Αρχιμηνιά και Αρχιχρονιά... Τα κάλαντα από την Ρώμη στη Νέα Ρώμη και από εκεί στην Ελλάδα.!!!

🔸Αρχιμηνιά και Αρχιχρονιά... Τα κάλαντα από την Ρώμη στη Νέα Ρώμη και από εκεί στην Ελλάδα.

📅Eν συντομία, οι αρχαίες ρωμαϊκές Καλένδες(Kalendae) ήταν ουσιαστικά ένας όρος διαίρεσης του ρωμαϊκού μήνα(από εκεί βγαίνει και η λέξη calendar, καλεντάρι). Από εκεί προέρχεται και η ελληνική λέξη κάλαντα.

🗓️Οι Ρωμαίοι αποκαλούσαν καλένδες την εκάστοτε πρωτομηνιά(πέντε πρώτες μέρες). Όπως πολλοί άλλοι αρχαίοι ρωμαϊκοί θεσμοί, και οι καλένδες συνέχισαν να υπάρχουν και στην Βυζαντινή εποχή. Οι Βυζαντινοί βέβαια υιοθέτησαν κάποια στιγμή τη διαίρεση του μήνα κατά εβδομάδες όπως συμβαίνει σήμερα. 

🏛️Οι Καλένδες του Ιανουαρίου έπαιζαν σημαντικό ρόλο ακόμα και πριν την έλευση του Χριστιανισμού. Στην πρωτοβυζαντινή εποχή, την 1η Ιανουαρίου αναλάμβαναν το αξίωμα τους οι Ύπατοι(ένας στην Ρώμη και ένας στην Νέα Ρώμη). Γι'αυτό και οι καλένδες του Ιανουαρίου συνοδεύονταν από διάφορα εορταστικά δρώμενα τα οποία εξελίχθηκαν μέσα σε 2500 χρόνια, εκρωμαϊστηκαν/εξελληνίστηκαν και εκχριστιανίστηκαν. 

🎄Από τα Βυζαντινά χρόνια μέχρι σήμερα, ένα κομμάτι τους επιβιώνει μέσα από το το έθιμο που αναβιώνει το Δωδεκαήμερο (Χριστούγεννα, Πρωτοχρονιά, Φώτα).

ℹ️Δυστυχώς δεν έχουμε πολλές πηγές για τα Βυζαντινά κάλαντα. Ξέρουμε πως οι πρώτοι Χριστιανοί πατέρες προσπάθησαν να τα καταργήσουν χωρίς αποτέλεσμα. Μάλιστα ένα από τα επιχειρήματα τους, κατά μια ειρωνεία, χρησιμοποιείται από ανθρώπους που δεν συμπαθούν τη γιορτή των Χριστουγέννων. Συγκεκριμένα ο επίσκοπος Αμάσειας Αστέριος (4ος αιώνας) κατηγορούσε τις καλένδες ως εποχή ακραίας εμπορευματοποίησης και πως όλη η χαρά και η ανταλλαγή δώρων ήταν επιφανειακή και προκαλούσε κατάθλιψη σε πολλούς ανθρώπους. 

📜Ο επόμενος που μας δίνει μερικές ακόμα πληροφορίες είναι ο λόγιος Ιωάννης Τζέτζης από τον οποίο μαθαίνουμε πως τα Βυζαντινά χρόνια τα κάλαντα τα έλεγαν και ενήλικες είτε τραγουδώντας είτε αν ήταν κληρικοί ευλογώντας τα σπίτια με απώτατο σκοπό να απόκτήσουν χρήματα.(Τους αποκαλεί αγύρτες).

🎶Τα παραδοσιακά κάλαντα που γνωρίζουμε σήμερα είχαν πολλές εκδοχές αναλόγως την περιοχή. Η παραξενιά στους στίχους των πρωτοχρονιάτικων καλάντων εικάζεται πως είναι υπονοούμενα νεαρών καλανδιστών στην προσπάθεια τους να φλερτάρουν τις κοπέλες του εκάστοτε σπιτιού. 

H εικόνα δημιουργήθηκε για το επιστημονικό περιοδικό After Constantine: Stories from the Late Antique and Early Byzantine Era με υπεύθυνη την Ζωή Τσιάμη.  Η ανάγνωση των τευχών του είναι δωρεάν. Λίνκ στα σχόλια.