Miti i "Epokes se Arte" ne Spanje dhe 48 martiret e Krishtere te Kordobas.

Nga:Kostandin Luci

Miti i "Epokes se Arte" ne Spanje dhe 48 martiret e Krishtere te Kordobas.

Rekonkuista filloi ne vititn 718 me betejen e Kandavonjes dhe perfundoi ne vitin 1492 me renien e mbreterise se Granades. Pra,per nje periudhe prej 7 shekujsh te panderprere,gadishulli Iberik (Spanja dhe Portugalia) u be nje fushe beteje per clirimin e Spanjes,nga pushtuesit.

Pra,edhe ajo qe njihet si: “Epoka e Arte” e sundimit te kalifatit te Umajadeve ose dhe te kalifateve te tjere ne Spanje, ne fakt nuk ishte aspak e tille,por eshte thjesht nje mit.Nje mit tjeter,ashtu si e permeda dhe me larte eshte dhe ajo qe paraqitet,nga shkrimtaret e “Epokes se Arte” per te paraqitur Spanjen (Al-Andalusin) si nje parajse te tolerances dhe bashkejeteses.Me lejoni tju kujtoj disa ngjarje te “bashketolerances”: Ne vitin 1066,nje grup I madh myslimanesh, vrane 4000 hebrenj ne qytetin e Granades (e para masaker e organizuar ne historine e Europes),ndersa ne shekullin e 12 ,dinastia e Almohadeve, duke qene “tolerante”detyroi te gjithe te Krishteret dhe Hebrenjte te konvertoheshin ne fene Islame ose te largoheshin nga vendi I tyre,ku nje nga figura me te njohura qe zgjodhi largiin ne vend te konvertimit ne Islam ishte dhe filozofi Hebre,Moses Maimonides. Nje fakt tjeter eshte se dhe veprat e disa teologeve dhe filozofeve myslimane si,Al-Ghazali ,Ibn Rushd u dogjen ne oborrin e xhamise se madhe ne qytetin e Kordobas. Episode te tjera kemi dhe martiret e Kordobas (48 te tille) qe u vrane ne periudhen e viteve 851-859,sepse nuk pranuan te konvertoheshin ne fene Islame ose dhe shkaterrimi I katedrales se Shen Jakobit ne vitin 999. Kjo per te treguar se Spanja nen pushtimin e kalifateve nuk ishte nje vend I qete dhe nuk perjetoi nje “Epoke te Arte”.

Le t’ju kujtome dhe 48 martiret e Kordobas ne Spanje?

Martiret e Kordobas,ishin 48 besimtare te Krishtere te cilet u ekzekutuan ne periudhen midis viteve 851-859,ne qytetin me te njejtin emer ne jug Spanjes,nga emiret e Kordobas,duke filluar me Abd ar-Rahman 2 (822–852) deri tek Muhamedi 1 (852-886). Hagjiografia e pershkruan me detaj ekzekutimin e 48 martireve,te cilet u martirizuan per shkakun e vetem, se ishin te Krishtere dhe predikonin fjalet e Ungjillit duke mos hequr dore nga Krishterimi edhe nen presionin e torturave dhe vdekjes. Keto te dhena jane bazuar dhe ne shkrimet e Shen Eulogiusit te Kordobas I cili jetoi ne periudhen ne fjale,pra midis viteve(819-857),duke qene dhe vete nje nga 48 martiret.

Nese do bejme nje kerkim tek: Libraria Online e kerkimeve Iberike:sipas historianes,Keneth Bakster Uolf: Martiret e Krishtere ne Spanjen e pushtuar:na jepen emrat e disa prej ketyre martireve,te cilet jane:

1.Perfektus-Prift, I cili ekzekutohet ne 18 Prill te vitit 850,sepse denoncoi padrejtesite ndaj te Krishtereve.

2.Isaku-Murg,ekzekutohet ne 3 Qershor te vitit 851 sepse deshmoi besimin e tij te palekundur te Krishti,perpara emirit te Kordobas.

3.Petro(prift),Valabonsus(dhjak),Sabinian(murg),Vistremundus(murg) ,Habentius (murg) dhe Xheremia (moshe e thyer)- ekzekutohen ne 7 Qershor te vitit 851,pasi denoncuan padrejtesite qe beheshin ndaj te Krishtereve dhe nuk pranuan konvertimin.

4.Shen Eulogius I Kordobas-Prift,I cili ekzekutohet ne daten 11 Mars te vitit 859,sepse kishte shpetuar dhe strehuar nje vajze te njohur si Leokricia,e cila ishte konvertuar ne te Krishtere.

5.Leokricia-nje vajze e re e cila ekzekutohet ne daten 15 Mars te vitit 859,sepse ishte konvertuar ne te Krishtere.

6.Kolumba-murgeshe,e cila ekzekutohet ne daten 17 Shtator te vitit 853,sepse se bashku me disa murgesha te tjera luftuan ne cdo lloj forme qe emiri I Kordobas,te mos I largonte dhe ti mbyllte manastirin.