Ένα από τα κύρια ιερά της Μονής Pskov-Pechersky είναι τα σπήλαια που δημιούργησε ο Θεός. Μια τέτοια επιγραφή φάνηκε πάνω από το στόμιο της σπηλιάς από τον αγρότη Ivan Dementyev στα τέλη του 14ου αιώνα.

 Ένα από τα κύρια ιερά της Μονής Pskov-Pechersky είναι τα σπήλαια που δημιούργησε ο Θεός. Μια τέτοια επιγραφή φάνηκε πάνω από το στόμιο της σπηλιάς από τον αγρότη Ivan Dementyev στα τέλη του 14ου αιώνα.

 «Σπηλιά που δημιούργησε ο Θεός».

Ήρθε στο βουνό για να κόψει ένα δάσος και ένα από τα κομμένα δέντρα, πέφτοντας από το βουνό, έφερε μαζί του πολλά άλλα δέντρα και μια μεγάλη ποσότητα χώματος. Ο κατάπληκτος χωρικός είδε την είσοδο της σπηλιάς και την επιγραφή «Σπηλιά που δημιούργησε ο Θεός».

Το μοναστικό χρονικό λέει ότι ένας άγιος ανόητος, ονόματι Βαρλαάμ, προσπάθησε επανειλημμένα να σβήσει αυτή την επιγραφή. Αλλά ως εκ θαύματος εμφανιζόταν ξανά και ξανά, ώσπου ο μοναχός, φωτισμένος από ένα τέτοιο θαύμα, έπαψε να προσπαθεί να καταστρέψει τη θαυματουργή επιγραφή.

Σε ανάμνηση αυτής της υπέροχης επιγραφής, οι λέξεις «Είσοδος στις σπηλιές που δημιούργησε ο Θεός» εξακολουθούν να λάμπουν πάνω από την είσοδο των σπηλαίων σε κόκκινο φόντο. Τα σπήλαια είναι παλαιότερα από το μοναστήρι.

Οι πατέρες της Μονής Pskov-Pechersky πιστεύουν ότι στην ημερομηνία ανοίγματος των σπηλαίων - 1392 - μπορεί κανείς να δει την Πρόνοια του Θεού. Φέτος αναπαύθηκε εν Κυρίω ο μεγάλος λύχνος της Ρωσικής Γης, ο Άγιος Σέργιος του Ραντονέζ. Και έτσι, ως παρηγοριά στους προγόνους μας, ο Κύριος ανάβει ένα άλλο λυχνάρι - τα βιβλία προσευχής που εργάστηκαν σε αυτές τις σπηλιές.

Υπάρχει η υπόθεση ότι αυτοί οι ασκητές του βιβλίου προσευχής ήρθαν στο Βουνό, που αργότερα ονομάστηκε Ιερό, από το μοναστήρι του Κιέβου-Πετσέρσκ, φυγαδεύοντας από τον Χαν της Κριμαίας, ο οποίος ερήμωσε τους τόπους τους. Ανακάλυψαν σπηλιές σε αυτό το βουνό, που έγινε σπίτι, ναός και τόπος ανάπαυσης των μοναχών.

Τώρα αυτός είναι ο τόπος ανάπαυσης όλων των μοναχών από την ίδρυση του μοναστηριού. Πιστεύεται ότι περισσότεροι από 11 χιλιάδες άνθρωποι είναι θαμμένοι εδώ.

Ανάμεσά τους είναι ο αγαπημένος μου γέροντας - ο πατέρας Ιωάννης (Krestyankin), ο οποίος πέθανε σε ηλικία 96 ετών πολύ πρόσφατα - τον Φεβρουάριο του 2006. Ήθελα από καιρό να επισκεφτώ τον τόπο ανάπαυσης του πατέρα Ιωάννη, για να προσκυνήσω τον τάφο του.

Αφήνω τα πράγματά μου στο ξενοδοχείο. Είναι ακόμη νωρίς για το απόγευμα, αλλά η πρωινή Λειτουργία έχει ήδη τελειώσει. Ήρθε η ώρα να επισκεφτο τα Ιερά Σπήλαια.
Η είσοδος των σπηλαίων βρίσκεται δίπλα στην εκκλησία της Κοίμησης της Θεοτόκου. Πλησιάζω στην είσοδο, αλλά μπορείς να μπεις μόνο με έναν από τους μοναχούς. Και οι προσκυνητές δεν πηγαίνουν στις σπηλιές μόνοι τους, παρά μόνο σε ομάδες πολλών ατόμων. Στέκομαι στην είσοδο και περιμένω.

Ψιθυρίζω ήσυχα: «Πάτερ Γιάννη, αγαπητέ μου, ήρθα πρώτα σε σένα. Ευλόγησέ με και άφησέ με να προσκυνήσω τον τόπο ανάπαυσής σου».

Πλησιάζει μια μικρή εκδρομική ομάδα με μοναχό. Ζητώ την άδεια να συμμετάσχω στην ομάδα. Ο μοναχός σκέφτεται και με κοιτάζει προσεκτικά. Προφανώς η έκφρασή μου τον κάνει να μαλακώνει και μου επιτρέπει να μπω στην ομάδα.

Μπαίνουμε μέσα. Πρώτα βρισκόμαστε σε μικρά δωμάτια που ονομάζονται Near Caves.

Κοντινά σπήλαια
Εδώ βρίσκονται τα λείψανα των αγίων Πατέρων Pechersk Μάρκου, Ιωνά, Λαζάρου του διορατικού και της Σεβαστής Μητέρας Βάσσας.
Είναι γνωστό για τον Άγιο Μάρκο ότι πέρασε τη ζωή του σε απομόνωση και περισυλλογή. Και το σώμα του, ξεραμένο από τη νηστεία και τον κόπο, θάφτηκε σε ένα κούτσουρο βελανιδιάς με τη μορφή μιας βάρκας, που κούφωσε μόνος του, και που χρησίμευε και ως κρεβάτι και ως τελευταίο καταφύγιο.

Μου έκανε μεγάλη εντύπωση η ιστορία του πώς ο Κύριος δοξάζει τους αγίους Του. Εάν ο Θεός θέλει το λυχνάρι να μην παραμείνει κρυφό, τότε θα λάμπει ανεξάρτητα από τις συνθήκες και πόσο καιρό έχει περάσει.

Λίγα είναι γνωστά για τον Άγιο Μάρκο, ακόμη και το όνομά του συμπεριλήφθηκε στο νεκρώσιμο συνοδικό της μονής από τον ηγούμενο, του οποίου το όνομα παρέμεινε άγνωστο. Φαίνεται ότι κάποιος θα μπορούσε εύκολα να ξεχάσει τον ίδιο τον Άγιο Μάρκο. Και έτσι, πολλά χρόνια αργότερα, ο ηγούμενος Κορνήλιος (ο μελλοντικός Σεβασμιότατος Μάρτυς, του οποίου το κεφάλι έκοψε ο Ιβάν ο Τρομερός) αμφέβαλλε και αποφάσισε να αφαιρέσει το όνομα του Μάρκου από την νεκρώσιμη σύνοδο.

Αμέσως μετά, έπεσε σε σοβαρή ασθένεια, τυφλώθηκε και έχασε τα χέρια και τα πόδια του. Ο Ηγούμενος Κορνήλιος, όντας ένας πολύ πνευματικός άνθρωπος, κατάλαβε αμέσως την αιτία της ασθένειας. Τα αδέρφια τον μετέφεραν με φορείο στον τάφο του Αγίου Μάρκου. Η προσευχή έγινε με δάκρυα και επήλθε άμεση θεραπεία. Ο Ηγούμενος Κορνήλιος έφυγε από το ναό υγιής.
Αυτό το θαύμα συνέβαλε στη δοξολογία του αγιου Πατρός του Pechersk Mark. Και τα λείψανα του ίδιου του Ηγουμένου Κορνήλιου, του οργανωτή και καλλωπιστή της μονής, δεν βρίσκονται στα σπήλαια, αλλά στον ναό της Κοιμήσεως. Και μπόρεσα να τους υποκλιθώ μετά τη λειτουργία.

Όλα τα λείψανα είναι αλυμμένα με όμορφα πέπλα, πάνω από  τις εικόνες των αγίων. Πολλά λουλούδια. Κεριά καίνε. Πάνω στους τάφους υπάρχουν μικρά βιβλία για τον καθένα από τους σεβαστούς του μοναστηριού. Αυτά τα μπροσούρα αναφέρουν τη ζωή των Αγίων Pechersk και την ιστορία του μοναστηριού.

Σε κάθε φυλλάδιο αναγράφεται το όνομα «Φυλλάδιο Pskov-Pechersk» και ο αριθμός του φυλλαδίου. Τα τελευταία τεύχη που πήρα ως ενθύμιο έχουν περάσει την ένατη δεκαετία. Τα φυλλάδια περιέχουν διδασκαλίες και πνευματικές συμβουλές. Πίσω από τέτοια μικρά βιβλία κρύβεται το τεράστιο έργο των μοναχών αδελφών για την πνευματική ωφέλεια των προσκυνητών.

Προσκυνώ το ιερό του Αγίου Πατέρα Ιωνά. Είναι γνωστό γι' αυτόν ότι, ως ιερέας, ο πατέρας Ιωάννης, έχοντας ακούσει για το άνοιγμα σπηλαίων, μετακόμισε με την οικογένειά του σε αυτά τα εύφορα μέρη.

Αυτός και η μητέρα του Μαρία άρχισαν να σκάβουν μια εκκλησία ακριβώς στο βουνό. Ο ναός αυτός καθαγιάστηκε προς τιμή της Κοιμήσεως της Υπεραγίας Θεοτόκου. Το έτος της καθαγίασής του - 1473 - θεωρείται το έτος ίδρυσης του μοναστηριού Pskov-Pechersk.

Η μητέρα Μαρία έγινε η πρώτη που έκανε μοναχικούς όρκους στο μοναστήρι. Πριν από το θάνατό της, ονομάστηκε Vassa. Το φυλλάδιο Pechersk λέει γι 'αυτήν: "Αιδεσιώτατη συνεργάτιδα των διοργανωτών της Μονής Pskov-Pechersk, ένδοξη Μητέρα Βάσα".

Και μετά τον θάνατό της, ο π. Ιωάννης πήρε και μοναχικούς όρκους με το όνομα Ιωνάς. Πέθανε το 1480· μετά το θάνατό του, βρέθηκε ένα σιδερένιο κέλυφος στο σώμα του και «το σώμα κάτω από αυτό ήταν σαν γλυπτό». Το φυλλάδιο Pechersk λέει ότι όταν ο Jonah ήταν πολεμιστής, αυτό το κοχύλι ήταν η πανοπλία του και όταν έγινε μοναχός, το κοχύλι μετατράπηκε σε αλυσίδες.

Και τώρα ο άγιος Ιωνάς και η σεβάσμια Μητέρα Βάσσα αναπαύονται δίπλα-δίπλα στις κάσες προστατεύοντας το μοναστήρι με την προσευχητική τους μεσιτεία. Όπως τραγουδιέται στο τροπάριο, «Το φρούριο των πιστών και η κατοικία Pskov-Pechersk είναι ένα στολίδι».

Ο τάφος της μητέρας της Βάσας στέκεται στην είσοδο των σπηλαίων· πολλές υπέροχες ιστορίες συνδέονται με αυτόν.

Όταν έθαψαν τη μητέρα Βάσα και έθαψαν το φέρετρο, ως συνήθως, το επόμενο πρωί βρέθηκε στην επιφάνεια της γης. Αυτό εξέπληξε τους πάντες εξαιρετικά. Ο πατέρας Ιωάννης και ο εξομολογητής αποφάσισαν ότι είχαν κάνει λάθη στη σειρά ταφής και έψαλαν για δεύτερη φορά την κηδεία της Βάσσας. Αλλά και μετά τη δεύτερη ταφή, το φέρετρο υψώθηκε από το έδαφος με θαυματουργή δύναμη.

Τότε είδαν την Πρόνοια του Θεού στα γεγονότα που συνέβησαν. Στον τοίχο του σπηλαίου χτίστηκε μια κόγχη. Και τώρα το φέρετρο με το σώμα της Παναγίας Μητέρας Βάσσας είναι το πρώτο πράγμα που υποδέχεται τους προσκυνητές στα Κοντά Σπήλαια. Δεν υπάρχει κάλυμμα πάνω από το ιερό της μητέρας της Βάσας· είναι ένας ξύλινος τάφος με ένα καμένο σημάδι στο καπάκι. Αυτό το μονοπάτι έχει επίσης μια υπέροχη ιστορία.

Σύμφωνα με το μύθο, εμφανίστηκε κατά τη διάρκεια επίθεσης των Λιβονιανών στο μοναστήρι. Ένας ιππότης προσπάθησε με τόλμη να ανοίξει το καπάκι του φέρετρου με ένα σπαθί, με σκοπό να βεβηλώσει τα λείψανα του αγίου. Ξαφνικά, Θεία φωτιά βγήκε από τον τάφο, καίγοντας τον κακό ιππότη. Το ίχνος αυτής της φωτιάς είναι ορατό και μερικές φορές ευωδιαστό.

Μια μοναχή από ένα από τα μοναστήρια των Ουραλίων μίλησε για αυτό το άρωμα. Ένιωσε αυτό το δυνατό άρωμα όταν φίλησε τον τάφο. Και λίγο καιρό αργότερα, έγινε μοναχή με το όνομα Βάσα.

Η τέταρτη και τελευταία κάσα στις Κοντινές Σπηλιές είναι η κάσα του Ιδιόμορφου Λαζάρου του Διοράπτη. Ήταν ασκητής. Μετά τον θάνατό του, αλυσίδες βάρους περίπου 12 κιλών βρέθηκαν στο σώμα του. Τώρα κρέμονται πάνω από το ιερό. φίλησα τις αλυσίδες. Βαρύ και παγωμένο.

Τι δύναμη πνεύματος πρέπει να έχει κανείς για να φορά τέτοιες αλυσίδες ενώ καταστρέφει τη σάρκα! Νομίζω ότι το βάρος του σχοινιού τραβούσε προς τη γη, και το πνεύμα του Σεβ. ήταν στο ουράνιο βασίλειο. Του απονεμήθηκαν τα δώρα της διόρασης.

Πάνω από τη λάρνακα υπάρχουν δύο πλάκες, η μία σε χάλκινο επιχρυσωμένο σανίδι και η άλλη σε πέτρα. Κάθε ένα από αυτά υποδεικνύει την ημερομηνία ανάπαυσης, αλλά αυτές οι ημερομηνίες είναι διαφορετικές! Σύμφωνα με μια επιγραφή, ο Ιερμονάχου Λάζαρ πέθανε το 1808, σύμφωνα με μια άλλη - το 1824, δηλαδή 16 χρόνια αργότερα. Γιατί υπάρχει τέτοια ασυμφωνία; Ποιο είναι το μυστικό εδώ;

Αποδεικνύεται ότι το 1808, ο μοναχός Λάζαρος υπέστη κατάρρευση· διήρκεσε τρεις ημέρες. Και άρχισαν να προετοιμάζουν το σώμα για ταφή, τοποθετώντας το ακόμη και σε ένα φέρετρο. Όμως, όπως ο τεσσάρων ημερών Λάζαρος, ο γέροντας ήρθε στη ζωή. Απάντησε σε όλες τις ερωτήσεις των περίεργων με τα λόγια του προφήτη Δαβίδ: «Ο θάνατος ενός αμαρτωλού είναι σκληρός». Και ενέτεινε τους άθλους της νηστείας και της προσευχής.

Πηγή: Olga Rozhneva "Ταξίδι στα ιερά της γης Pskov. Μοναστήρι Pskov-Pechersky. Κοντινές σπηλιές."