Μοναχός Νικόδημος Βουλκανιώτης (1909 – 1995):

Μοναχός Νικόδημος Βουλκανιώτης (1909 – 1995): Μία ἁγιασμένη μορφή εκοιμήθη πριν από 29 χρόνια

Του Αρχιμ. Ευθυμίου Θεοδωροπούλου (Βουλκανιώτου), Εφημερίου Ι. Ν. Αγίας Αικατερίνης Καλαμάτας

ΤΗΝ 20ΗΝ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ ΤΟΥ ΤΡΕΧΟΝΤΟΣ ΕΤΟΥΣ, ΤΟ ΟΠΟΙΟΝ ΜΕ ΤΗΝ ΧΑΡΙΝ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΘΕΟΥ ΔΙΑΝΥΟΜΕ, ΣΥΜΠΛΗΡΩΘΗΚΑΝ 29 ΕΤΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΟΙΜΗΣΗ (+1995) ΕΝΟΣ ΚΑΤΑ ΠΑΝΤΑ ΕΝΑΡΕΤΟΥ ΚΑΙ ΑΣΚΗΤΙΚΩΣ ΒΙΩΣΑΝΤΟΣ ΑΓΙΟΥ ΜΟΝΑΧΟΥ, ΠΛΕΟΝ ΤΩΝ ΠΕΝΗΝΤΑ ΕΤΩΝ, ΣΤΗΝ ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΚΟΙΜΗΣΕΩΣ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ ΒΟΥΛΚΑΝΟΥ, ΤΟΥ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΝΙΚΟΔΗΜΟΥ ΚΑΡΑΜΠΕΛΑ.

Ο Γέρων Νικόδημος (κατά κόσμον Νικόλαος Καράμπελας) εγεννήθη το έτος 1909 στο Αριοχώριον, του τέως Δήμου Άριος Μεσσηνίας, ένα μικρό και όμορφο χωριό επί του κεντρικού δρόμου προς Καλαμάτα, εύφορο και ανθηρό, το οποίον λόγω της θέσεώς του ουδέποτε παρήκμασε. Ο πατέρας του ήταν δημοδιδάσκαλος ενώ η μητέρα του ήταν επιφορτισμένη με την ανατροφή των παιδιών τους. Δεδομένης και της κατ’ οίκον παιδείας, την οποία, λόγω του διδασκάλου πατρός του απέκτησεν ο πατήρ Νικόδημος, αγαπούσε τα γράμματα και την μελέτη, την οποία δεν ελάττωσε μέχρι τα τέλη του. Μετά την δημοτική του εκπαίδευση ο Νικόλαος, δεν εσυνέχισε αυτήν περαιτέρω και παρέμεινε στο Αριοχώριον εργαζόμενος στην αγροτική οικογενειακή περιουσία. Ιδιαιτέρως ευλαβής και εργατικός νέος, φιλακόλουθος, με αγαθόν χαρακτήρα, ταπεινός και άκακος, εφαίνετο από νεαράς ηλικίας η διαδρομή που θα ακολουθούσε στην υπόλοιπη ζωή του.

Το έτος 1943, σε ηλικία 34 ετών και αφού είχε επιστρέψει από το μέτωπο της Αλβανίας, όπου είχε λάβει μέρος ως στρατιώτης, μεσούσης της γερμανικής Κατοχής, προσέρχεται στην πλησιόχωρον ανδρώα κοινοβιακή και ιστορική Ιερά Μονή του Βουλκάνου. Η Μονή, κατά την περίοδον εκείνη σύμφωνα και με την μαρτυρία του ιδίου, ευρίσκετο σε άνθιση με ικανό αριθμό πατέρων, υπό την πατρική καθοδήγηση του αειμνήστου και εμβληματικού Καθηγουμένου Δαβίδ Δημοπούλου, δραστηρίου ανακαινιστού αυτής, διακρινομένου δε διά την αγιότητα της βιωτής του.

Ο Νικόλαος, παρέμεινεν επί δύο έτη Δόκιμος και την 11ην Μαρτίου του 1945 εκάρη Μοναχός υπό του Γέροντός του Καθηγουμένου Δαβίδ, λαβών το μοναχικόν όνομα Νικόδημος. Μας εδιηγήτο ο ίδιος ότι, μετά την κουρά του ερώτησε τον Ηγούμενον: «Γέροντα τι σχήμα μου έδωσες; Και ο Γέρων Δαβίδ του απήντησε: Σε έκαμα τέλειον Μοναχόν». Όθεν, από τα λεγόμενά του εκαταλάβαμε ημείς οι νεώτεροι πατέρες, ότι είχε λάβει το Μέγα και Αγγελικό Σχήμα των Μοναχών.

Ο πατήρ Νικόδημος έζησε στην Μονή του Βουλκάνου, κατά το παράδειγμα των αγίων Μοναχών και ασκητών των Συναξαρίων, πράγμα το οποίον διαπιστώσαμε εμείς οι νεώτεροι συμμονασταί του. Οι ώρες του ύπνου του ήσαν ελάχιστες, τον εβλέπαμε αλλά και τον ακούγαμε πολλές φορές, κατά την διάρκεια της νυκτός που επερνούσαμε έξω από το κελλί του, να είναι άγρυπνος, να προσεύχεται μεγαλοφώνως, να κάμνει μετάνοιες και πάντοτε μας εσυμβούλευε να μην παραλείπομε ποτέ τον κανόνα μας και καμμία ιερή Ακολουθία, πράγμα το οποίον ετηρούσε απαρεγκλίτως μέχρι τα γεράματά του. Ομιλούσε πάντοτε με συγκίνηση για τον Ηγούμενον Δαβίδ, τις αρετές που τον διέκριναν αλλά και την πατρική και αδιάλειπτη καθοδήγηση και πνευματική στήριξη στους πατέρες της Μονής. Η ευλάβεια του πατρός Νικοδήμου προς την Έφορον και Προστάτιδα της Μονής, Υπεραγίαν Θεοτόκον την Βουλκανιώτισσα, της οποίας το ιερόν και θαυματουργόν Εικόνισμα, ως τιμαλφέστατον θησαύρισμα κατέχει η Μονή, ήταν συγκινητική, καθ᾽ ο και ένδακρυς επροσκυνούσε πάντοτε την αγία Εικόνα. Ο Γέρων Δαβίδ, είχεν ορίσει ως εκκλησιαστικόν διακόνημα για τον πατέρα Νικόδημο την φροντίδα για την αγίαν Εικόνα και το κανδήλι Της, διακόνημα το οποίον μέχρι το τέλος της ζωής του ασκούσε μεθ’ ιεράς ευλαβείας και επραγμάτωνε μετά πολλής επιμελείας. Η πνευματική βιωτή του αυτή είχεν ως αποτέλεσμα, η φήμη του να επεκταθεί πέραν της Μονής και πολλοί ήσαν εκείνοι, οι οποίοι εσέβοντο αυτόν ως φωτισμένον και άγιον Μοναχόν, ο οποίος όμως πάντοτε απέφευγε τον έπαινο των ανθρώπων. Μελετητής των Πατέρων της Εκκλησίας μας με εμπειρία στα πνευματικά αλλά και με θεολογικές γνώσεις άριστες, έδιδε λύσεις σε πολλές από τις νεανικές μας απορίες και αναζητήσεις και συχνά ενοχλητικές ερωτήσεις προς αυτόν. Γνωστόν τυγχάνει και τούτο: Κάποτε, κατά την δεκαετίαν του 1980, είχεν επισκεφθεί τον Γέροντα ο Μεσσήνιος την καταγωγήν και αξιόλογος καθηγητής της Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών αείμνηστος Μάρκος Ορφανός, ο οποίος πολύ τον ηυλαβείτο∙ και στην μεταξύ των συζήτηση, ο πατήρ Νικόδημος έλυσε, καθ᾽ όσον πολύ ηγάπα να μελετά τους Πατέρας και την Παλαιάν Διαθήκην σε απόδοση και σχόλια του πατρός Ιωήλ Γιαννακοπούλου, ένα απορούμενον θεολογικόν ζήτημα, το οποίον είχεν ο καθηγητής και οι φοιτηταί του.

Ο Γέρων Νικόδημος έζησε την παρακμή της Μονής, ως ο παλαιότερος αδελφός της, και μαζί με τον Μοναχό Αμβρόσιο Κούσουλα εκ Μερόπης, εκράτησαν ανοικτή την Μονή πλέον της δεκαετίας, ως φρουροί Άγγελοι και άγρυπνοι λέοντες. Φύλαξ και προστάτης της ιεράς Εικόνος, την εφύλασσε τις νύκτες στο κελλί του, λόγω του μικρού της μεγέθους. Κατά την απόπειρα κλοπής Της, το έτος 1981, η ιερά Εικών της Θεοτόκου εσώθη θαυματουργικώς. Όταν οι λησταί παρεβίασαν το Μοναστήρι εισέβαλαν το πρώτον εις το κελλίον του τότε Ηγουμένου Παναρέτου Γεωργοπούλου εκ Μεσσήνης, τον οποίον έδεσαν με σύρμα και φίμωσαν το στόμα του για να μη φωνάζει, ζητώντας του την ιεράν Εικόνα. Μη ευρόντες την Εικόνα κατευθύνθηκαν προς το κελλίον του πατρός Νικοδήμου και υπό την απειλή μαχαιριού τον έδεσαν απειλώντας την ζωήν του για να τους παραδώσει την Είκόνα. Ο πατήρ Νικόδημος είχεν επάνω στο τραπέζι του κελλίου του εντός της θήκης της την Εικόνα, χωρίς αυτοί να το γνωρίζουν και παρ᾽ όλον τούτο χωρίς να το αντιληφθούν, τους έδωσε τα κλειδιά της Εκκλησίας και αφαίρεσαν εν αγνοία τους το αντίγραφον της Εικόνος από το προσκυνητάρι του Ναού. Ο πατήρ Νικόδημος εκατάφερε, μετά την αποχώρησή των, να λυθή και φοβούμενος μήπως οι λησταί αντιληφθούν ότι δεν επήραν την αυθεντικήν Εικόνα, πήρε το θαυματουργόν Εικόνισμα και το έκρυψε μέσα στα ράσα του και έτρεξε στο δάσος και εκρύβη εκεί μέχρι το ξημέρωμα, αγρυπνών και προσευχόμενος. Με δάκρυα ευχαριστούσε την Παναγία πάντοτε για το θαύμα αυτό λέγοντάς μας, πως η Υπεραγία Θεοτόκος εσώθη από τας χείρας των ασεβών ιεροσύλων.

Μεγάλη ήτο η χαρά του, όταν από το έτος 1978 και έπειτα, ανέλαβε την ηγουμενία της Μονής ο αδελφός αυτής και Πρωτοσύγκελλος της Ιεράς Μητροπόλεως Μεσσηνίας Αρχιμανδρίτης Ευστάθιος Σπηλιώτης (νυν Μητροπολίτης Μονεμβασίας και Σπάρτης) εκ Βαλύρας, και άρχισε μία νέα πορεία για την Ιερά Μονή του Βουλκάνου,με την έλευση νέων Μοναχών και την ώθηση την οποίαν έδωσε ο νέος Ηγούμενος, λόγω και της λαμπρής αποδοχής και καταξιώσεώς του στο χριστεπώνυμο πλήρωμα της Μεσσηνίας και όχι μόνον. Με τον πατέρα Ευστάθιον ο Γέρων Νικόδημος συνεδέετο πνευματικώς από πολλών ετών, από τα μαθητικά και νεανικά χρόνια του τότε Κωνσταντίνου Σπηλιώτη, ο οποίος τακτικώς ανέβαινε πεζή στο Μοναστήρι αφού ευρίσκεται επάνω από το χωριό του την Βαλύρα. Ο πατήρ Ευστάθιος αγαπούσε ιδιαιτέρως τον Γέροντα Νικόδημον και αλληλογραφούσε μαζί του πολύ συχνά όταν ήταν φοιτητής στην Θεσσαλονίκη, αλλά και μετέπειτα, ως Κληρικός. Πάντοτε δε, αναφέρεται στο πρόσωπο του Γέροντος με έκδηλη συγκίνηση όταν τον μνημονεύει σε συζητήσεις του, ή όταν πολλές φορές τον ερωτούσαμε για αυτόν στις επισκέψεις του ως Μητροπολίτης στο Μοναστήρι μας.

Η ζωή όλων ημών των νεωτέρων Μοναχών πλησίον του Γέροντος, ήταν μία περίοδος ευλογημένης μαθητείας και επιβεβαιώσεως της ελλάμψεως του Πνεύματος του Θεού στους πιστούς υπηρέτες Του, ως εις τον άγιον Γέροντα Νικόδημον. Πάντοτε έλεγε ότι τα θαύματα της Παναγίας, τα οποία είχεν ιδεί ήσαν η παρηγοριά του ώστε να εντείνει τον αγώνα του και να εργάζεται την μοναχική άσκηση, ως γνήσιος εργάτης της υπακοής και της ταπεινώσεως προς όλους. Ευρισκόμενος πολλάκις εν ώρα Ακολουθίας μιλούσε μόνος του, ψιθυρίζων περί οσμής χρηστότητος, ότι δηλαδή του ερχόταν ουράνια ευωδία. Κάποτε, προσκυνηταί από την Καλαμάτα επεσκέφθησαν το Άγιον Όρος και συνήντησαν τον Άγιον Γέροντα Παίσιον για να πάρουν την ευχήν και την ευλογίαν του. Στην συζήτηση μαζί τους ο Άγιος Παίσιος τους ερώτησε από που ήρχοντο, και όταν εκείνοι απήντησαν ότι είναι από την Μεσσηνία, τους είπε σε κάπως έντονον ύφος: «Γιατί ήλθατε σε εμένα; Έχετε άγιον υπηρέτην του Θεού και εργάτην της αρετής στην περιοχή σας, τον Γέροντα Νικόδημον στην Μονήν του Βουλκάνου». Οι ίδιοι μας το εδιηγήθηκαν αργότερα ερχόμενοι στο Μοναστήρι.

Ο πατήρ Νικόδημος έζησε πενήντα χρόνια ως Μοναχός υπό την σκέπη της Παναγίας της Βουλκανιώτισσας και παρά το ασθενικόν του σώματός του, η Παναγία τον επροστάτευσε ώστε όταν προσεβλήθη από καρκίνον του προστάτου, δεν εταλαιπωρήθη επί μακρόν και ενοσηλεύθη κατ᾽ ελάχιστον μακράν της Μονής, την οποίαν τόσον ηγάπησεν εκ νεαράς ηλικίας. Οι πατέρες με πολλήν αγάπην διηκόνησαν τον Γέροντα καθ’ όλην την περίοδον της ασθενείας του, μέχρις ότου οσιακώς και με το γλυκύτατον όνομα του Κυρίου Ιησού και της Κυράς της Παναγίας, όπως εσυνήθιζε να Την αποκαλεί, παρέδωκε την αγίαν ψυχήν του στα χέρια του Κυρίου του την πρωίαν της 20ης Φεβρουαρίου του έτους 1995.

Ας έχωμε όλοι μας την ευχήν του και ας είναι αιωνία η μνήμη του!