Γιατί δέν απαντούσε
Πολλές φορές ταξιδεύαμε μικρές η μεγάλες διαδρομές καί φυσικά στο δρόμο κάναμε κάποιες προσευχές συνήθως παράκληση η κάποια άλλη ακολουθία. Είναι φυσικό σε ένα ταξίδι να γίνονται συζητήσεις καί να αναλύονται διάφορα θέματα
Μερικές φορές του κάναμε ερωτήσεις, αλλά απάντηση δεν παίρναμε. Περνούσαν περίπου ενα-δύο λεπτά καί κατόπιν με καθυστέρηση ακούγαμε αυτά πού ήθελε να απαντήσει.
Γιατί, Γέροντα, καθυστερείτε να απαντήσετε, τον ρωτήσαμε κάποτε,
Παιδιά μου, πολύ βιάζεσθε, να περιμένετε, μας είπε κάπως αυστηρά.
Δεν έχουμε αντίρρηση, αλλά πρέπει να υπάρχει λόγος. Ναί, παιδιά μου. Κάνω κάποια προσευχή καί πρέπει να τελειώσω. Τότε καταλάβαμε ότι έλεγε κάποιες προσευχές ή τροπάρια σε προσκυνητάρια πού συναντούσε στο δρόμο του. Μας θύμισε το περιστατικό με τον άθεο Βολταίρο: Κάποτε είδε ένα ιερέα να περνά με το σκοπό να πάει να κοινωνήσει κάποιον ετοιμοθάνατο. Αμέσως έκανε το σημείο του σταυρού προς έκπληξιν των παρισταμένων. Μα εσείς δηλώνετε άθεος, γιατί κάνετε το σύμβολο της πίστεως
στο σώμα σας; Συνάντησα στο δρόμο μου το Χριστό, να μη τον χαιρετήσω; Ό Γέροντας πάντοτε «χαιρετούσε» δηλαδή όχι απλώς έκανε το σημείο του σταυρού, αλλά συνόδευε την αγία κίνηση με προσευχή ανάλογο με την περίπτωση.
Προσευχή καί εργασία
Πρέπει να τονίσω ότι το ίδιο περιστατικό, να μη άπαντα αμέσως στα ερωτήματα, συνέβαινε καί στο σπίτι. Καθόμασταν στο γραφείο καί συζητούσαμε διάφορα πράγματα Μερικές φορές λες καί πάθαινε διάλειψη. Δεν μιλούσε, δεν απαντούσε για λίγο. Μετά από τον «νεκρό» αυτό χρόνο συνέχιζε τη συζήτηση η απαντούσε στο ερώτημα
Διαπίστωσα ότι ήταν ώρα προσευχής. Εκανε στάση στη γη, για να κάνει σύνδεση δευτερολέπτων η λεπτών με τον ουρανό. Την ώρα της προσευχής, μας συμβούλευε, να μη κάνετε εργασία Αυτές οί στιγμές πρέπει να είναι καθ' ολοκληρίαν αφιερωμένες στην συνομιλία μας με τον ουράνιο πατέρα μας.
Οταν πηγαίνει κανείς σε ένα μεγάλο άρχοντα, ή βασιλιά, για να συνομιλήσει μαζί του καί να του ζητήσει κάποια χάρη, στέκεται μπροστά του με σεβασμό καί ευγένεια Την ώρα αυτή δεν κάνει κάποια εργασία, δεν γυαλίζει τα παπούτσια του ή δεν σιδερώνει το πουκάμισο του. Αντίθετα την ώρα της εργασίας μπορούμε να κάνουμε προσευχή.
Είτε κάνουμε σωματική εργασία είτε διανοητική μπορούμε να λέμε την προσευχή του Ιησού.
Να μη τον χαιρετήσω;
Τί πρέπει να απαντάμε σ' αυτούς πού μας ειρωνεύονται, όταν κάνουμε το σημείο του σταυρού στίς εκκλησίες καί τα προσκυνητάρια πού συναντάμε; τον ρωτήσαμε.
Είναι πολύ απλό. Περπατάς σε ένα δρόμο καί συναντάς ένα φίλο σου αγαπητό. Τί κάνεις;Μα φυσικά τον χαιρετάς με εγκαρδιότητα .Προχωράς καί συναντάς ένα συγγενή σου. Τί κάνεις; Μα φυσικά καί αυτόν τον χαιρετάς όπως πρέπει. Εάν συναντήσεις πολλούς φίλους η συγγενείς τί θα πείς; Δεν χαιρετώ κανένα άλλο πλέον, δεν χρειάζεται η βαρέθηκα; Σέ κάθε περίπτωση θα απευθύνεις τόν κατάλληλο χαιρετισμό.
Το ίδιο πρέπει να κάνεις καί όταν συναντάς τον οίκο οπού κατοικεί ή Αγία Τριάς, ή Παναγία μας, ό Αγιος Νικόλαος, ό Αγιος Γεώργιος, ή Άγια Παρασκευή κτλ.
Ό χαιρετισμός είναι τόσο το σημείο του σταυρού όσο καί ή δέουσα προσευχή, το τροπάριο η άλλος ανάλογος ύμνος.
Παρατηρεί στα κρυφά
Νεαρός φοιτητής εκκλησιάστηκε στο μετοχάκι της Λογγοβάρδας στην οδό Μακεδονίας 24. Στή λειτουργία ό Γέροντας παρατήρησε ότι ό νέος δεν έκανε σωστά το σημείο του σταυρού.
Δεν του είπε τίποτε κατά τη διάρκεια της ιερής ακολουθίας. Λίγο αργότερα όμως, κρυφά, με τρόπο του είπε:
— Παιδί μου, μη κάνεις σε παρακαλώ ετσι το σημείο του σταυρού, αλλά σωστά, με ευλάβεια, με κανονικό ρυθμό χωρίς ούτε μεγάλη ταχύτητα ούτε πολύ αργά διότι δείχνει υποκριτικό πνεύμα
Μία διακριτική παρατήρηση με καλωσύνη καί ευγένεια εκτός ακολουθίας καί φυσικά μακριά από τα βλέμματα καί τα αυτιά των αδελφών.
Οταν ό φυσικός πατέρας δεν είναι ανοιχτοχέρης.
Ο μακαριστός Γέροντας είχε την ευρύτητα να αγαπά ανιδιοτελώς καί να προσφέρει την αγάπη του αφειδώς. Συμπαρίστατο σε κάθε περίπτωση, ακόμη καί όταν εκ πρώτης όψεως δεν υπήρχε ανάγκη.
Πρέπει να δίδεις εγκαίρως, έλεγε. Όταν δώσεις αφού σου ζητήσουν, δίδεις αργά.
Κάποιος νέος προερχόταν από οικογένεια με οικονομική άνεση. Όμως ό πατέρας του, με διάφορες προφάσεις, στερούσε από το παιδί του καί το βασικό χαρτζιλίκι. Ό νέος είχε δυσκολία να ζητήσει από κάποιον να τον βοηθήσει. Το άσχημο στην προκειμένη περίπτωση ήταν τούτο: Να μην είσαι φτωχός, οπότε δεν έχεις τη δυνατότητα να ζητήσεις κάποια οικονομική συμπαράσταση.
Ό Γέροντας αντιλήφθηκε εύκολα τα πράγματα στην αληθινή τους διάσταση καί φρόντισε να δίδει οικονομική βοήθεια στον νέο εκείνο με διάκριση, ευγένεια και αγάπη, χωρίς να προσβάλει καί να εκθέτει τον πατέρα του. Ή αγάπη του εύρισκε πολλούς τρόπους καί δρόμους για να απαλύνει τον ανθρώπινο πόνο καί να λύνει τα δύσκολα προβλήματα. Μπορούσε να καταγράφει, να αξιολογεί καί να ενεργεί αμέσως.
Όταν ό φίλος σου είναι χαρούμενος, άφησε του να σου πει μόνος του τη χαρά του. Όταν έχει κάποια δυσκολία, φρόντισε να αναζητήσεις μόνος σου την αιτία καί, αν είναι δυνατόν, να βοηθήσεις να επιλυθεί το πρόβλημα
Σ' αφήνουν το λεφτά, δεν τα αφήνεις.
Κάποιος ευκατάστατος εξομολογείτο στον Γέροντα Ανάμεσα στα αλλά του έλεγε ότι προτίθεται να αφήσει την περιουσία του για τα έργα του Θεού, την φιλανθρωπία, την ενίσχυση εξωτερικής ιεραποστολής κλπ.
Ξέρετε, του έλεγε ευγενικά ό Γέροντας, θα ήταν καλύτερα ή δωρεά σας να γίνει όχι δια ψύχρας χειρός αλλά δια θερμής, δηλαδή όχι μετά θάνατον αλλά εν ζωή. Πάτερ Έπιφάνιε, το ίδιο δεν είναι; Σημασία έχει οτι τα αφήνω.
Να σας πω με ειλικρίνεια κάτι. Εγώ σαν πνευματικός σας σας δίνω την αδεία να τα πάρετε μαζί σας.
Μα πάτερ, δεν μπορώ να τα πάρω. Θα τα αφήσω υποχρεωτικά, διότι στον τάφο του κανείς δεν μπορεί να πάρει ούτε δραχμή.
Ωστε έτσι είναι Λοιπόν τα πράγματα Δεν τα αφήνεις τα χρήματα, σε αφήνουν.
Έχετε δίκαιο πάτερ. Θα αρχίσω σιγά - σιγά να κάνω αυτό πού πρέπει.
Τί σημαίνει πράγματι οικονομία.
Ό πάτερ Επιφάνιος ήταν το πρόσωπο το οποίο γνώριζε πολύ καλά τα εκκλησιαστικά ζητήματα, τόσο των ήμερων μας όσο καί όλης της εκκλησιαστικής ιστορίας. Θεωρούσε ότι πολλές τρικυμίες πέρασε ή Εκκλησία από την παράβαση ή διαστροφή των ιερών κανόνων. Δεν αγνοούσε το ζήτημα της οικονομίας αλλά εφάρμοζε τη ρήση του Γρηγορίου του Θεολόγου: «Ου νόμος Εκκλησίας το σπάνιον γίνεται, ουδέ το παρά κανόνας έλκεται εις υπόδειγμα κατά τους νομικούς» (Σχεπκά μζ' αποστολικός κανόνας).
Την οικονομία θεωρούσε απαραίτητη μόνο για λόγους αγάπης προς τους άλλους καί όχι για να κάνουμε το συμφέρον μας νόμιμο. Εμάχετο για τις αρχές του καί τίς εφάρμοζε πιστά στον εαυτό του. Δεν ήταν ό δάσκαλος πού δίδασκε καί νόμο δεν έκράτει. Πράγματι έβλεπε ότι στη ζωή συμβαίνει ό άνθρωπος εύκολα να μάχεται για τίς αρχές παρά να είναι ένας από αυτούς πού τίς εφαρμόζει.
Οι κανόνες γίνονται κανόνια.
Πολλοί κληρικοί, στην προσπάθεια τους να εξυπηρετήσουν τα συμφέροντα τους, κάνουν οικονομία για τον εαυτό τους, όταν το θέλουν, καί αντίθετα χρησιμοποιούν τους κανόνες σαν κανόνια για να πλήξουν οποίους επιθυμούν. Πολλές παρανομίες γίνονται εν ονόματι ιών κανόνων καί πολλές εκκλησιαστικές έριδες θα είχαν αποφευχθεί, αν δεν εφαρμοζόταν αυτή ή μέθοδος.
Ή θεία οικονομία κάνει κύκλους.
Την Εκκλησία κυβερνά το Αγιο Πνεύμα καί κεφαλή της είναι ό Χριστός. Πολλές παραβάσεις των κανόνων γίνονται, αλλά ή θεία οικονομία δεν κάνει ποτέ ημικύκλια αλλά κύκλους. Πολλοί παρέβησαν για το συμφέρον τους τους κανόνες, αλλά αργότερα πληρώθηκαν με το ίδιο νόμισμα. Τίς παραβάσεις τους χρησιμοποίησαν άλλοι για να τους πλήξουν καί να τους κάνουν να δοκιμάσουν την πικρία πού απορρέει από τα δικά τους παραπτώματα καί τίς δικές τους άνομες καί αντικανονικές πράξεις. «Τον εαυτόν μη παραβλάψαντα ουδείς δύναται παραβλάψαι».
Μη αποδοχή πνευματικών παιδιών αλλού κληρικού.
Στόν χώρο της εκκλησιαστικής διακονίας συχνά δημιουργείται κλίμα δυσάρεστο ανάμεσα στους κληρικούς, διότι ό πονηρός πολεμά κάθε πνευματικό έργο καί εκμεταλλεύεται τίς ανθρώπινες εσφαλμένες τακτικές. Συχνά οί εξομολογούμενοι δεν έχουν ένα σταθερό πνευματικό αλλά αλλάζουν κάθε φορά πού νομίζουν ότι βρήκαν κάποιον καλύτερο. Έτσι συχνά δημιουργείται ψυχρότητα μεταξύ κληρικών, διότι νομίζουν ότι όταν κάποιος έξομολογούμενος εγκαταλείπει τον πνευματικό του, αυτό έγινε με την ενθάρυνση του δεύτερου πνευματικού. Σέ αυτό το πρόβλημα να προσθέσουμε καί τίς περιπτώσεις πού κάποια άτομα πηγαίνουν σε δύο πνευματικούς αναλόγως με την περίπτωση.
Μας ανέφερε ό Γέροντας για μια μοναχή: Κάθε φορά πού ήθελε να κάνει κάτι το έκανε με την εξής μεθόδευση. Στό μοναστήρι πήγαιναν δύο κληρικοί για τίς πνευματικές ανάγκες των αδελφών. Εκείνη βολιδοσκοπούσε ποιος συμφωνεί με τίς ιδέες της καί κατόπιν αποσπούσε τεχνηέντως την ευλογία. Κάθε φορά πού την ρωτούσαν γιατί το έκανε αυτό, έλεγε: Πήρα ευλογία από τον τάδε. Την άλλη φορά διευκρίνιζε: Μίλησα με τον πατέρα δείνα καί μου έδωσε την έγκριση του.
Ό Γέροντας φρόντιζε να μην εμπλέκεται στα πνευματικοπαίδια άλλων πατέρων με πολλή προσοχή, θα έλεγα με σχολαστικότητα. Παρά την προσοχή του όμως, επειδή ήταν αγαπητός από πολλούς νέους πού έξομολογούντο σε άλλο κληρικό, τον κατηγόρησαν ότι προσπαθεί να αποσπάσει τα παιδιά του εν λόγω κληρικού. Ή ευαισθησία του τον έκανε να διακόψει αμέσως κάθε σχέση με την ομάδα αυτών των νέων, ώστε να μην υπάρχει κανένα περιθώριο κατηγορίας καί παρεξηγήσεως. Συγχρόνως ξεκαθάρισε τελεσίδικα το ζήτημα:
Δεν θέλω με κανένα τρόπο να πάρω πνευματικά τέκνα κανενός, διότι δεν είναι ούτε στίς αρχές μου, ούτε στην προσωπικότητα μου. Καί πρόσθεσε κατηγορηματικά:
Ακόμη καί με συμβόλαιο αν μου έδιναν τα τέκνα αυτά, δεν θα δεχόμουν, διότι δέν θα μπορούσα να κάνω σωστή καθοδήγηση, διότι ό πατήρ έδωσε το δικό του στίγμα καί τη δική του γραμμή. Στήν περίπτωση αυτή δεν θα ήμουν πνευματικός αλλά εντολοδόχος ενός αλλού καί συντηρητής μιας ξένης νοοτροπίας.
Να επιστρέψεις στον πνευματικό σου.
Κάποτε του πήγα για εξομολόγηση ένα νέο ό οποίος ήθελε να τον συναντήσει. Περίμενα έξω από το εξομολογητήριο του Γέροντα καί μετα από λίγη ώρα ό νέος εξήλθε σκεπτικός. Πώς πήγε ή εξομολόγηση; Τον ρώτησα με ενδιαφέρον,
Δεν εξομολογήθηκα, μου απάντησε. Μου είπε ό πατήρ Έπιφάνιος
να πάω στον πατέρα τάδε με τον όποιο συνδέομαι καί είχα εξομολογηθεί μερικές φορές. Έθαύμασα τη διάκριση του καί την σταθερότητα στίς αρχές του.
Όχι συνάντηση στο σπίτι.
Κάποιο πνευματικό του τέκνο επρόκειτο να συναντήσει δύο νέους με ιδιαιτέρως ακανθώδες πρόβλημα, θα το χαρακτήριζα τραγικό καί δυσεπίλυτο. Πήγε καί τον ρώτησε για τον τρόπο χειρισμού του θέματος. Του έκανε βαθιά ανάλυση όλων των παραμέτρων του ζητήματος καί κατόπιν του είπε:
- Παιδί μου, μην περιμένεις καί πολλά πράγματα από την υπόθεση.
Προσπάθησε, συν θεώ, αλλά πρόσεχε πολύ. Να μη τούς συναντήσεις
στο σπίτι, τόνισε με έμφαση, αλλά στην εκκλησία, διότι μπορεί να δυσαρεστηθούν από αυτά πού θα τούς πείς καί να πουν διάφορα ψέματα για να σε κατηγορήσουν.
Με πόση σχολαστικότητα πρόσεχε το θέμα της φήμης καί της εικόνας των κληρικών του! Δεν αφήνε περιθώρια για πιθανή κατηγορία η συκοφαντία
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου