ΤΕΛΙΚΑ ΕΙΝΑΙ ΑΓΙΟΣ Ο ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΔΙΑΚΟΣ;

 

ΤΕΛΙΚΑ ΕΙΝΑΙ ΑΓΙΟΣ Ο ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΔΙΑΚΟΣ;

 

(Με αφορμή την Εθνική μας Εορτή και τη νέα ταινία που κυκλοφορεί με τίτλο: «Διάκος ο ηρωομάρτυς».)

 

Κάθε φορά που διαβάζω το βίο του Αθανασίου Διάκου, αναρωτιέμαι αν έχω μπροστά μου ένα βιβλίο ιστορικού περιεχομένου, ένα από τα πολλά που καταγράφουν τα ηρωικά κατορθώματα των ηρώων του έθνους μας, ή κάποιο συναξαριστή του μηνός Απριλίου. Το λέγω αυτό διότι αν πάρει κάποιος τη βιογραφία του Διάκου και απομονώσει το κεφάλαιο στο οποίο περιγράφεται το μαρτύριο του, τότε οποιοσδήποτε το διαβάσει θα είναι βέβαιος ότι το βιβλίο που κρατά στα χέρια του αναφέρεται σε κάποιο νεομάρτυρα των χρόνων της Τουρκοκρατίας.

Τελικά ο Διάκος τι είναι; Εθνομάρτυρας ή Άγιος; Είμαι σίγουρος πως το ερώτημα αυτό πλανάται διαχρονικά σε πολλούς και όχι τυχαία. Η άρνηση του Διάκου να αρνηθεί την πίστη του και το οδυνηρότατο μαρτύριο που υπέστη εξαιτίας αυτής της άρνησης, τον κατατάσσει όχι μόνο στο Πάνθεον των Ηρώων της Πατρίδας μας άλλα και στη χορεία των Αγίων Μαρτύρων της Πίστεως μας. Αυτή είναι και η απάντηση στο παραπάνω ερώτημα. Ο Αθανάσιος Διάκος είναι εθνομάρτυρας γιατί όλα όσα υπέστη ήταν συνέπεια των ηρωικών του αγώνων για την εθνική μας παλιγγενεσία, είναι όμως και μάρτυρας της Εκκλησίας μας διότι όταν προκλήθηκε από τον Ομέρ Βρυώνη να απαρνηθεί την Πίστη του, να γίνει, δηλαδή, μουσουλμάνος και να προσχωρήσει στο τούρκικο ασκέρι, αρνήθηκε περήφανα προτιμώντας το θάνατο.

Εδώ όμως γεννάται ένα ακόμα ερώτημα: Γιατί η διοικούσα Εκκλησία 200 χρόνια τώρα, δεν τον έχει κατατάξει στο αγιολόγιό της;

Μετά από μία σύντομη έρευνα, ανακάλυψα ότι στις αρχές της δεύτερης χιλιετίας, ο καθηγητής Μέγας Φαράντος και ο τότε Μητροπολίτης Φωκίδος Αθηναγόρας (+2015) κατέθεσαν στην Ιερά Σύνοδο πρόταση αγιοκατάταξης του Διάκου, όμως η Σύνοδος απεφάνθη ότι δεν συντρέχουν λόγοι για την πραγματοποίησή της. Επίσης, ο μακαριστός Μητροπολίτης Φθιώτιδος Νικόλαος(+2019) είχε υποστηρίξει την αγιότητά του, όμως ούτε αυτός κατάφερε να αποσπάσει το ναι της Συνόδου για ενδεχόμενη αναγραφή του ονόματος τους Διάκου στις Αγιολογικές Δέλτους.

Η άρνηση αυτή της Εκκλησίας προκαλεί εντύπωση, είναι η αλήθεια, δεδομένου ότι τα τελευταία χρόνια η Εκκλησία μας εμπλουτίζει αφειδώλευτα το Αγιολόγιο της με νέους Αγίους μεταξύ των οποίων και εθνομάρτυρες κληρικούς -κυρίως αρχιερείς- συγχρόνους του ήρωα της Αλαμάνας. Τα μαρτύρια αυτών των μαρτύρων, όμως, δεν είχαν ομολογιακό χαρακτήρα αλλά εθνικό.

Τι θα πει αυτό; Ότι μαρτύρησαν, μεν, υπέρ Πίστεως και Πατρίδος όπως και ο Διάκος, όμως ούτε τους ζητήθηκε να αρνηθούν την Πίστης τους, ούτε διώχθηκαν εξαιτίας της εκκλησιαστικής τους ιδιότητας σε ένα περιβάλλον εχθρικό προς της Πίστη. Οι εθνομάρτυρες αυτοί υπήρξαν θύματα των αγώνων τους για την ελευθερία και της επιρροής που ασκούσαν ως ποιμένες στο σκλαβωμένο λαό που αποζητούσε το λυτρωμό του.

Περαίνοντας, ας δούμε τι είπαν δύο σύγχρονοι Άγιοι σχετικά με την αγιότητα του Διάκου και ίσως σε κάποιους απαντηθεί το ερώτημα: είναι, τελικά, Άγιος ο Αθανάσιος Διάκος;

Κάποιος είπε στον μακαριστό όσιο και χαρισματούχο Γέροντα Αμβρόσιο Λάζαρη (1912-2006) πως, όταν περνάει από το άγαλμα του Αθανάσιου Διάκου, έξω από τη Λαμία, πάντοτε νιώθει την ανάγκη να κάνει το σταυρό του, γιατί μέσα του τον θεωρεί Άγιο. Και ο Γέροντας του απάντησε πως ο Αθανάσιος Διάκος είναι μεγάλος Άγιος, πως απολαμβάνει τον Παράδεισο και η Εκκλησία θα πρέπει να τον ανακηρύξει Άγιο. Δεν είναι μόνο ήρωας.

{Ιερά Μονή Δαδίου: «Γέρων Αμβρόσιος Λάζαρης (ο Πνευματικός της Μονής Δαδίου) Εκδόσεις «Π. Κυριακίδη», Αθήνα, 2008.

Ο όσιος Γέροντας Σάββας Αχιλλέως(1930-2016) ο θαυματουργός αυτός Άγιος των ημερών μας, ο φόβος και ο τρόμος των δαιμόνων, σε ομιλία του, η οποία είναι ανηρτημένη στο διαδίκτυο και είχε ως θέμα τους αγώνες της Εκκλησίας στα χρόνια της Τουρκοκρατίας, χρησιμοποιώντας σε κάποιο σημείο το παράδειγμα του Διάκου αναρωτήθηκε: «Ο Αθανάσιος Διάκος δεν έπρεπε να γίνει ένας Μάρτυρας της Εκκλησίας μας; Τι μαρτύριο ετράβηξε! Το χειρότερο μαρτύριο».

 

Ε.τ.