ΗΡΩΔΗΣ Ο ΝΑΟΣ ΤΟΥ.

|

ΗΡΩΔΗΣ: Ο ΝΑΟΣ

Ο Ηρώδης κατεδάφισε τον Δεύτερο Ναό, που υπήρχε ακόμη, και στη θέση του έχτισε ένα θαύμα του κόσμου. Οι Εβραίοι φοβόνταν ότι θα κατέστρεφε τον παλιό Ναό και δεν θα τελείωνε ποτέ τον καινούργιο, κι έτσι συγκάλεσε μια συνάντηση όλων των πολιτών για να τους πείσει, προετοιμάζοντας κάθε λεπτομέρεια. Χίλιοι ιερείς εκπαιδεύτηκαν ως χτίστες. Ολόκληρα λιβανέζικα δάση με κέδρους υλοτομήθηκαν και οι κορμοί στάλθηκαν στη θάλασσα, κατά μήκος των ακτών. Σε λατομεία γύρω από την Ιερουσαλήμ λαξεύτηκαν συμπαγείς ογκόλιθοι, από αστραφτερό κίτρινο και σχεδόν άσπρο ασβεστόλιθο. Συγκεντρώθηκαν χίλια κάρα, αλλά οι πέτρες ήταν γαργαντουανές. Στις σήραγγες δίπλα στο Όρος του Ναού, υπάρχει μια πέτρα, μήκους 13,6 μέτρων και ύψους 3,35 μέτρων, που ζυγίζει 600 τόνους.

  Καμιά φασαρία, κανένα σφυροκόπημα δεν είχε μολύνει τον Ναό του Σολομώντα έτσι ο Ηρώδης φρόντισε να ετοιμάζονται όλα μακριά από τον χώρο και να γλιστρούν στη θέση τους αθόρυβα. Τα Άγια των Αγίων ετοιμάστηκαν σε δύο χρόνια, αλλά ολόκληρο το συγκρότημα χρειάστηκε ογδόντα χρόνια για να ολοκληρωθεί.

0      Ηρώδης έσκαψε βαθιά στον βράχο για να βάλει τα θεμέλια του Ναού, επομένως θα πρέπει να κατέστρεψε οτιδήποτε είχε απομείνει από τους Ναούς του Σολομώντα και του Ζοροβάβελ. Στα ανατολικά τον περιόριζε ο απόκρημνος Χείμαρρος Κέδρων, και, κατά συνέπεια, επεξέτεινε το πλάτωμα του Όρους του Ναού προς τα νότια, γεμίζοντας τον χώρο με μια υποδομή που την υποστύλωναν ογδόντα οκτώ κολόνες και δώδεκα αψίδες, γνωστή σήμερα ως Στάβλοι του Σολομώντα, για να δημιουργήσει μια πλατφόρμα δώδεκα στρεμμάτων, δύο φορές μεγαλύτερη από τη Ρωμαϊκή Αγορά. Σήμερα είναι εύκολο να δει κανείς το σημείο όπου συναντούσε το ανατολικό τείχος: είναι ορατό τριάντα πέντε μέτρα από τη νοτιοδυτική γωνία της πόλης, με τους ογκόλιθους του Ηρώδη στα αριστερά και τις μικρότερες κοτρόνες των Μακκαβαίων στα δεξιά.

Οι αυλές του Ναού γίνονταν όλο και μικρότερες, καθώς οδηγούσαν σε όλο και πιο ιερούς χώρους. Εθνικοί και Εβραίοι μπορούσαν να μπουν στην τεράστια Αυλή των Εθνών, αλλά ένας τοίχος περιστοίχιζε την Αυλή των Γυναικών με την εξής προειδοποιητική επιγραφή:

ΜΗΘΕΝΑ ΑΛΛΟΓΕΝΗ ΕΙΣΠΟΡΕΤΕΣΘΑΙ ΕΝΤΟΣ ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΤΟ ΙΕΡΟΝ ΤΡΥΦΡΑΚΤΟΥ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΟΛΟΥ ΩΣ Δ’ ΑΝ ΛΗΦΘΗ ΕΑΥΤΩ,

ΑΙΤΙΟΣ ΕΣΤΑΙ ΔΙΑ ΤΟ ΕΞΑΚΟΛΟΥΘΕΙΝ ΘΑΝΑΤΟΝ

ΞΕΝΕ! ΜΗΝ ΜΠΑΙΝΕΙΣ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΟ ΚΙΓΚΛΙΔΩΜΑ ΚΑΙ ΤΟ ΧΩΡΙΣΜΑ ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΤΟΝ ΝΑΟ ΑΥΤΟ ΟΠΟΙΟΣ ΣΥΛΛΗΦΘΕΙ,

ΘΑ ΕΙΝΑΙ ΜΟΝΟΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΘΑΝΑΤΟ ΠΟΥ ΘΑ ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΕΙ

Πενήντα σκαλοπάτια οδηγούσαν σε μια πύλη που άνοιγε στην Αυλή του Ισραήλ, που ήταν προσβάσιμη σε όλους τους αρσενικούς Εβραίους• αυτό με τη σειρά της, οδηγούσε στην Αυλή των Ιερέων. Εκεί βρισκόταν το Ιερό το ίδιο το Εϊχάλ, ακριβώς πριν από τα Άγια των Αγίων. Αυτό στηριζόταν πάνω στον βράχο όπου, σύμφωνα με την παράδοση, ο Αβραάμ παραλίγο να  θυσιάσει τον Ισαάκ και όπου ο Δαβίδ είχε χτίσει τον βωμό του. Εδώ οι θυσία γίνονταν στον Βωμό των Αναθημάτων, που ήταν απέναντι από την Αυλή των Γυναικών και το Όρος των Ελαιών.

Το Οχυρό Αντωνία του Ηρώδη φρουρούσε το Όρος του Ναού στα βόρεια. Εκεί ο Ηρώδης κατασκεύασε μια δική του μυστική σήραγγα που οδηγούσε μέσα στον Ναό. Στα νότια, έφτανε κανείς στον Ναό από μια μνημειώδη σκάλα που περνούσε μέσα από τις Διπλές και Τριπλές Πύλες (Πύλες της Όλδας] και στη συνέχεια από υπόγεια περάσματα διακοσμημένα με περιστέρια και λουλούδια που κατέληγαν μέσα στον Ναό. Στα δυτικά, μια μνημειώδης γέφυρα, που ήταν επίσης και υδραγωγείο που μετέφερε νερό στα τεράστιες κρυμμένες δεξαμενές, απλωνόταν πάνω απ την κοιλάδα έως τον Ναό. Στο απλό ανατολικό τείχος του ήταν η Πύλη Σουσάν, που τη χρησιμοποιούσε αποκλειστικά ο αρχιερέας για να πάει στο Όρος των Ελαιών και να ευλογήσει την πανσέληνο ή να θυσιάσει εκείνο το σπανιότατο, ιερότατο θύμα, μια άμωμη κόκκινη δαμάλα. 

Υπήρχαν στοές με κιονοστοιχίες και στις τέσσερις πλευρές, αλλά η μεγαλύτερη ήταν η Βασίλειος Στοά, μια μεγάλη βασιλική [ορθογώνια αίθουσα] που δέσποζε σε όλο το βουνό. Γύρω στα 70.000 άτομα ζούσαν στην πόλη του Ηρώδη, στις εορτές όμως έφταναν εκατοντάδες χιλιάδες για προσκύνημα. Όπως οποιοδήποτε ιερό με μεγάλη κίνηση, ο Ναός χρειαζόταν ένα σημείο συγκέντρωσης για να συναντιούνται οι φίλοι και για να οργανώνονται οι τελετές. Αυτό ήταν η Βασίλειος Στοά.

Φτάνοντας, οι επισκέπτες μπορούσαν να κάνουν τις αγορές τους στον πολυσύχναστο εμπορικό δρόμο που υπήρχε κάτω από τις μνημειώδεις αψίδες κατά μήκος των δυτικών τειχών. Όταν ερχόταν η ώρα να επισκεφθούν τον Ναό, οι προσκυνητές έκαναν εξαγνιστικά λουτρά στα πολλά μίκβε -τελετουργικές γούρνες- που έχουν βρεθεί γύρω από τις νότιες εισόδους. Στη συνέχεια θα πρέπει να ανέβαιναν μια από τις μνημειώδεις σκάλες που οδηγούσαν στη Βασίλειο Στοά, απ’όπου έβλεπαν όλη την πόλη, προτού έρθει η ώρα για προσευχή.

Στη νοτιοανατολική γωνία, τα ψηλά τείχη και ο βράχος του Χειμάρρου των Κέδρων σχημάτιζαν μια απότομη κορυφή, το Πτερύγιο, όπου, σύμφωνα με τα Ευαγγέλια, ο Διάβολος έβαλε σε πειρασμό τον Ιησού. Στη νοτιοδυτική γωνία, απέναντι από την πλούσια Άνω Πόλη, ιερείς ανήγγελλαν την έναρξη των εορτών και του Σαββάτου την Παρασκευή το βράδυ με σάλπιγγες που θα πρέπει να αντηχούσαν στα έρημα φαράγγια. Μια πέτρα, που έριξε ο Τίτος το 70 μ.Χ., σημαδεύει το «Σημείο των Σαλπίγγων».

Το σχέδιο του Ναού, που επέβλεπε ο βασιλιάς και οι ανώνυμοι αρχιτέκτονές του (ένας τάφος βρέθηκε με την επιγραφή «Σίμων χτίστης του Ναού») έδειχνε μια ευφυή κατανόηση του χώρου. Κτήριο εκθαμβωτικό, που προκαλούσε δέος, ο Ναός του Ηρώδη ήταν «σκεπασμένος ολόκληρος με πλάκες χρυσού, και μόλις έβγαινε ο ήλιος αντανακλούσε ένα φλεγόμενο μεγαλείο» τόσο λαμπερό, που οι επισκέπτες αναγκάζονταν να αποστρέψουν το βλέμμα. Αν έφτανε κανείς στην Ιερουσαλήμ από το Όρος των Ελαιών, τον έβλεπε να ορθώνεται «σαν χιονισμένο βουνό».

Αυτός ήταν ο Ναός που γνώρισε ο Ιησούς και τον οποίο κατέστρεψε ο Τίτος. Η πλατεία του Ηρώδη έχει σωθεί ως το ισλαμικό Χαράμ αλ-Σαρίφ, και στηρίζεται σε τρεις πλευρές από τους ογκόλιθους του Ηρώδη, που εξακολουθούν να λάμπουν και σήμερα, ιδιαίτερα στο Δυτικό Τείχος, που λατρεύουν οι Εβραίοι.

Όταν το Ιερό και η πλατεία ολοκληρώθηκαν -λέγεται ότι δεν έβρεξε ποτέ κατά τη διάρκεια της ημέρας, κι έτσι οι εργασίες δεν καθυστέρησαν καθόλου-, ο Ηρώδης, που δεν μπορούσε να μπει στα Άγια των Αγίων αφού δεν ήταν ιερέας, το εόρτασε θυσιάζοντας τριακόσιους ταύρους. Είχε φτάσει το απόγειό του. Αλλά το αναντίρρητο μεγαλείο του θα ερχόταν αντιμέτωπο με τα ίδια του τα παιδιά όταν τα εγκλήματα του παρελθόντος επεστρεψαν για να στοιχειώσουν τους κληρονόμους του μέλλοντος

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ΙΕΡΟΥΣΑΛΗΜ Η ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ. ΣΑΙΜΟΝ ΣΙΜΠΑΓΚ ΜΟΝΤΕΦΙΟΡΕ

ΕΚΔΟΣΕΙΣ  ΩΚΕΑΝΙΔΑ,