Η ΣΥΓΧΩΡΗΣΗ ΩΣ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΠΑΣΧΑ ΚΑΙ ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΩΝ ΚΑΙΡΩΝ ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΙΚΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ. ΑΡΧΙΜΑΝΔΡΙΤΟΥ ΣΩΦΡΟΝΙΟΥ ΣΑΧΑΡΩΦ

...Ζούμε στον κόσμο αυτό μέ τή συνείδηση οτι ή ζωή είναι διάβαση προς κάτι έξαιρετικά μεγαλειώδες.

Τώρα πού στέκομαι μπροστά σας, γνωρίζοντας οτι σε λίγο πρόκειται νά πεθάνω, ζητώ άπό  ολους και όλες σας νά μέ συγχωρήσετε. Ολοι έμείς έργαζόμαστε μαζί, ό καθένας μέ τις δυνάμεις του, άλλά μέσα στήν ιστορική πραγματικότητα έγώ είμαι ό πρώτος ύπεύθυνος. Θά ήθελα νά παρουσιαστώ ένώπιον τής Κρίσεως μέ ήσυχη τή συνείδησή μου. Άν ό Θεός θέλει νά ζήσουμε αιώνια μαζί Του, ζητά νά είμαστε όμοιοι μέ Αύτόν. Και τό έκφράζει αυτό μέ άρκετά πρωτότυπο τρόπο. Λέει: «Έάν άφήτε τοις άνθρώποις τά παραπτώματα αύτών, άφήσει και ύμΐν ό Πατήρ ύμών ό ούράνιος». Βλέπετε ότι ό Θεός χρησιμοποιεί ένα τέχνασμα. Λέει: «Έάν μή άφήτε τοίς άνθρώποις τά παραπτώματα, ουδέ ό Πατήρ ύμών άφήσει τά παραπτώματα υμών». Πρέπει νά συγχωρούμε οτιδήποτε έχουμε υποστεί, άκόμη και τό μαρτύριο, τον θάνατο κλπ. Ολα αύτά είναι λιγότερο σπουδαία άπό τον ερχομό μας στο είναι.

Αύριο βράδυ θά έχουμε τήν άκολουθία τής συγχωρήσεως, γιά τήν άδελφότητα, διότι τήν Κυριακή θά τήν τελέσουμε μετά τό τέλος τού εσπερινού γιά όλο τον κόσμο πού θά έρθει. Είμαστε πιο έλεύθεροι όταν είμαστε μόνοι μας. Αφού είμαστε μιά οικογένεια, μού έπιτρέπεται πάντα νά είμαι άνοιχτός ένώπιόν σας. Προσεύχομαι ό Θεός νά δώσει σε όλους μας τό θάρρος νά τελέσουμε αύτή τήν πράξη τής μεγάλης συγχωρήσεως, ώστε μετά, γιά πενήντα μέρες, νά είμαστε σε συνεχή προσπάθεια προετοιμασίας γιά τήν Ανάσταση, γιά τό Πάσχα. Ας προσπαθήσουμε νά έλέγξουμε «έμπειρικά» άν αυτό ίσχύει-ό Θεός νά μέ συγχωρεί πού έκφράζομαι έτσι-, άς προσπαθήσουμε νά καταλάβουμε ότι άν συγχωρήσουμε τά πάντα στούς άλλους, τό πνεύμα μας θά είναι πιο έλεύθερο κατά τή διάρκεια όλης αύτής τής περιόδου τής Μεγάλης Τεσσαρακοστής.

 Ό Θεός θέτει αύτή τήν προϋπόθεση: «Συγχωρήστε καί ό Πατέρας θά σάς συγχωρήσει». Θά προσπαθήσουμε τώρα νά δούμε άν αυτό άληθεύει ή όχι. Γιατί τό λέω αυτό; Οταν πρόκειται γιά τό Απόλυτο, πρέπει καί ή πίστη νά έχει έναν χαρακτήρα άπόλυτο, νά μήν ταλαντεύεται. Αλλά δέν φθάσαμε εκεί! Κάποτε δοκιμαζόμαστε μέ τρόπο αύστηρότερο άπό αύτόν πού θά θέλαμε, καί τότε, άκόμη καί ή πίστη μας μπορεί νά κλονιστεί. Νά είστε σίγουροι ότι αυτό θά έχει άντίκτυπο σε όλο μας τό είναι. Υπήρχαν εκατοντάδες περιπτώσεων πού άνθρωποι έρχονταν έδώ συντετριμμένοι άπό τις θλίψεις αυτού τού κόσμου και όταν έφευγαν, ή έξωτερική τους εμφάνιση είχε άλλάξει, φαίνονταν διαφορετικοί. Τό ίδιο θά συμβεί καί με μάς.

Άς συγχωρήσουμε με τον σκοπό πού σάς πρότεινα, δηλαδή νά γίνουμε μία οικογένεια, σχεδόν ένας άνθρωπος, γιά νά φθάσουμε σε αυτό πού ό Θεός μας, ό Θεός τής άγάπης, ζητά άπό μάς. Τώρα, γιά νά έλαφρύνω τό βάρος μου, σάς παρακαλώ, κάντε το αυτό γιά μένα, κάντε αύτή την ήρωϊκή χειρονομία, συγχωρήστε όλους καί κατακρίνετε μόνο τον έαυτό σας. Με τον λογισμό μας, δηλαδή, νά μην είμαστε διατεθειμένοι νά κρίνουμε τούς άλλους, παρά μόνο έμάς. Καί όταν θά πούμε: «Συγχώρησον», θά τό πούμε με κατάσταση πνεύματος νά μήν κρίνουμε κανέναν.

Όταν ήμουν στο Άγιον Όρος, μερικές φορές οί άδελφοί μοΰ έλεγαν ότι κάποιος τούς συμπεριφερόταν με τρόπο άδικο. Λοιπόν τούς έλεγα: «Ισως νά είναι όπως τά λέτε, άλλά ό άλλος δεν είναι έκατό τοις έκατό ένοχος. Ισως εμείς νά είμαστε ένοχοι πέντε τοις έκατό• καί αν έξαλείψουμε αύτά τά πέντε τοις έκατό, αν άναγνωρίσουμε ότι είμαστε ένοχοι γι’αύτά τά πέντε τοις έκατό, θά δείτε πώς ό άλλος θά άφοπλιστεί». Καί με την έλάχιστη, δηλαδή, άναγνώριση ότι είμαστε άδικοι, μπορούμε νά έξαλείψουμε έκατό τοις έκατό όλα τά λάθη, καί τά δικά μας καί των άδελφών.

Οφείλουμε νά οικοδομήσουμε τή ζωή μας σε μιά έποχή πιο έπικίνδυνη άπό όλες τις προηγούμενες, με τήν έννοια ότι ή Κρίση είναι πιο κοντά. Κάποιοι λένε ότι άπό τον ένα αιώνα στον άλλον παρατηρούμε τό ίδιο φαινόμενο: στο τέλος τού αιώνος οί άνθρωποι περιμένουν τό τέλος τού κόσμου. Ποτέ όμως στο παρελθόν δεν ύπήρξε κατάσταση τόσο πειστική ότι τό τέλος τού κόσμου πλησιάζει. Ή Αποκάλυψη, αυτό τό βιβλίο πού κανείς δεν τό καταλαβαίνει άπόλυτα, γίνεται τώρα διαρκώς πιο έπίκαιρη. 

Άς σκεφτούμε γιά λίγο τον πόλεμο πού διεξάγεται στις ημέρες μας, όχι σε πολιτικό έπίπεδο βέβαια. Στο 9ο κεφάλαιο τής Άποκαλύψεως βρίσκουμε τό όνομα τού ποταμού Ευφράτη. Αυτός ό γεωγραφικός τόπος άναφέρεται πολύ καθαρά εκεί. Μία καταστροφή πού έλαβε χώρα πριν άπό αυτό, έπίσης άναφέρεται καθαρά• είναι τό Τσερνομπίλ**. 'Η Αποκάλυψη μιλά γιά μιά σφαίρα φωτιάς («μέγας άστήρ καιόμενος») πού ονομάζεται «Άψινθος» καί στά ούκρανικά «Τσερνομπίλ».

Υπάρχουν πολλά άλλα πού δεν μπορούμε άκόμη νά τά διακρίνουμε, άλλά άν πάρουμε αύτά τά δύο στοιχεία με τήν ίδια χρονολογική σειρά, με έκπληκτική άκρίβεια, έχουμε περισσότερους λόγους τώρα νά σκεφτούμε ότι τό τέλος τής ιστορίας τής άνθρωπότητος πάνω στή γή πλησιάζει. Ό πλανήτης μας είναι σήμερα μολυσμένος παντού. Τό πλήθος τών άνθρώπων πού ζουν στον κόσμο μας ύπερβαίνει σε άριθμό όσους μπορεί νά θρέψει ή γή. Δεν γνωρίζουμε με ποιόν τρόπο θά έλθει τό τέλος τού κόσμου, άλλά υπάρχουν σήμερα πολλά σημεία πού δείχνουν ότι αυτό είναι δυνατόν να συμβεί. Έχοντας αυτά ύπ’όψιν, ας σκεφτούμε αύτή την πιθανότητα πιο σοβαρά άπό όσο στις περασμένες εποχές. Άν όμως πράγματι τό τέλος τού κόσμου έρχεται, δεν μπορεί κάνεις έντούτοις νά ορίσει την ήμερομηνία. Κάποτε, πριν περίπου είκοσι χρόνια, κάποιος έπισκέπτης με ρώτησε πότε θά έρθει τό τέλος τού κόσμου καί τού είπα ότι αυτό ύπερβαίνει τις ήμερομηνίες τού ημερολογίου μας. Άς προετοιμαζόμαστε, λοιπόν, γιά τό γεγονός αυτό, μετά άπό τό όποιο ό προορισμός μας θά σφραγιστεί άπό τον Θεό. Ή θά είμαστε αιωνίως μέσα στο Φως τού Πατρός ή θά ριφθούμε στο σκότος τού μη όντος, έκτος τής ζωής τού Πατρός.

Σάς εξέφρασα με πολύ σύντομο τρόπο τό περιεχόμενο τής προσευχής μου και σάς παρακαλώ τώρα νά με συγχωρήσετε. Ήδη σήμερα ό ήγούμενος, ήρθε καί μου ζήτησε προσωπικά συγγνώμη. Έχει συνείδηση τής σπουδαιότητος αυτής τής ήμέρας, καί τό έκανε αυτό, ξέρετε, με τον δικό του τρόπο. Λοιπόν, θά κάνουμε όλοι τό ίδιο. Αυτό θά γίνει αύριο τό βράδυ στον μεγάλο ναό, διότι τό μικρό παρεκκλήσι δεν επαρκεί πλέον γιά νά κάνουμε όλοι τις εδαφιαίες μετάνοιες. Αύτός ό τρόπος, νά πέφτουμε έτσι με τό πρόσωπο στή γή γιά νά ζητήσουμε συγχώρηση, μπορεί νά φανεί ότι ταιριάζει σε δούλους. Αλλά πριν άπό τό μεγάλο καί τελευταίο Πάσχα Του μαζί μας, ό Κύριος, ό Θεός καί Δημιουργός, έπλυνε τά πόδια των μαθητών Του, αύτών τών άπλών ψαράδων, προσθέτοντας: «Υπόδειγμα δέδωκα ύμίν ίνα καθώς έγώ έποίησα ύμίν, καί ύμείς ποιήτε».

Γιά μάς πού δεν τολμούμε νά συγκριθούμε με Αύτόν, αύτή ή εδαφιαία μετάνοια εκφράζει πνευματικά την κένωσή μας. Αλλά ό σκοπός, ό άληθινός σκοπός, είναι νά λάβουμε όχι άπλά κάποια ύπαρξη, άλλά τό ίδιο τό «είναι». Λαμβάνουμε αύτή τή χάρη με τρόπο πού ό καθένας γίνεται όμοιος με τον ’Ίδιο τον Κύριο, τον Κύριο τής αιώνιας ύπάρξεώς μας. Μή φοβάστε, λοιπόν, αύτή τήν κίνηση. Ακόμη και στήν Παλαιά Διαθήκη, ό Ιακώβ, ένα πρόσωπο πραγματικά έκλεκτό, φοβήθηκε τήν όργή τού αδελφού του και προσκύνησε στή γή έπτά φορές, πριν τον πλησιάσει6. Αποτελεί καί αυτό ένα παράδειγμα γιά μάς.

Τελειώνοντας, θά ήθελα νά σάς πώς ότι σήμερα είναι άκριβώς ή πεντηκοστή έπέτειος τής χειροτονίας μου, διότι αύτή τήν ή μέρα, έορτή τής Υπαπαντής με τό Παλαιό Ημερολόγιο τού Αγίου Όρους, χειροτονήθηκα ιερέας στή Μονή τού Αγίου Παύλου. Σήμερα, συμπληρώνονται έπίσης τριαντατρία χρόνια, άπό τότε πού βρήκαμε αυτό τον χώρο γιά μάς. Τριαντατρία χρόνια, τό 1958.

Εκφωνήθηκε στα γαλλικά, στις 15 Φεβρουάριου 1991.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ. ΟΙΚΟΔΟΜΩΝΤΑΣ ΤΟΝ ΝΑΟ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ΜΕΣΑ ΜΑΣ ΚΑΙ ΣΤΟΥΣ ΑΔΕΛΦΟΥΣ ΜΑΣ. ΤΟΜΟΣ Β