Αρχιμανδρίτης Ιωάννης (Krestyankin) .Επιστροφή στον Χριστό.

 

Αρχιμανδρίτης Ιωάννης (Krestyankin)

Επιστροφή στον Χριστό

Όταν ένα σκοτεινό σύννεφο κάποιας τρομακτικής δυσαρέσκειας που τα πάντα και με όλους πλησιάζει την ψυχή, όταν το προηγουμένως χαρούμενο φως στην ψυχή σβήνει, όταν το κρύο δεσμεύει και παραλύει όλες τις επιθυμίες και η προσευχή δεν δίνει την ίδια έμπνευση, ενθάρρυνση και ανακούφιση - τι να κάνουμε;

Επιστροφή στον Χριστό! Σκεφτείτε εντελώς ήρεμα, ειλικρινά, αναρωτηθείτε: υπήρχε μια γωνιά στην ψυχή μου αφιερωμένη στον Θεό; Υπήρχε ζωντανό συναίσθημα για τον ζωντανό Σωτήρα; Ήταν η συμμετοχή Του στη ζωή μου που ένιωσα και ήταν στραμμένο το εσωτερικό μου βλέμμα προς το μέρος Του;

Σε τέτοιες και παρόμοιες ερωτήσεις, μπορεί να υπάρξει μια εντελώς απροσδόκητη απάντηση.

Συχνά συμβαίνει με αυτόν τον τρόπο: στην αρχή είναι εύκολο να προσευχηθείς, εύκολο να θυμηθείς τον Θεό. Φαίνεται ότι δεν χρειάζεται κούραση ή άγχος για αυτό. Απλώς ζεις στις ακτίνες του φωτός Του. Καμία προσπάθεια. Παρεμπιπτόντως, μπορεί να μην υπάρχει και καμία ευγνωμοσύνη. Δεν νομίζεις ότι είναι δώρο, απλά το θεωρείς δεδομένο. Φαίνεται ότι ζεις σε μια άλλη διάσταση, σε έναν άλλο κόσμο, αναπνέεις διαφορετικό αέρα, κοιτάς τον κόσμο με άλλα μάτια. Και με κάποιο τρόπο, ανεπαίσθητα, η ξηρότητα, η κατάσταση κατάθλιψης και η «πετρωμένη αναισθησία» μπορεί να ερπυστούν.

Συμβαίνει επίσης ένα άτομο να είναι απασχολημένο με απαραίτητα πράγματα. Ένα άτομο μπορεί να είναι εντελώς απασχολημένο μαζί τους. Αυτό το κάνει από την πεποίθηση ότι πρέπει, ώστε οι πράξεις του να μαρτυρούν την πίστη του.

Και εδώ δεν πρέπει να ξεχνάμε να αφήνουμε χρόνο και τόπο για ζωντανή επικοινωνία με τον Θεό.

Δεν μπορείτε να βυθιστείτε πλήρως σε κανένα θέμα, ακόμα και στο πιο ιερό. Ό,τι κι αν είναι, είναι μόνο μια προσωρινή ανάθεση, δεν πρέπει να συσκοτίζει Αυτόν που έστειλε να κάνει αυτό ή εκείνο.

Μερικές φορές αυτή η αλήθεια αποκαλύπτεται στους ανθρώπους από τις περιστάσεις.

Ένας νεαρός ιερέας ασχολήθηκε με τις εκδόσεις με όλο του το πάθος. Όταν διαγνώστηκε με πνευμονική φυματίωση και αναγκάστηκε να τον στείλουν για θεραπεία, εκείνος, που πάντα φλεγόταν από τη δουλειά, βρέθηκε σε μια πτέρυγα του νοσοκομείου χωρίς να κάνει τίποτα. Με όλη την ειλικρινή αφοσίωσή του στο θέλημα του Θεού, αυτή η αναγκαστική αδράνεια τον ανάγκασε να κοιτάξει πίσω στον εαυτό του, και δεν ήταν χωρίς δυσκολία που κατέληξε στην πεποίθηση: αν ο Κύριος τον στείλει να κάνει το έργο Του, θα φύγει. Εάν ο Κύριος τον απομακρύνει από αυτό το θέμα, θα παραμερίσει ήρεμα. Εάν ο Θεός είναι ευχαριστημένος να τον περιορίσει σε ένα μέρος, για παράδειγμα, σε ένα κρεβάτι νοσοκομείου, θα το αντέξει όσο ο Κύριος είναι ευχαριστημένος να τον κρατήσει εκεί. Αν Του έχει δώσει όλο του τον εαυτό, όλη του την ψυχή, όλη του τη ζωή, τότε δεν είναι πλέον το θέμα που έχει σημασία, αλλά η αφοσίωση, η ετοιμότητα να κάνει ό,τι του δίνεται. Πόσα δίνονται, πότε, πώς - όλα αυτά είναι στα χέρια του Θεού, και στην ψυχή υπάρχει μόνο ετοιμότητα να ανταποκριθεί σε όλα!

Με τέτοια αποφασιστικότητα πέρασε όλη του τη ζωή, στεφανωμένη με μαρτύριο.

Αλλά αυτό το παράδειγμα δεν είναι τυπικό, συχνά δεν είναι έτσι. Ένα άτομο κάνει κάτι, η δραστηριότητα τον αιχμαλωτίζει και το άτομο είναι σίγουρο ότι τα κάνει όλα σωστά και εκπλήσσεται ειλικρινά γιατί η προσευχή έχει χάσει τη δύναμή της. Και αλήθεια, γιατί;! Ίσως αυτή είναι η άδεια του Θεού στον άνθρωπο να επιβραδύνει και να σκέφτεται. Ίσως οι λόγοι να είναι διαφορετικοί σε διαφορετικές περιπτώσεις, αλλά δεν μπορεί να αποκλειστεί το ενδεχόμενο αυτο-ερεθισμού, εσωτερικός θαυμασμός του εαυτού του στην επιδίωξη έντονης δραστηριότητας. Είναι πολύ πιθανό ότι η επίγνωση της δικής του σημασίας στη ζωή των άλλων ανθρώπων ήταν το τείχος που αναπτύχθηκε στην ψυχή και την απέκλεισε εντελώς από τη δράση των ζωοποιών ακτίνων της χάρης του Θεού.

Είναι πολύ πιθανό να αυξάνεται η ανεπαίσθητα υψηλή εκτίμηση της δουλειάς κάποιου και να αυξάνεται ο εσωτερικός θαυμασμός για το φανταστικό μεγαλείο των πράξεών του. Θα φαινόταν παράξενο, θα έπρεπε να είναι ξένο σε όποιον δεν στερείται μια νηφάλια άποψη για τους κόπους του... Αλλά εδώ κρύβεται ο κρυφός κίνδυνος να μην δει την αληθινή σημασία των προσπαθειών του. Η υπερηφάνεια σε εμποδίζει να δεις τον εαυτό σου. Μόνο αυτός που το ξεπερνά αρχίζει να καταλαβαίνει ότι αντί για αυτοεκτίμηση είναι απαραίτητο να καθαρίσει και να αγιάσει μια θέση στην ψυχή για τον Θεό. Δεν ήταν όμως όλα αυτά τα έργα για τη δόξα Του; Φαινόταν ναι, αλλά αποδείχθηκε όχι!

Το Ευαγγέλιο μιλά για αυτή τη δυνατότητα εξωτερικής υπηρεσίας στον Θεό και εσωτερικής λήθης Του: «Όχι καθένας που λέει, Κύριε, Κύριε! θα εισέλθει στη Βασιλεία των Ουρανών».

Δεν μπορούσαν όλοι όσοι προφήτευαν ακόμη και στο όνομά Του να εκδιώξουν δαίμονες ή να κάνουν θαύματα στο όνομά Του. Τότε πώς μπορούμε να ξέρουμε αν είναι ευχαριστημένος με την επιμελή υπηρεσία στο πρόσωπο των γειτόνων μας ή σε άλλη μορφή;

Μπορείτε να το αναγνωρίσετε από τον βαθμό ταπεινοφροσύνης και αφοσίωσης που αναπτύσσεται σε έναν ειλικρινή υπηρέτη του Θεού και την προθυμία να κάνει ό,τι στέλνει ο Κύριος. Το να κάνεις ή να είσαι άρρωστος, να περπατάς ή να ξαπλώνεις, να λάμπεις το όνομά Του ψηλά ή να ζυμώνεις πηλό – είναι το ίδιο, αρκεί να είναι το θέλημα του Θεού. Όχι μόνο δική του επιλογή, αλλά πλήρης συμμόρφωση με την επιθυμία και τη συμπεριφορά του Θεού.

Ακόμα κι αν προκύψει εσωτερική αντίσταση στην αρχή, θα συμβάλει μόνο σε βαθύτερη μετάνοια και προσπάθεια να γνωρίσουμε το θέλημα του Θεού.

Επιστροφή στον Χριστό! Πώς και σε τι πρέπει να εκφράζεται αυτό; Και δεν είναι πολύ σωστό να λέμε –να επιστρέψουμε, ή μάλλον– να στραφούμε στον Χριστό με ανοιχτή ψυχή, με όλη την ειλικρίνεια και το βάθος.

Γι’ αυτό η ζωή είναι σκληρή, κρύα και άδεια, γιατί στερούμεθα το ζωογόνο φως του Χριστού. Αυτό μπορεί να είναι έτσι, αλλά τι μπορείτε να κάνετε εάν στην καθημερινή ζωή έχετε τόσο λίγα να σκεφτείτε κάποιο ειδικό φως και η πραγματικότητά του δεν είναι πάντα ξεκάθαρη;

Ναι, έχουμε συνηθίσει να ακούμε στην εκκλησία: «Χριστός, το αληθινό Φως, που φωτίζει και αγιάζει κάθε άνθρωπο που έρχεται στον κόσμο, είθε το φως του προσώπου Σου να φανεί επάνω μας, για να δούμε μέσα του το απρόσιτο φως».

Τι είδους φως είναι αυτό; Χωρίς να το σκεφτόμαστε, φαίνεται να μην το νιώθουμε, αλλά όταν δεν είναι εκεί, όλοι το νιώθουν, όλοι το λένε, όλοι ξέρουν – η ζωή είναι γκρίζα, βαρετή, ζοφερή και άδεια. Αυτό είναι ξεκάθαρο στον πιο απλό, αμύητο άνθρωπο. Πώς μπορεί κανείς να νιώσει αυτό το φως;

Δεν υπάρχουν εξωτερικές συνταγές, αν και, πιθανότατα, λένε: πηγαίνετε στην εκκλησία , προσευχηθείτε, νηστέψτε. Ναι, πηγαίνετε στην εκκλησία, προσεύχεστε και νηστεύετε, αλλά με όλα αυτά μάθετε να θυμάστε ότι ο Θεός σας κοιτάζει και βλέπει όλα όσα έχετε στο μυαλό και την καρδιά σας. Εάν ξέρετε ότι έχετε αμαρτήσει, μετανοήστε γι' αυτά. Εάν γνωρίζετε την ανικανότητά σας, ζητήστε δύναμη, αν γνωρίζετε την ανοησία σας, ζητήστε σοφία, εάν γνωρίζετε την ανυπομονησία σας, να είστε έτοιμοι να περιμένετε μια απάντηση όσο ο Κύριος κρίνει απαραίτητο. Με όλες τις πράξεις της ζωής σου, με όλες σου τις σκέψεις, με όλη τη δύναμη της θέλησής σου, πρέπει να μάθεις να θυμάσαι τον Θεό και να κάνεις μόνο ό,τι Αυτός διατάζει.

Συμβαίνει συχνά ο άνθρωπος να νομίζει ότι ξέρει τι χρειάζεται και να το κάνει στο μέγιστο των δυνατοτήτων του, αλλά εξωτερικά είναι ακόμα πιο φανερό ότι κάνει μόνο ό,τι θεωρεί απαραίτητο και συμπεριφέρεται όπως θέλει... Υπάρχει ακόμα θέση για τον Θεό στη ζωή του; Μπορείς να νομίζεις ότι σκέφτεσαι τη σωτηρία της ψυχής σου και να μιλάς γι' αυτό, αλλά στην πραγματικότητα αναζητάς μεγαλύτερες ανέσεις για τον εαυτό σου και ζεις μόνο με το δικό σου μυαλό.

Γιατί ένας άνθρωπος δεν βλέπει αντιφάσεις στον εαυτό του;

Με το να εμπιστεύεσαι τον εαυτό σου, με το να είσαι σίγουρος για την ορθότητά σου. Και το φως; Θα υπάρξει φως όταν ο Κύριος είναι στη ζωή, στην ψυχή, καταλαμβάνοντας τη θέση που Του αρμόζει - πρώτα!

Δεν είναι τυχαίο που λέγεται ότι ο Κύριος μπορεί να είναι είτε στην πρώτη θέση για ένα άτομο, είτε κάπου στο πίσω μέρος του μυαλού του, είτε να μην είναι καθόλου μαζί του. Και θα υπάρχει ψέμα, θα υπάρχει αυτό ακριβώς το ψέμα της ζωής που έχει γίνει συνηθισμένο για πολλούς, το έχουν συνηθίσει, και φαίνεται ήδη φυσικό. Αυτό είναι το πρόβλημα - η απροσεξία, η αστοχία και η αδιαφορία μας για τον Θεό. Και δεν φταίνε οι συνθήκες, ούτε οι άνθρωποι, ούτε οι συνθήκες διαβίωσης – αλλά εμείς οι ίδιοι!

Τα πάντα γύρω μας μας επηρεάζουν, αλλά μπορούμε να επιτρέψουμε ή να μην επιτρέψουμε αυτές τις ενέργειες. Εμείς, μόνο εμείς, μπορούμε να αξιολογήσουμε νηφάλια τις επιθυμίες και τις προθέσεις μας και να απαντήσουμε με ειλικρίνεια στον εαυτό μας στην ερώτηση: «Θέλω η πρώτη θέση στη ζωή μου, στις σκέψεις μου, στις φιλοδοξίες μου να δοθεί στον Θεό; Επιδιώκω το θέλημά Του, και όχι το δικό μου, να είναι ο νόμος μου; Του ζητάω τη δύναμη να καταλάβω σε όλη τη σύγχυση των περιστάσεων τι θέλει να κάνω; Προσπαθώ να εξετάζω κάθε σκέψη και να φρουρώ την καρδιά μου, ώστε κανένα πάθος να μην γίνει τοίχος ανάμεσα στην ψυχή μου και τον Θεό;

Αν μπορούμε μόνο να πούμε όχι σε όλες αυτές τις ερωτήσεις, τότε για τι είδους φως μπορούμε να μιλήσουμε;

Για εμάς υπάρχει ακόμα μετάνοια, και μέσω της μετάνοιας μπορούμε να σωθούμε από το σκοτάδι της απόγνωσης, της αδυναμίας, από όλα όσα βαραίνουν την ψυχή και δηλητηριάζουν τη ζωή. Δόξα τω Θεώ, όποιος καταδικάζει τον εαυτό του σώζεται με τη μετάνοια! Αλλά ο εαυτός σου, όχι οι άλλοι!

Η μετάνοια είναι μεγάλο έλεος του Θεού και μέσω αυτής ανοίγονται σε μας οι πόρτες της Βασιλείας των Ουρανών. Αμήν.