Και παιδιά αναξιοπαθούντα.

ΓΑΛΗΝΗ ΦΟΥΡΑ, δημοσιογράφος.

Το κράτος Πρόνοιας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης δεν μπορεί να παρέχει την αναγκαία προστασία στα παιδιά πού το έχουν ανάγκη. Τα τελευταία δέκα χρόνια το πρόβλημα εμφανίζει συνεχή όξυνση. Σε μαιευτήρια, παιδιατρικά και γενικά νοσοκομεία παραμένουν για μεγάλο χρονικό διάστημα παιδιά πού έχουν εγκαταλειφτεί από τους γονείς τους μετά τη γέννηση ή τη νοσηλεία, ή παιδιά σε κίνδυνο, τα όποια εισήχθησαν εκεί με εισαγγελική εντολή, λόγω αδυναμίας των προγραμμάτων παιδικής προστασίας και των Μονάδων Κοινωνικής Φροντίδας να τούς παρέχουν άμεση, κατάλληλη, προστατευμένη φιλοξενία ή κοινωνική φροντίδα.

Στις μονάδες κοινωνικής φροντίδας άλλα παιδιά παραμένουν για μακροχρόνια φιλοξενία με αρνητικές επιπτώσεις γι` αυτά, λόγω περιορισμένης ανάπτυξης εναλλακτικών μορφών παιδικής προστασίας και κοινωνικής φροντίδας, όπως οι υιοθεσίες ή ανάδοχες οικογένειες και διάφορα προγράμματα οικογενειακού τόπου. Ή κατάσταση είναι πολύ χειρότερη για τα παιδιά πού αντιμετωπίζουν κάποιο χρόνιο πρόβλημα ή αναπηρία, τα όποια και ως ενήλικες συνεχίζουν να ζουν έγκλειστα σε ιδρύματα, στα όποια μπήκαν είκοσι χρόνια πριν, λόγω τής έλλειψης ειδικών κέντρων αποκατάστασης.

Μόνο σε επτά νοσοκομεία τής Αττικής έχουν εγκαταλειφτεί, σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία 36 βρέφη και νήπια πού μεγαλώνουν εκεί, επειδή δεν έχουν πού να πάνε. Κάθε μήνα αυξάνονται οι λίστες αναμονής φιλοξενίας των παιδιών σε κίνδυνο ή με αναπηρία και κανείς δεν ευαισθητοποιείται. Το Σεπτέμβριο υπήρχαν 237 αιτήματα εισαγωγής στις 27 κρατικές μονάδες, στις όποιες φιλοξενούνται 1.255 παιδιά, ενώ εάν είχαν πλήρη ανάπτυξη τής δυναμικότητάς τους θα φιλοξενούσαν 1.726 παιδιά. Περίπου πεντακόσιες θέσεις φιλοξενίας παραμένουν κενές λόγω ελλιπούς στελέχωσης των μονάδων με το κατάλληλο ανθρώπινο δυναμικό και ελλιπούς χρηματοδότησής τους για τις αναγκαίες λειτουργικές δαπάνες.

Εθελοντικές οργανώσεις, όπως το Χαμόγελο τού Παιδιού, υφίστανται μεγάλη πίεση εξαιτίας τής κατάστασης αυτής. Το Χαμόγελο τού Παιδιού φιλοξενεί 265 παιδιά σε σύνολο 209 θέσεων και δέχεται κάθε μήνα από την εισαγγελία Αθηνών, από τη νομαρχία τις κοινωνικές υπηρεσίες των δήμων, τα νοσοκομεία και άλλους φορείς δεκάδες αιτήματα πού δεν μπορεί να ικανοποιήσει.

Ή έκθεση ενός κρατικού φορέα, τού Εθνικού Κέντρου Κοινωνικής Αλληλεγγύης, είναι αποκαλυπτική τού τεράστιου κενού στην παιδική προστασία. Διαπιστώνεται μεγάλη έλλειψη σε ανοιχτό ή ημερήσια κέντρα αποκατάστασης και εκπαίδευσης παιδιών με χρόνιες ποθήσεις (το 69% των παιδιών στα νοσοκομεία έχουν κάποιο χρόνιο πρόβλημα υγείας), προβλήματα ψυχικής υγείας ή αναπηρία.

Παράλληλα καταγράφονται ελάχιστες μονάδες φροντίδας για φιλοξενία βρεφών και νηπίων, ενώ αυτές πού υπάρχουν αδυνατούν να ικανοποιήσουν τα αιτήματα λόγω μείωσης τού προσωπικού τους και των απαιτουμένων λειτουργικών δαπανών. Αποτέλεσμα είναι ή παρατεταμένη παραμονή παιδιών σε νοσοκομεία, σε ένα επιβλαβές και επιβαρυντικό περιβάλλον για την ψυχοσωματική τους υγείας, με υψηλό κόστος φροντίδας και παράταση τής παραμονής τους. Άλλα παιδιά σε «κίνδυνο» παραμένουν σε ακατάλληλο οικογενειακό, συγγενικό ή άλλο περιβάλλον με αυξημένη πιθανότητα βλάβης ή κίνδυνο τής ζωής τους (κακοποίηση, παραμέληση, εκμετάλλευση ή εμπορία).

Οι ελάχιστες κρατικές υπηρεσίες Παιδικής Προστασίας δεν έχουν θεσμική εξουσιοδότηση για αυτεπάγγελτη προστασία των παιδιών αυτών. Ή προστασία τους απαιτεί χρονοβόρες διαδικασίες, πού καθιστούν αναποτελεσματική, όπως επισημαίνεται στην έκθεση, κάθε προσπάθεια πρόληψης και έγκαιρης παρέμβασης για αποφυγή βλάβης στο παιδί. Το νομικό μοντέλο πού ακολουθή ή χώρα περιορίζεται σε προστασία τού παιδιού, μετά τη δικαστική απόδειξη των συμβάντων. Μοναδικός θεσμός με σύγχρονη προσέγγιση είναι ό συνήγορος τού παιδιού, παρά τούς περιορισμούς δικαιοδοσίας και την ελλιπή στελέχωσή του.

ΒΙΒΛ. ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΑΣ.

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ. ΣΤΟΥΣ ΡΥΘΜΟΥΣ ΤΗΣ ΚΑΡΔΙΑΣ. ΤΕΥΧΟΣ 225.