Ὁ Προκόπιος ὁ Πελοποννήσιος τονίζει:

Ὁ Προκόπιος ὁ Πελοποννήσιος τονίζει: «Ἡ μελανότητα τῆς θάλασσας εἶναι ἕνα σημεῖο σ᾿ αὐτήν, ὅτι ἔχει μεγάλο βάθος. Ἔτσι καί ἡ σκοτινάδα τῶν θείων μυστηρίων εἶναι ἕνα σημεῖο τῆς μεγάλης τους ὑψηλότητος. Συνεπῶς ὁ ἀνθρώπινος νοῦς πρέπει νά ἀναπαύεται μή μπορώντας νά βρῆ τά ἀδύνατα, καί νά μή βιάζεται νά μετρᾶ μέ τόν περιγραπτό του λογισμό ἕνα τέτοιο ἄπειρο πέλαγος.

Ἡ θεότητα δέν εἶναι οὔτε τελείως ἀκατάληπτη σέ ἐμᾶς, οὔτε τελείως καταληπτή. Αὐτή παρομοιάζεται μέ μιά ἀστραπή. Ἡ ὁποία στόν ἴδιο καιρό κατά τόν

ὁποῖο ἀστράπτει μπροστά μας, κρύβεται εύθύς ἀπό τήν ὅρασί μας. Ἔτσι καί ἡ θεότητα στον ίδιο καιρό

κατά τόν ὁποῖο ἀστράπτει στο νοῦ μας τό φῶς τῆς

γνώσεώς της, φεύγει ευθύς προτοῦ νὰ ἐννοηθῆ. Δεν

γίνεται σέ ἐμᾶς τελείως ἀκατάληπτη, γιά νά μή γινεται καί τελείως απίστευτη, καί ἀνέλπιστη. Δέν γινεται πάλι τελείως καταληπτή, γιά νά γίνεται θαυμαστή σέ ἐμᾶς μέ τήν ἀκαταληψία της. Καί ἐάν εἶναι

τέτοιος ὁ Θεός, τέτοια εἶναι βέβαια καί τά μυστήρια

τῆς θεότητός Του. Δέν εἶναι οὔτε τελείως ἀκατάληπτα, γιά νά μήν καθίστανται καί τελείως ἀπίστευτα οὔτε εἶναι τελείως καταληπτά, γιά νά μή γίνωνται τιποτένια καί εὐεξουθένητα»

• Καί συνεχίζει: «Ἀφοῦ Αὐτός εἶναι Θεός, ἀρκεῖ

αὐτό δέν εἶναι ἀνάγκη νά κοπιάσω ἐγώ ἐδῶ στό

νὰ ἀποδείξω ὅτι εἶναι ἀληθινά ἀκόμη καί ἐκεῖνα τά

ἄρθρα, τά ὁποῖα ἔδωσε σέ μᾶς νά πιστεύουμε, τό

Σύμβολο τῆς Πίστεως δηλαδή, τά ἑπτά Μυστήρια

καί ἄλλα παρόμοια δόγματα. Ἄς εἶναι αὐτά δύσκολα

στην κατανόησι τοῦ νοῦ μας καί τῶν αἰσθήσεών μας,

ἄς εἶναι ἀπόκρυφα, ἄς εἶναι ὑψηλά τί μᾶς βλάπτει

αὐτό; Η τί μᾶς χρειάζεται νά τά καταλαβαίνουμε

μέ ἐξακρίβωσι; Ἐμεῖς εἴμασθε βέβαιοι ὅτι δέν σφάλλουμε, ὅταν τα πιστεύουμε. Διότι δέν εἶναι δυνατόν

να σφάλλουμε ὅταν ὁ ἴδιος ὁ Θεός δέν γίνεται αἴτιος

σέ μᾶς στο να σφάλλουμε. Καί ὅσο εἶναι ἀπόκρυφα,

ἀκατάληπτα και υψηλά, τόσο μᾶς πληροφορούν περισσότερο, ὅτι εἶναι ὑπερφυσικά καί θεία» 

• Τονίζει, ἀκόμα: «Όσα ὑπερφυσικά μας διδάσκει

ή πίστι μας, εἶναι τόσο αρμόδια στη θεία μεγαλειότητα, πού ή ίδια δυσκολία, τήν ὁποία δοκιμάζει κάποιος στό νά τά πιστέψη, τα καθιστᾶ περισσότερο

ἄξια στὸ νὰ πιστεύωνται. Διότι ἀπό τό ἕνα μέρος ή

πρώτη ἄκτιστη ουσία, ὄχι μόνο δέν εἶναι δυνατόν,

ἀλλά δέν εἶναι ἀκόμα οὔτε πρέπον νά καταλαβαίνεται εύκολα, καθώς καταλαβαίνονται οἱ κτιστές ουσίες,

ἀλλά πρέπει νά ὑπερβαίνη αὐτή τή δική μας ἀσθενῆ κατανόησι μέ ἕνα τρόπο ἀκαταληψίας, πού νά εἶναι ἄξιος γι᾿ αὐτήν» 

Βιβλιογραφία. ΑΡΧΙΜΑΝΔΡΊΤΟΥ Ιωάννου ΚΩΣΤΏΦ.

ΔΟΓΜΑΤΙΚΈΣ ΨΗΦΙΔΕΣ.

ΕΚΔΌΣΕΙΣ ΙΕΡΆ ΜΟΝΉ ΑΓΊΟΥ ΙΩΆΝΝΟΥ ΔΑΜΑΣΚΗΝΟΎ ΩΡΩΠΟΎ.

15