Β΄ Χαιρετισμοί (29-3-2024)"Χαῖρε ἀνόρθωσις τῶν ἀνθρώπων"

Β΄ Χαιρετισμοί (29-3-2024)

"Χαῖρε ἀνόρθωσις τῶν ἀνθρώπων"

Κάθε φορά πού πλησιάζουμε τήν Ὑπεραγία Θεοτόκο, ὅταν βλέπουμε ἤ ἀσπαζόμαστε τήν ἁγία εἰκόνα της, αὐθόρμητα βγαίνουν ἀπό τό στόμα καί τήν καρδιά μας ὕμνοι καί δεήσεις καί δοξολογίες πρός τήν τιμιωτέραν τῶν Χερουβίμ καί ἐνδοξοτέραν ἀσυγκρίτως τῶν Σεραφίμ. Ἔτσι ἐπαληθεύεται ἐκεῖνος ὁ λόγος πού ἡ ἴδια εἶπε:"Ἀπό τοῦ νῦν μακαριοῦσι με πᾶσαι αἱ γενεαί". 

Ἐμεῖς σήμερα ἀπό τήν ἀνθοδέσμη τῆς δεύτερης στάσης τῶν Χαιρετισμῶν θά πάρουμε ἕνα λουλούδι, ἕναν στίχο καί θά προσπαθήσουμε νά τόν σχολιάσουμε, νά τόν ἑρμηνεύσουμε, γιά νά βγάλουμε τά ἀπαραίτητα διδάγματα, ὥστε νά ὠφεληθοῦμε πνευματικά, νά ὀσφρανθοῦμε  τήν εὐωδία καί τό ἄρωμα τῶν λόγων τοῦ Χριστοῦ.

Λοιπόν, ἀγαπητοί μου,  πολλά πράγματα εἶναι ἀβέβαια στόν κόσμο πού ζοῦμε. Δέν γνωρίζουμε, τί θά γίνει στό μέλλον. Ἐάν π.χ. θά ἔχουμε πόλεμο  ἤ εἰρήνη. Δέν ξέρουμε πῶς θά περάσουμε τήν ζωή μας. Δηλαδή μέ λύπες ἤ χαρές. Δέν γνωρίζουμε τί θά γίνει μέ τό μέλλον τό δικό μας ἤ τῶν παιδιῶν μας.  Δέν γνωρίζουμε ποιά ἔκβαση θά ἔχει ἡ ὑγεία μας ἤ ἡ ἐργασία μας κλπ.

Ἀλλ᾿ ἐάν πολλά πράγματα εἶναι ἀβέβαια καί δέν γνωρίζουμε τί θά συμβεῖ στό μέλλον, γιά δύο πράγματα  εἴμαστε ἀπολύτως βέβαιοι, ὅτι ὁπωσδήποτε θά συμβοῦν, ὅτι σίγουρα θά πραγματοποιηθοῦν. Καί αὐτά τά δύο εἶναι ἡ πτώση μας στήν ἁμαρτία καί ὁ θάνατός μας. Τό δεύτερο εἶναι συνέπεια καί ἀποτέλεσμα τοῦ πρώτου. Ἐμεῖς σήμερα θά μιλήσουμε γιά τό πρῶτο, γιά τίς πτώσεις μας.

Δυστυχῶς εἶναι πολύ συνηθισμένο τό γεγονός τῆς πτώσεως τῶν ἀνθρώπων, ἡ ἠθική πτῶσις, ἡ πτῶσις σέ παραπτώματα, σέ ἁμαρτίες. Μάλιστα ὁ ἀπόστολος Παῦλος ὀνομάζει τήν ἁμαρτία "εὐπερίστατον". Δηλαδή γίνεται πολύ εὔκολα καί σέ κάθε περίσταση. Καί ἀκόμη δημιουργεῖ περίστασιν, κακή κατάσταση στόν ἄνθρωπο, πού τήν διαπράττει.

Ἀπό ἐκείνη τήν θλιβερή στιγμή κατά τήν ὁποία σημειώθηκε ἡ πρώτη πτῶσις μέσα στόν παράδεισο, ἡ πρώτη παράβασις, ἀπό τότε ἡ ἁμαρτία  εἰσχώρησε στόν κόσμο σάν τρομακτική κατάστασις. Κατόπιν τούτου ἡ πτῶσις στήν ἁμαρτία ἔγινε συχνότατο καί καθημερινό φαινόμενο. Ἔτσι δέν ὑπάρχει ἄνθρωπος χωρίς ἁμαρτίες, δίχως τίς πτώσεις του. "Οὐκ ἔστιν ἄνθρωπος, ὅς ζήσεται ἐπί τῆς γῆς καί οὐχ ἁμαρτήσει". 

Λέει ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Εὐαγγελιστής: Ἐάν ποῦμε, ὅτι δέν ἔχουμε ἁμαρτίες, λέμε ψέματα καί δέν εἶναι μέσα μας ἡ ἀλήθεια. Κατά συνέπεια, ἐφ᾿ ὅσον ὅλοι μας ἁμαρτάνουμε, ὅλοι μας ἔχουμε ἀνάγκη μετανοίας. Ὅταν γλυστρίσει κάποιος καί πέσει, τό πρῶτο πού θά κάνει εἶναι νά σηκωθεῖ καί νά καθαριστεῖ. Ἔτσι καί στήν περίπτωση τῶν ἠθικῶν ὀλισθημάτων, μετά τήν ἁμαρτία ἐπιβάλλεται ἡ μετάνοια, πρέπει νά καθαριστοῦμε στό λουτρό τῆς ψυχῆς. Μετά τήν πτώση πραγματοποιεῖται ἡ ἀνόρθωσις.

Ἀλλ᾿ ὅμως ὅσο εὔκολα πέφτει  κάποιος, ὅσο συχνή εἶναι ἡ πτῶσις, τόσο δύσκολη εἶναι ἡ ἀνόρθωσις.

Ὀφείλουμε χάριτες στήν Ὑπεραγία Θεοτόκο, τιμή καί εὐγνωμοσύνη. Εἶναι ὑπόθεσις  μεγάλης χαρᾶς καί ἀγαλλιάσεως, διότι ἀπό τήν Παναγία  γεννήθηκε ὡς ἄνθρωπος ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ, ὁ θεῖος Λυτρωτής, ὁ ὁποῖος ἔδωσε στούς ἀνθρώπους τά μέσα καί τήν δύναμη τῆς ἀνόρθωσης.

Σχετικά μέ τίς πτώσεις τῶν ἀνθρώπων στίς ἁμαρτίες μποροῦμε νά ἐπισημάνουμε τρεῖς περιπτώσεις.

1η. Μερικοί ἐπιβαρύνονται μέ κάποιες μεγάλες πτώσεις, μέ σοβαρές ἁμαρτίες. Ὅταν ἀναλογίζωνται τά παραπτώματά τους τά θεωροῦν ἀσυγχώρητα. Νομίζουν ὅτι γι᾿ αὐτούς δέν ὑπάρχει ἀνόρθωσις, δέν ὑπάρχει ἐλπίδα σωτηρίας. Εἶναι καί αὐτό μία τακτική, μία παγίδα τοῦ διαβόλου.

Πρίν ἀπό τήν διάπραξη τῆς ἁμαρτίας μᾶς λέει, δέν εἶναι τίποτε αὐτό πού σκέφτεσαι νά κάνεις. Εἶναι μικρό καί ἀσήμαντο τό ἁμάρτημά σου καί ὁ Θεός εἶναι καλός, εἶναι πολυεύσπλαχνος, θά σέ συγχωρήσει. Μετά ἀφοῦ μᾶς ρίξει  στήν ἁμαρτία, μᾶς ἐξωθεῖ  στήν ἀπογοήτευση καί στήν ἀπελπισία. Τώρα πού ἔκανες αὐτό τό φοβερό ἁμάρτημα, δέν ὑπάρχει σωτηρία γιά σένα. Ὅλα αὐτά γιά νά μή μετανοήσει ὁ ἄνθρωπος καί συνεπῶς νά μή σωθεῖ.

Καί ὅμως ὁ Χριστός "οὐκ ἦλθε καλέσαι δικαίους, ἀλλά ἁμαρτωλούς εἰς μετάνοιαν". "Ἦλθε ζητῆσαι καί σῶσαι τό ἀπόλωλός". Ἡ Ἐκκλησία δέν εἶναι σύναξις, κοινωνία ἁγίων καί δικαίων, ἀλλά Ἐκκλησία ἁμαρτωλῶν μετανοούντων. Τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ εἶναι πολύ μεγαλύτερο ἀπό τήν πιό μεγάλη ἁμαρτία. Ἐάν εἰλικρινά μετανοήσουμε, συγχωρούμεθα ὁπωσδήποτε ἀπό ὅλες τίς ἁμαρτίες μας, ὁσονδήποτε μεγάλες  καί ἄν εἶναι.

2η. Ἄλλοτε πάλι οἱ πτώσεις μας δέν εἶναι ἴσως τόσο μεγάλες, εἶναι ὅμως πολλές καί συνεχεῖς. Ἔτσι πάλι πολλοί ἀπογοητεύονται, γιατί τάχα μένουν ἀδιόρθωτοι. Ἀλλ᾿ ἀγαπητοί μου, οὔτε τό μέγεθος, οὔτε τό ἄθροισμα τῶν ἁμαρτιῶν μας πρέπει νά μᾶς τρομάζει. Ἀλλά καί ἄν ἀκόμη μᾶς τρομάξει, δέν πρέπει νά μᾶς ὁδηγήσει στήν ἀπελπισία, ἀλλά σέ μετάνοια. 

Ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ μᾶς προτρέπει: "Ὁσάκις ἄν πέσῃς,  ἔγειραι καί σωθήσῃ". Μία πατερική συμβουλή, ἕνα πατερικό σύνθημα λέει:"Πίπτ᾿ ἔγειραι". Μόλις πέσεις, σήκω ἐπάνω. Ὁ Χριστός συγχωρεῖ ἑβδομηκοντάκις ἑπτά, δηλαδή πάντοτε, ἀπεριόριστα, ἀμέτρητες φορές. Ὅσες φορές ἁμάρτησες, ἄλλες τόσες φορές νά μετανοήσεις. Ὁ Χριστός σέ δέχεται.

Λέει ὁ ἱερός Χρυσόστομος: Καί ἄν ἀκόμη στά γεράματά σου μετανοήσεις καί ἐπιστρέψεις, ὁ Χριστός θά ἀνοίξει τήν ἀγκαλιά του καί θά σέ δεχτεῖ. Δέν θά πεῖ, ἔζησες ὅλη σου τήν ζωή μέσα στήν ἁμαρτία καί τώρα στά γεράματά σου θυμήθηκες νά μετανοήσεις. Ὄχι, δέν θά πεῖ κάτι τέτοιο, ἀλλά θά δεχτεῖ μέ στοργή καί ἀγάπη. Ἐξ ἄλλου αὐτό τό εἴδαμε στήν παραβολή τοῦ ἀσώτου υἱοῦ.

3η. Ὑπάρχει καί μία τρίτη περίπτωσις. Βλέπουμε στόν ἑαυτό μας ὡρισμένα, λίγα ἤ μικρά ἁμαρτήματα καί δέν τά δίνουμε σημασία. Ἴσως ἔχουμε ἀπαλλαγεῖ  ἀπό τά μεγάλα. Τί θά γίνει ὅμως μέ τά μικρά, μέ τά λίγα;  Μποροῦμε νά ἀδιαφοροῦμε γι᾿ αὐτά; Ἀσφαλῶς ὄχι.

Δέν πρέπει νά λησμονοῦμε, ὅτι καί μία μόνο ἁμαρτία, ἕνα πάθος ἀθεράπευτο  μᾶς προξενεῖ μεγάλη ζημία. Ἔχει τήν δύναμη νά μᾶς ρίξει στήν κόλαση. "Ὅστις γάρ ὅλον τόν νόμον τηρήσει, πταίσει δέ ἑνί, γέγονεν πάντων ἔνοχος", μᾶς λέει ὁ ἅγιος Ἰάκωβος ὁ ἀδελφόθεος. Μή λοιπόν διακινδυνεύουμε τήν σωτηρία μας γιά μικρά δῆθεν καί ἀσήμαντα. Εἶναι πολύ κρῖμα νά χαθοῦμε ἀπό ἕνα παράπτωμα, γιά μία μόνο ἁμαρτία.

Ἄς θυμηθοῦμε τόν πλούσιο νεανίσκο τοῦ ἱεροῦ Εὐαγγελίου. Ἔκανε τόσα πολλά, πολλές ἐντολές τοῦ Θεοῦ ἐφήρμοσε, ἀλλ᾿ ἐπειδή σέ μία δέν τά κατάφερε, ἔχασε  τόν παράδεισο, τήν αἰώνια ζωή.

Ὅμως στό σημεῖο αὐτό πρέπει νά ποῦμε καί μιά ἄλλη ἀλήθεια. Ἡ ἀνόρθωσις καί ἡ σωτηρία μας δέν ἐξαρτᾶται μόνο ἀπό ἐμᾶς. Χρειαζόμαστε βοήθεια ἀπό ἐπάνω, ἀπό τόν οὐρανό. Ὁ ἁμαρτωλός γιά νά ἀνορθωθεῖ, εἶναι ἀπαραίτητο νά στηριχθεῖ στά χέρια τοῦ Θεοῦ. Νά καταφύγει στήν θεία βοήθεια καί ἀντίληψη. 

Βλέπουμε τήν συγκύπτουσα τοῦ ἱεροῦ Εὐαγγελίου, πῶς "ἀνωρθώθη παραχρῆμα". Μόλις ὁ Κύριός μας "ἐπέθηκεν αὐτῇ τάς χεῖρας". Ἔτσι καί ἡ συγκύπτουσα  ψυχή μας θά ἀνορθωθεῖ μόνο διά τῆς χάριτος, διά τῆς δυνάμεως τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ καί τῶν μέσων τῆς Ἐκκλησίας μας.

Ἀγαπητοί μου,

Ὅλοι μας ἔχουμε τίς πτώσεις μας, γι᾿ αὐτό ὅλοι πρέπει νά ἀνορθωθοῦμε. Ὅλοι πρέπει νά καταφύγουμε στήν ἀγκαλιά τοῦ οὐράνιου Πατέρα μας, τοῦ Θεοῦ. "Δυνατός ἐστίν ὁ Θεός στῆσαι ἡμᾶς". Ὁ Θεός ἔχει καί τήν δύναμη καί τήν θέληση νά μᾶς ἀνορθώσει καί νά μᾶς σώσει. Ἐμεῖς ἄς μή λησμονοῦμε  τήν Παναγία, πού αὐτή εἶναι ἡ αἰτία τῆς σωτηρίας μας. Εἴτε πέφτουμε, εἴτε σηκωνόμαστε, νά εὐχαριστοῦμε τήν Ὑπεραγία Θεοτόκο μέ ὄρθιο φρόνημα, μέ τά λόγια: "Χαῖρε, ἀνόρθωσις τῶν ἀνθρώπων". Ἀμήν.-