρίου σου. Να τις συλλαμβάνεις ξανά και ξανά και να ξαναρχίζεις πάντα από το σημείο πού άφησες την προσευχή. Με τον ίδιο τρόπο μπορείς να διαβάζεις και τους Ψαλμούς, προπάντων όταν δεν έχεις βιβλία με τις καθημερινές ακολουθίες, Έτσι μαθαίνεις να είσαι υπομονετικός και προσεκτικός.
ΑΥΤΟΣ πού στέκει μπροστά σ' ένα ανοιχτό παράθυρο, ακούει το θόρυβο πού έρχεται απ' έξω. Δεν μπορεί να κάνει αλλιώς. Εν τούτοις μπορεί, αν θέλει, να ξεχωρίσει ή όχι τους θορύβους αυτούς. Αυτός πού προσεύχεται είναι εκτεθειμένος σε πλήθος ξένες σκέψεις, συναισθήματα και εντυπώσεις. Το να θελήσει να εμποδίσει την εισροή τους είναι τόσο ανωφελές, όσο το να εμποδίσει τον αέρα να κινείται σε ένα ανοιχτό δωμάτιο. Όμως μπορεί κανείς να τις παρακολουθεί ή να μην τις παρακολουθεί. Έτσι ή παρουσία τους, αν το θέλουμε κι εμείς οι ίδιοι, μπορεί να μένει απαρατήρητη κατά τη διάρκεια της προσευχής μας. Αυτό δεν μπορούμε να το πετύχουμε, μας λένε οι άγιοι, με κανένα άλλο τρόπο παρά με τη συνεχή άσκηση και γυμναστική του πνεύματος μας.
ΟΤΑΝ προσεύχεσαι οφείλεις να «σιωπάς». Προσεύχεσαι όχι για να εκπληρωθούν οι γήινες επιθυμίες σου, άλλα προσεύχεσαι για να γίνει το θέλημα του Θεού. «Γενηθήτω το θέλημα σου». Δεν επιτρέπεται να χρησιμοποιείς την προσευχή για να κάνεις υπηρέτη σου το Θεό. Εσύ ό ίδιος οφείλεις να σιωπάς. Άφησε να μιλήσει ή προσευχή σου κάνοντας την σύμφωνα με το θέλημα του Θεού.
ΣΥΜΦΩΝΑ με τη διδασκαλία του Μεγάλου Βασιλείου ή προσευχή σου πρέπει να έχει τα εξής τέσσερα χαρακτηριστικά: Δοξολογία, Ευχαριστία, Εξομολόγηση και Δέηση για τη σωτηρία σου.
ΜΗΝ ανησυχείς και μην προσεύχεσαι για λεπτομέρειες ανάξιες λόγου. Ό Κύριος λέει γι' αυτή την περίπτωση: «Ζητείτε πρώτον την βασιλείαν του Θεού και την δικαιοσύνην αυτού και ταύτα πάντα προστεθήσεται υμίν» {Ματθ. στ' 33).
ΟΠΟΙΟΣ δε φροντίζει να συμμορφώνει τη θέληση του, αλλά και την προσευχή του με το θέλημα του Θεού, θα συναντάει εμπόδια στις προσπάθειες του και θα πέφτει πάντα στις ενέδρες του εχθρού. Θα δυσαρεστείται ή θα ερεθίζεται, θα μελαγχολεί, θα βρίσκεται σε αμηχανία, θα είναι ανυπόμονος ή ανήσυχος. Μ' αύτη όμως τη διάθεση δεν είναι δυνατόν να προσεύχεται κανείς.
ΔΕΝ είναι καθαρή ή προσευχή μας, όταν έχουμε κάτι εις βάρος του αδελφού μας. Εναντίον μόνο ενός ανθρώπου επιτρέπεται ή μάλλον πρέπει να τα έχουμε: του εαυτού μας. Χωρίς αυτοεπιτίμηση ή προσευχή μας δεν πιάνει, Όπως ακριβώς και αυτή πού κάνουμε όταν έχουμε κάτι εις βάρος των άλλων. Ίσως αναρωτιέσαι: πώς μπορεί κανείς να το διδαχτεί αυτό; Ή απάντηση είναι: με την προσευχή.
ΜΗ φοβάσαι, αν παρατηρείς μέσα σου ξηρότητα πνευματική. Ή ζωογόνα βροχή έρχεται «άνωθεν», όχι από κάτω, από την σκληρή γη της καρδιάς σου, πού «ανατέλλει άκανθας και τριβόλους» (Γεν. γ' 18). Μην περιμένεις γι' αυτό μερικές εξαιρετικές ευκαιρίες, όπως είναι ή έκσταση και ό ενθουσιασμός ή άλλα ευάρεστα συναισθήματα. Ή προσευχή δεν είναι μέσο ικανοποίησης μας. Γνώρισε την αθλιότητα σου, «πένθησε και κλαύσε» (Ίακ. δ' 9)). Θυμήσου, ότι είσαι θνητός και ζήτησε το έλεος του Κυρίου. Τα υπόλοιπα εξαρτιούνται απ' αυτόν.
ΑΥΤΟΣ πού αποφασίζει να κάνει κανονικά κάθε μέρα την πρωινή του γυμναστική, πολύ συχνά την κάνει όχι γιατί βρίσκεται ήδη το σώμα του σε «φόρμα», αλλά για να αποκτήσει αυτό πού δεν έχει. Μόνον όταν κανείς αποκτήσει καταρχήν κάτι, μπορεί να καταβάλλει φροντίδες για τη διατήρηση του. Πριν από αυτό όμως πρέπει να φροντίσει να το αποκτήσει.
ΣΥΝΕΠΩΣ άρχισε χωρίς να περιμένεις τίποτε από τον εαυτό σου. Αν συμβαίνει να μένεις σε ιδιαίτερο δωμάτιο, μπορείς πραγματικά και χωρίς διακοπή να ακολουθείς την πορεία του Μεγάλου Ωρολογίου.
ΜΟΛΙΣ ξυπνήσεις το πρωί και προτού αρχίσεις οποιαδήποτε άλλη δουλειά, στάσου όρθιος με διάθεση ευλαβική, σκέψου ότι στέκεσαι μπροστά στον Θεό που τα βλέπει όλα, και κάνοντας το σημείο του σταυρού πες: «Εις το όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος. Αμήν». Μείνε έτσι σ' αυτή τη στάση μερικές στιγμές και περίμενε, ώσπου να ηρεμήσουν οι αισθήσεις σου και οι σκέψεις σου αφήσουν καθετί το γήινο. Πες έπειτα χωρίς βιασύνη και με συγκεντρωμένη την σκέψη σου και την καρδιά σου αυτή την προσευχή: «Ό Θεός, ιλάσθητί μοι, τω αμαρτωλώ».
ΕΠΕΙΤΑ συνέχισε τις άλλες προσευχές. Πρώτα το «Βασιλεύ Ουράνιε», κατόπιν το «Παναγία Τριάς» και το «Πάτερ ημών», τα οποία προηγούνται από ολόκληρη σειρά πρωινών προσευχών. Διάβασε καλύτερα μερικές με άνεση παρά όλες με ανυπομονησία. Οι προσευχές αυτές περικλείουν την πείρα της Εκκλησίας. Με τις προσευχές αυτές μπαίνεις σε μια κοινωνία προσευχομένων ανθρώπων. Δεν είσαι μόνος. Είσαι το κύτταρο της Εκκλησίας, δηλαδή του Σώματος του Χριστού. Με τις προσευχές αυτές της Εκκλησίας μας μαθαίνεις την υπακοή πού είναι απαραίτητη όχι μόνο για το σώμα, άλλα και για την καρδιά και το νου, για την εποικοδομεί και το στηριγμό της πίστης σου.
Η πλήρης και σωστή προσευχή είναι εκείνη όπου οι λέξεις παρακολουθούνται από το νου και το συναίσθημα. Αυτή είναι ή απαραίτητη προσευχή. Μην αφήνεις τις σκέψεις σου να περιπλανιούνται και σ' αυτήν ακόμα τη σελίδα του προσευχηταρίου σου. Να τις συλλαμβάνεις ξανά και ξανά και να ξαναρχίζεις πάντα από το σημείο πού άφησες την προσευχή. Με τον ίδιο τρόπο μπορείς να διαβάζεις και τους Ψαλμούς, προπάντων όταν δεν έχεις βιβλία με τις καθημερινές ακολουθίες, Έτσι μαθαίνεις να είσαι υπομονετικός και προσεκτικός.
ΑΥΤΟΣ πού στέκει μπροστά σ' ένα ανοιχτό παράθυρο, ακούει το θόρυβο πού έρχεται απ' έξω. Δεν μπορεί να κάνει αλλιώς. Εν τούτοις μπορεί, αν θέλει, να ξεχωρίσει ή όχι τους θορύβους αυτούς. Αυτός πού προσεύχεται είναι εκτεθειμένος σε πλήθος ξένες σκέψεις, συναισθήματα και εντυπώσεις. Το να θελήσει να εμποδίσει την εισροή τους είναι τόσο ανωφελές, όσο το να εμποδίσει τον αέρα να κινείται σε ένα ανοιχτό δωμάτιο. Όμως μπορεί κανείς να τις παρακολουθεί ή να μην τις παρακολουθεί. Έτσι ή παρουσία τους, αν το θέλουμε κι εμείς οι ίδιοι, μπορεί να μένει απαρατήρητη κατά τη διάρκεια της προσευχής μας. Αυτό δεν μπορούμε να το πετύχουμε, μας λένε οι άγιοι, με κανένα άλλο τρόπο παρά με τη συνεχή άσκηση και γυμναστική του πνεύματος μας.
ΟΤΑΝ προσεύχεσαι οφείλεις να «σιωπάς». Προσεύχεσαι όχι για να εκπληρωθούν οι γήινες επιθυμίες σου, άλλα προσεύχεσαι για να γίνει το θέλημα του Θεού. «Γενηθήτω το θέλημα σου». Δεν επιτρέπεται να χρησιμοποιείς την προσευχή για να κάνεις υπηρέτη σου το Θεό. Εσύ ό ίδιος οφείλεις να σιωπάς. Άφησε να μιλήσει ή προσευχή σου κάνοντας την σύμφωνα με το θέλημα του Θεού.
ΣΥΜΦΩΝΑ με τη διδασκαλία του Μεγάλου Βασιλείου ή προσευχή σου πρέπει να έχει τα εξής τέσσερα χαρακτηριστικά: Δοξολογία, Ευχαριστία, Εξομολόγηση και Δέηση για τη σωτηρία σου.
ΜΗΝ ανησυχείς και μην προσεύχεσαι για λεπτομέρειες ανάξιες λόγου. Ό Κύριος λέει γι' αυτή την περίπτωση: «Ζητείτε πρώτον την βασιλείαν του Θεού και την δικαιοσύνην αυτού και ταύτα πάντα προστεθήσεται υμίν» {Ματθ. στ' 33).
ΟΠΟΙΟΣ δε φροντίζει να συμμορφώνει τη θέληση του, αλλά και την προσευχή του με το θέλημα του Θεού, θα συναντάει εμπόδια στις προσπάθειες του και θα πέφτει πάντα στις ενέδρες του εχθρού. Θα δυσαρεστείται ή θα ερεθίζεται, θα μελαγχολεί, θα βρίσκεται σε αμηχανία, θα είναι ανυπόμονος ή ανήσυχος. Μ' αύτη όμως τη διάθεση δεν είναι δυνατόν να προσεύχεται κανείς.
ΔΕΝ είναι καθαρή ή προσευχή μας, όταν έχουμε κάτι εις βάρος του αδελφού μας. Εναντίον μόνο ενός ανθρώπου επιτρέπεται ή μάλλον πρέπει να τα έχουμε: του εαυτού μας. Χωρίς αυτοεπιτίμηση ή προσευχή μας δεν πιάνει, Όπως ακριβώς και αυτή πού κάνουμε όταν έχουμε κάτι εις βάρος των άλλων. Ίσως αναρωτιέσαι: πώς μπορεί κανείς να το διδαχτεί αυτό; Ή απάντηση είναι: με την προσευχή.
ΜΗ φοβάσαι, αν παρατηρείς μέσα σου ξηρότητα πνευματική. Ή ζωογόνα βροχή έρχεται «άνωθεν», όχι από κάτω, από την σκληρή γη της καρδιάς σου, πού «ανατέλλει άκανθας και τριβόλους» (Γεν. γ' 18). Μην περιμένεις γι' αυτό μερικές εξαιρετικές ευκαιρίες, όπως είναι ή έκσταση και ό ενθουσιασμός ή άλλα ευάρεστα συναισθήματα. Ή προσευχή δεν είναι μέσο ικανοποίησης μας. Γνώρισε την αθλιότητα σου, «πένθησε και κλαύσε» (Ίακ. δ' 9)). Θυμήσου, ότι είσαι θνητός και ζήτησε το έλεος του Κυρίου. Τα υπόλοιπα εξαρτιούνται απ' αυτόν.
Το αδιαλείπτως προσεύχεσθε
Η προσευχή δεν παύει με την πρωινή άσκηση. Εκείνο πού έχει σημασία είναι να μπει σταθερά ή προσευχή στη ζωή σου ολόκληρη την ημέρα και να διαποτίζει όλα της τα γεγονότα. Ό επίσκοπος του Βλαντιμίρ Θεοφάνης δίνει στον αρχάριο τη συμβουλή να διαλέγει από το Ψαλτήριο μια κατάλληλη μικρή φράση π.χ. «Κύριε εις το βοηθήσαι μοι σπεύσον» ή «καρδίαν καθαράν κτίσον εν εμοί, ό Θεός» ή «ευλογητός ει Κύριε» ή οποιαδήποτε άλλη. Στο ψαλτήριο υπάρχει πλήθος από τέτοιες μικρότερες ή μεγαλύτερες επικλήσεις και ικεσίες. Έπειτα πρέπει να κρατάει κατά τη διάρκεια της ημέρας την προσευχή αυτή στο νου του και να την επαναλαμβάνει όσο μπορεί πιο συχνά στη σκέψη του ή ψιθυριστά ή και με δυνατή φωνή, όταν είναι μόνος του και δεν τον ακούνε άλλοι. Στο λεωφορείο, στο δρόμο, στη δουλειά, οπουδήποτε και οποτεδήποτε, όταν υπάρχει ευκαιρία, ας προσηλώνουμε την προσοχή μας ολόκληρη στην προσευχή και πάλι και πάλι με σταθερότητα. Έτσι γεμίζει ή μέρα μας ως το βράδυ πού θα ξαναδιαβάσουμε την εσπερινή μας προσευχή στη σιγή της βραδιάς προτού να πέσουμε στο κρεβάτι για ύπνο.
ΑΥΤΗ ή άσκηση είναι καλή και γι' αυτούς πού δεν έχουν τη δυνατότητα της μόνωσης, ή οποία είναι αναγκαία για μια κανονική πρωινή ή βραδινή πνευματική περισυλλογή και προσευχή γιατί ή προσευχή αυτή μπορεί να γίνει οπουδήποτε και οποτεδήποτε. Ή εσωτερική μόνωση εδώ αντικαθιστά την εξωτερική μόνωση πού δεν είναι πραγματοποιήσιμη.
Η συχνή επανάληψη είναι απαραίτητη. Χτυπώντας συνεχώς τα φτερά του το πουλί μπορεί να πετάξει πάνω από τα σύννεφα. Ό κολυμβητής πρέπει να κουνήσει τα χέρια του αναρίθμητες φορές για να φτάσει από τ' ανοιχτά στην ακτή. Αν πάψει το πουλί να πετάει, θα πέσει αναγκαστικά στη γη. Κι ό κολυμβητής, πού θα πάψει να χρησιμοποιεί τα χέρια του, υπάρχει κίνδυνος να βυθιστεί στα σκοτεινά βάθη της θάλασσας.
ΚΑΝΕ την προσευχή σου μ' αυτόν τον τρόπο ώρα την ώρα, μέρα τη μέρα, χωρίς να αποκάμνεις. Κάνε την προσευχή σου με απλότητα, χωρίς βιασύνη, ακόμα και χωρίς πνευματική περισυλλογή, αν δεν έχεις διαθέσιμο χρόνο γι' αυτή, χωρίς οποιαδήποτε άλλη φροντίδα. «Μη μεριμνήσητε εις την αύριον» (Ματθ. στ' 34). θα πάρεις την απάντηση στον καιρό της.
Ο Αβραάμ έφυγε από τον τόπο του χωρίς να ρωτήσει με περιέργεια: τί λογής είναι ή χώρα πού σ' αυτήν μου υπέδειξε ό Θεός να πάω; Τί με περιμένει εκεί; Απλούστατα έφυγε «και επορεύθη καθάπερ ελάλησεν αυτώ ό Κύριος» (Γεν. ιβ' 4). Κάνε και συ το ίδιο. Ό Αβραάμ πήρε μαζί του όλα τα αγαθά του. Το ίδιο οφείλεις και συ να κάνεις. Πάρε ότι έχεις, όλη τη ύπαρξη σου στην πορεία σου. Μην αφήνεις τίποτε πίσω σου, πού μπορεί να αιχμαλωτίσει την αγάπη σου και μάλιστα για την χώρα της πολυθεΐας πού εγκατέλειψες ήδη.
ΕΠΙ εκατό χρόνια ό Νώε κατασκεύαζε την κιβωτό του βάζοντας τον ένα κορμό δένδρου δίπλα στον άλλο ή επάνω στον άλλο. Το ίδιο κάνε και συ. Χτίζε σιγά σιγά το κτήριο της ψυχής σου με υπομονή, μέσα στη σιωπή, μέρα με τη μέρα, και μην ενδιαφέρεσαι για το τί λέει το περιβάλλον σου. Σκέψου, ότι ό Νώε ήταν ό μόνος σ' ολόκληρο τον κόσμο πού βάδιζε κατά τέτοιο τρόπο ώστε ήταν «άνθρωπος δίκαιος, τέλειος εν τπ γενεά αυτού- τω θεώ ευηρέστησε Νώε» (Γεν. στ'9). Πώς; Με την προσευχή του και την αδιάκοπη επικοινωνία του με το Θεό. Φαντάσου πόσο δύσκολες μέρες πέρασε μέσα στη συμπίεση, στο σκοτάδι, στη βαριά ατμόσφαιρα της Κιβωτού, ώσπου τελικά βγήκε έξω άπ' αυτήν, στον καθαρό αέρα, και έχτισε το θυσιαστήριο του Θεού. Τον αέρα και το θυσιαστήριο πρέπει να τα βρεις μέσα σου, εξηγεί ό άγιος Ιωάννης ό Χρυσόστομος, αλλά φυσικά μόνον όταν βαδίσεις πρόθυμα τον ίδιο δρόμο και περάσεις τη ίδια στενή πύλη πού διάβηκε ό Νώε.
ΜΕ τον ίδιο τρόπο κάνε και συ «πάντα, όσα ενετείλατό σοι Κύριος ό Θεός» (Γεν. στ'22) και χτίζε «δια πάσης προσευχής και δεήσεως» (Έφεσ. στ'18) τη γέφυρα πού θα σε απομακρύνει από το σαρκικό εγώ σου και τα σκορπισμένα σου ενδιαφέροντα στην ολοκλήρωση του Πνεύματος. Με την ενοίκηση του Πνεύματος μέσα σου, στην καρδιά σου, εξαφανίζεται ή πολλαπλότητα, λέγει ό Μέγας Βασίλειος. Οι μέρες σου εξαρτιούνται πια από Εκείνον πού κρατάει στα χέρια του το σύμπαν.
Η προσευχή δεν παύει με την πρωινή άσκηση. Εκείνο πού έχει σημασία είναι να μπει σταθερά ή προσευχή στη ζωή σου ολόκληρη την ημέρα και να διαποτίζει όλα της τα γεγονότα. Ό επίσκοπος του Βλαντιμίρ Θεοφάνης δίνει στον αρχάριο τη συμβουλή να διαλέγει από το Ψαλτήριο μια κατάλληλη μικρή φράση π.χ. «Κύριε εις το βοηθήσαι μοι σπεύσον» ή «καρδίαν καθαράν κτίσον εν εμοί, ό Θεός» ή «ευλογητός ει Κύριε» ή οποιαδήποτε άλλη. Στο ψαλτήριο υπάρχει πλήθος από τέτοιες μικρότερες ή μεγαλύτερες επικλήσεις και ικεσίες. Έπειτα πρέπει να κρατάει κατά τη διάρκεια της ημέρας την προσευχή αυτή στο νου του και να την επαναλαμβάνει όσο μπορεί πιο συχνά στη σκέψη του ή ψιθυριστά ή και με δυνατή φωνή, όταν είναι μόνος του και δεν τον ακούνε άλλοι. Στο λεωφορείο, στο δρόμο, στη δουλειά, οπουδήποτε και οποτεδήποτε, όταν υπάρχει ευκαιρία, ας προσηλώνουμε την προσοχή μας ολόκληρη στην προσευχή και πάλι και πάλι με σταθερότητα. Έτσι γεμίζει ή μέρα μας ως το βράδυ πού θα ξαναδιαβάσουμε την εσπερινή μας προσευχή στη σιγή της βραδιάς προτού να πέσουμε στο κρεβάτι για ύπνο.
ΑΥΤΗ ή άσκηση είναι καλή και γι' αυτούς πού δεν έχουν τη δυνατότητα της μόνωσης, ή οποία είναι αναγκαία για μια κανονική πρωινή ή βραδινή πνευματική περισυλλογή και προσευχή γιατί ή προσευχή αυτή μπορεί να γίνει οπουδήποτε και οποτεδήποτε. Ή εσωτερική μόνωση εδώ αντικαθιστά την εξωτερική μόνωση πού δεν είναι πραγματοποιήσιμη.
Η συχνή επανάληψη είναι απαραίτητη. Χτυπώντας συνεχώς τα φτερά του το πουλί μπορεί να πετάξει πάνω από τα σύννεφα. Ό κολυμβητής πρέπει να κουνήσει τα χέρια του αναρίθμητες φορές για να φτάσει από τ' ανοιχτά στην ακτή. Αν πάψει το πουλί να πετάει, θα πέσει αναγκαστικά στη γη. Κι ό κολυμβητής, πού θα πάψει να χρησιμοποιεί τα χέρια του, υπάρχει κίνδυνος να βυθιστεί στα σκοτεινά βάθη της θάλασσας.
ΚΑΝΕ την προσευχή σου μ' αυτόν τον τρόπο ώρα την ώρα, μέρα τη μέρα, χωρίς να αποκάμνεις. Κάνε την προσευχή σου με απλότητα, χωρίς βιασύνη, ακόμα και χωρίς πνευματική περισυλλογή, αν δεν έχεις διαθέσιμο χρόνο γι' αυτή, χωρίς οποιαδήποτε άλλη φροντίδα. «Μη μεριμνήσητε εις την αύριον» (Ματθ. στ' 34). θα πάρεις την απάντηση στον καιρό της.
Ο Αβραάμ έφυγε από τον τόπο του χωρίς να ρωτήσει με περιέργεια: τί λογής είναι ή χώρα πού σ' αυτήν μου υπέδειξε ό Θεός να πάω; Τί με περιμένει εκεί; Απλούστατα έφυγε «και επορεύθη καθάπερ ελάλησεν αυτώ ό Κύριος» (Γεν. ιβ' 4). Κάνε και συ το ίδιο. Ό Αβραάμ πήρε μαζί του όλα τα αγαθά του. Το ίδιο οφείλεις και συ να κάνεις. Πάρε ότι έχεις, όλη τη ύπαρξη σου στην πορεία σου. Μην αφήνεις τίποτε πίσω σου, πού μπορεί να αιχμαλωτίσει την αγάπη σου και μάλιστα για την χώρα της πολυθεΐας πού εγκατέλειψες ήδη.
ΕΠΙ εκατό χρόνια ό Νώε κατασκεύαζε την κιβωτό του βάζοντας τον ένα κορμό δένδρου δίπλα στον άλλο ή επάνω στον άλλο. Το ίδιο κάνε και συ. Χτίζε σιγά σιγά το κτήριο της ψυχής σου με υπομονή, μέσα στη σιωπή, μέρα με τη μέρα, και μην ενδιαφέρεσαι για το τί λέει το περιβάλλον σου. Σκέψου, ότι ό Νώε ήταν ό μόνος σ' ολόκληρο τον κόσμο πού βάδιζε κατά τέτοιο τρόπο ώστε ήταν «άνθρωπος δίκαιος, τέλειος εν τπ γενεά αυτού- τω θεώ ευηρέστησε Νώε» (Γεν. στ'9). Πώς; Με την προσευχή του και την αδιάκοπη επικοινωνία του με το Θεό. Φαντάσου πόσο δύσκολες μέρες πέρασε μέσα στη συμπίεση, στο σκοτάδι, στη βαριά ατμόσφαιρα της Κιβωτού, ώσπου τελικά βγήκε έξω άπ' αυτήν, στον καθαρό αέρα, και έχτισε το θυσιαστήριο του Θεού. Τον αέρα και το θυσιαστήριο πρέπει να τα βρεις μέσα σου, εξηγεί ό άγιος Ιωάννης ό Χρυσόστομος, αλλά φυσικά μόνον όταν βαδίσεις πρόθυμα τον ίδιο δρόμο και περάσεις τη ίδια στενή πύλη πού διάβηκε ό Νώε.
ΜΕ τον ίδιο τρόπο κάνε και συ «πάντα, όσα ενετείλατό σοι Κύριος ό Θεός» (Γεν. στ'22) και χτίζε «δια πάσης προσευχής και δεήσεως» (Έφεσ. στ'18) τη γέφυρα πού θα σε απομακρύνει από το σαρκικό εγώ σου και τα σκορπισμένα σου ενδιαφέροντα στην ολοκλήρωση του Πνεύματος. Με την ενοίκηση του Πνεύματος μέσα σου, στην καρδιά σου, εξαφανίζεται ή πολλαπλότητα, λέγει ό Μέγας Βασίλειος. Οι μέρες σου εξαρτιούνται πια από Εκείνον πού κρατάει στα χέρια του το σύμπαν.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου