Ο Άγιος Ιωάννης της Μόσχας (16ος αιώνας), με το παρατσούκλι «Μεγάλο Σκούφο» . 58

Ο Άγιος Ιωάννης της Μόσχας (16ος αιώνας), με το παρατσούκλι «Μεγάλο Σκούφο» για το σιδερένιο κάλυμμα κεφαλής του, ξεκίνησε το κατόρθωμά του της ανοησίας για τον Χριστό στο Ροστόφ, φορώντας αλυσίδες και υπομένοντας χλευασμό. Προέβλεψε την πολωνική εισβολή στον Άγιο Ειρηνάρχη του Ροστόφ. Στη Μόσχα, κατήγγειλε τις δυνάμεις, συμπεριλαμβανομένου του Τσάρου Μπόρις Γκοντούνοφ. Πριν από τον θάνατό του το 1589, θεράπευσε έναν άνδρα που δεν μπορούσε να χρησιμοποιήσει το πόδι του. Διέταξε να αναβληθεί η ταφή του για 3 ημέρες, αλλά αυτό δεν έγινε, γι' αυτό και ξέσπασε καταιγίδα κατά τη διάρκεια της νεκρώσιμης ακολουθίας. Τάφηκε στον Καθεδρικό Ναό Ποκρόφσκι, όπου τα λείψανά του βρέθηκαν άφθαρτα το 1672.

Σύντομη Ζωή του Άγιου Ιωάννη της Μόσχας

Γεννήθηκε το πρώτο μισό του 16ου αιώνα στη γη της Βόλογκντα και στα νιάτα του εργάστηκε στις αλυκές. Άρχισε να ενεργεί σαν ανόητος για τον Χριστό αφού μετακόμισε στο Ροστόφ. Φορούσε βαριές αλυσίδες και σιδερένιο σκούφο στο κεφάλι του, για το οποίο έλαβε το παρατσούκλι του. Γύρω στο 1580, επισκέφθηκε τον ευλογημένο Ειρηνάρχη, τον ερημίτη του Ροστόφ (1616· εορτάζεται στις 13/26 Ιανουαρίου) και του προέβλεψε την εισβολή των Πολωνών και την ήττα τους.

Πέρασε τα τελευταία χρόνια της ζωής του στη Μόσχα, όπου ακόμη και στους πιο σοβαρούς παγετούς περπατούσε σχεδόν γυμνός, χωρίς να βγάζει τις σιδερένιες αλυσίδες του. Έλεγε άφοβα την αλήθεια σε όλους, συχνά απευθυνόμενος στους ισχυρούς αυτού του κόσμου με μια κατηγορητική λέξη, μη λυπούμενος ούτε τους τσάρους. Λίγο πριν από το θάνατό του, ο ευλογημένος αποκάλυψε το χάρισμα της θεραπείας.

Έτσι, μόλις έφευγε από την εκκλησία, θεράπευσε έναν άνδρα που είχε χάσει τη χρήση του ποδιού του: ο ευλογημένος πάτησε κατά λάθος το πόδι του και έγινε υγιής.

Προέβλεψε τον θάνατό του, ζητώντας από τον πρύτανη του Καθεδρικού Ναού Ποκρόφσκι ένα μέρος για την ταφή του. Πέθανε στις 3 Ιουλίου 1589 και θάφτηκε στον Καθεδρικό Ναό Ποκρόφσκι στην Κόκκινη Πλατεία. Κατά την ταφή του, ένας άνδρας που υπέφερε από οφθαλμική ασθένεια για είκοσι χρόνια θεραπεύτηκε. Τα άφθαρτα λείψανα του Αγίου Ιωάννη βρέθηκαν το 1672.

Ολόκληρος ο βίος του οσίου Ιωάννη της Μόσχας

Ο Άγιος Ιωάννης γεννήθηκε στα τέλη του 15ου - πρώτο μισό του 16ου αιώνα. Είναι γνωστός για τα κατορθώματά του στην εποχή που προηγήθηκε της ταραγμένης και επικίνδυνης εποχής για τη ρωσική γη. Ο άγιος άνδρας καταγόταν από τη γη της Βόλογκντα. Στα νιάτα του εργαζόταν σε εργοστάσια αλατιού, για τα οποία αργότερα ονομάστηκε «Υδροχόος». Από εδώ πήγε στο Ροστόφ, όπου ξεκίνησε ένα σπάνιο κατόρθωμα ανοησίας για τον Χριστό. Άρχισε να φοράει σιδερένιο σκουφάκι στο κεφάλι του, γι' αυτό και ονομάστηκε «Μεγάλος Σκουφάκι». Φορούσε επίσης σφιχτά σιδερένια δαχτυλίδια στα δάχτυλά του και βαριές αλυσίδες από σταυρούς στο σώμα του. Ο άγιος ασκητής έτρωγε ψωμί και νερό μία φορά την ημέρα. Συχνά συνέβαινε ο Άγιος Ιωάννης να βγαίνει στο δρόμο, ανάμεσα στον κόσμο, να βάζει το σκουφάκι του στο έδαφος και, στέκοντας πάνω του, να κοιτάζει τον ήλιο για πολλή ώρα και να προσευχάται. Οι περαστικοί τον γελούσαν και τον έβριζαν, αλλά ο άγιος υπέμεινε τον χλευασμό με πραότητα και υπομονή.

Στο Ροστόφ γνώρισε τον Όσιο Ειρήναρχο, τον Έγκλειστο του Ροστόφ († 1616· μνήμη 13/26 Ιανουαρίου). Αφού τον επισκέφθηκε μία φορά στο Ροστόφ (περίπου 1580), ο Άγιος Ιωάννης προείπε προφητικά την εισβολή των Πολωνών: «Ο Θεός θα σου δώσει τη δυνατότητα να διδάξεις ανθρώπους από την ανατολή μέχρι τη δύση, να γεμίσεις τη χώρα με μαθητές, να οδηγήσεις τους ανθρώπους μακριά από τη μέθη. Για την άνομη μέθη και την ακολασία, ο Κύριος ο Θεός θα στείλει ξένους στη ρωσική γη... Αλλά η Αγία Τριάδα θα τους διώξει με τη δύναμή της».

Ο Όσιος Ιωάννης πέρασε τα τελευταία χρόνια της ζωής του στη Μόσχα. Περπατούσε με τα μαλλιά του κάτω, σχεδόν γυμνός, ακόμα και στο τσουχτερό κρύο. Η συμπεριφορά του αποτελούσε πρόκληση για την εγκόσμια εφησυχασμό, οι πράξεις του και μερικές φορές τα μυστηριώδη λόγια του υπαινίσσονταν μια κρυφή καθημερινότητα. Ο Όσιος Ιωάννης συχνά απευθυνόταν στους ισχυρούς αυτού του κόσμου με μια ειλικρινή ή κατηγορηματική λέξη, ακόμη και οι τσάροι τον γνώριζαν, υπομένοντας από αυτόν αυτό που δεν θα ανέχονταν από κανέναν άλλο. Έτσι, έλεγε συχνά τα λόγια στον Τσάρο Μπόρις Γκοντουνόφ: «Έξυπνο κεφάλι, κατάλαβε τις υποθέσεις του Θεού. Ο Θεός περιμένει πολύ, αλλά χτυπάει δυνατά».

Ο ίδιος ο Άγιος Ιωάννης προέβλεψε τον θάνατό του, ζητώντας από τον Αρχιερέα Δημήτριο, τον εφημέριο της Εκκλησίας της Μεσιτείας της Παναγίας στην Τάφρο, που αργότερα ονομάστηκε Καθεδρικός Ναός του Αγίου Βασιλείου, έναν τόπο ανάπαυσής του.

Τα γεγονότα που προηγήθηκαν του θανάτου του αγίου έχουν μείνει χαραγμένα στη μνήμη του λαού. Στο δρόμο από τον ναό, ο μακάριος θεράπευσε έναν άνδρα που είχε χάσει τον έλεγχο του ποδιού του: σαν κατά λάθος, ο άγιος πάτησε πάνω του και το πόδι έγινε καλά. Στη συνέχεια πήγε στο λουτρό και εκεί, βγάζοντας τις αλυσίδες του για πρώτη φορά, έβρεξε τον εαυτό του με νερό τρεις φορές, προετοιμαζόμενος για την ταφή. Ο άγιος διέταξε να γίνει η ταφή το νωρίτερο την τρίτη ημέρα. Στη συνέχεια ξάπλωσε σε ένα παγκάκι, ζήτησε συγχώρεση από όλους και κληροδότησε να μεταφερθεί το σώμα του στο φέρετρο του μακάριου Βασιλείου στην εκκλησία Ποκρόφσκι. Με αυτά τα λόγια, ο μακάριος Ιωάννης αναχώρησε ειρηνικά προς τον Θεό στις 3 Ιουλίου 1589 (1590).

Πολλοί από τους συγχρόνους του γνώριζαν τα κατορθώματά του. Με εντολή του Τσάρου Φεοντόρ Ιωάννοβιτς, πραγματοποιήθηκε επίσημη ταφή του Αγίου Ιωάννη. Ωστόσο, η ίδια η ταφή δεν πραγματοποιήθηκε την ημέρα που υπέδειξε ο Άγιος, αλλά νωρίτερα. Ως τιμωρία για τη μη εκπλήρωση της διαθήκης του αγίου Του, ο Κύριος επέτρεψε να σημειωθεί μια σφοδρή καταιγίδα με κεραυνούς κατά τη διάρκεια της λειτουργίας, με αποτέλεσμα να καούν κάποιες εικόνες στην εκκλησία του Ποκρόφσκι και να τραυματιστούν ακόμη και αρκετοί κληρικοί και λαϊκοί. Κατά τη διάρκεια της ταφής και αργότερα, πολλοί άρρωστοι θεραπεύτηκαν μέσω των προσευχών του Αγίου Ιωάννη. Ο Άγιος Ιωάννης εμφανίστηκε επίσης σε ασθενείς που βρίσκονταν μακριά από τη Μόσχα και αυτοί ανάρρωσαν.

Λίγο μετά τον ευλογημένο θάνατο του Αγίου Ιωάννη, του θαυματουργού της Μόσχας, συντάχθηκε ένας βίος και μια λειτουργία. Τα λείψανα του αγίου βρέθηκαν άφθαρτα στις 12 Ιουνίου 1672 και θάφτηκαν κάτω από μια κρύπτη στο πλευρικό παρεκκλήσι της Γεννήσεως της Υπεραγίας Θεοτόκου στον Καθεδρικό Ναό του Ποκρόφσκι. Και στις 17 Ιανουαρίου 1916, αυτό το πλευρικό παρεκκλήσι μετονομάστηκε στο όνομα του Ευλογημένου Ιωάννη, του Τρελού για Χάρη του Χριστού, του Θαυματουργού της Μόσχας. Η μνήμη του αγίου γιορτάζεται την ημέρα του ευλογημένου θανάτου του - 3/16 Ιουλίου και την ημέρα της ανακάλυψης των άφθαρτων λειψάνων του - 12/25 Ιουνίου.