Η μέρα τής Μεγάλης Πέμπτης, που τελέστηκε το απόγευμα της Τετάρτης, μιλά για τον θεσμό του Ιερού Μυστηρίου της Θείας Ευχαριστίας, για το πλύσιμο των ποδιών και την πράξη της προδοσίας του Ιούδα.

Η μέρα τής Μεγάλης Πέμπτης, που τελέστηκε το απόγευμα της Τετάρτης, μιλά για τον θεσμό του Ιερού Μυστηρίου της Θείας Ευχαριστίας, για το πλύσιμο των ποδιών και την πράξη της προδοσίας του Ιούδα.  Είναι γεγονότα που σημαδεύουν την ιστορία και την αιωνιότητα, για πάντα.  Ο Θεός του ουρανού, συνεπαρμένος από αγάπη, φτάνει τόσο κοντά στους ανθρώπους που τον πατάνε αυτοί που έχουν καταφύγιο την κόλαση.

 Γιορτάζουμε λοιπόν τον άπειρο πόνο του άπειρου, όταν βλέπει τις θεϊκές Του πληγές να χλευάζονται από τους πρωταθλητές του μίσους και της πονηριάς.  Ο Χριστός - λέει η Γραφή - κρύφτηκε από αυτούς, γιατί δεν πίστευαν.  Είναι οι στιγμές απελπισίας του Θεανθρώπου που αισθάνεται θεϊκά ότι ούτε η Σταυρική Του Θυσία δεν θα είναι αρκετή για τόσους πολλούς, που θα επιλέξουν την αιώνια απώλεια.  Ο Θεός κρύβεται από τους ανθρώπους για να κλάψει, να ραγίσει την απέραντη καρδιά Του με τη λαχτάρα εκείνων που θα χαθούν από το λάθος τους.  Αν στον Παράδεισο ο άνθρωπος, ντρεπόμενος για τη βρεφική πονηριά του, κρύφτηκε από τον Θεό, τώρα ο Θεός κρύβεται από τον άνθρωπο, για να κλάψει πάνω από τους γαλαξίες των σκέψεών Του, για τον χαμένο άνθρωπο.  Είναι η εκκωφαντική σιωπή των ουρανών που αναστενάζουν από τον πόνο, όταν ο ιερέας της δημιουργίας πέφτει στο κατώτερο της δημιουργίας.  Ο ίδιος ο αιώνιος Πατέρας κρύβει το πρόσωπό Του στα φτερά των Χερουβείμ, για να θρηνήσει τον πόνο του Υιού μαζί με Αυτόν, που περιμένει τη μυστηριακή θυσία.

Ένα από τα αξιοσημείωτα τροπάρια της Αγίας και Μεγάλης Πέμπτης μιλά για αυτή την απόκρυψη της προδομένης αγάπης του Θεού.  «Μέσα σε αυτούς που παζαρεύονταν να σε πουλήσουν, έμεινες κρυμμένος, εσύ που ήσουν στο παζάρι».  Στην πιο κρυφή γωνιά του Ναού, όπου έπρεπε να γινόταν ένθερμη προσευχή και επίκληση του Θεού Σαβαώθ, το συμβούλιο για να σκοτωθεί ο Θεός πραγματοποιήθηκε από εκείνους που είχαν λάβει μάννα από τον αέρα, νερό από την πέτρα, μια στήλη φωτιάς και ένα μονοπάτι στη μέση της Ερυθράς Θάλασσας από τον Δημιουργό τους.  Εκεί που δεν ακουγόταν ψίθυρος, στην καρδιά του ναού, Κάποιος μεγαλύτερος από ολόκληρο το σύμπαν άκουσε τη συμβουλή τους για ανομία.  Κι όμως, από άπειρη αγάπη, δεν κάνει τίποτα για να τα σβήσει από τη γη.  Ο Θεός θα μπορούσε να είχε καταργήσει τη γη ή ολόκληρο τον γαλαξία απλώς κλείνοντας τα αμόλυντα μάτια Του από το βλέμμα της.  Αλλά τα μάτια του αγνού παραμένουν ανοιχτά, αν και γεμίζουν με δάκρυα πόνου για τους δολοφόνους Του και δεν κάνουν τίποτα για να αποτρέψουν τη μεγαλύτερη φρίκη της ιστορίας, που θα φέρει τη μεγαλύτερη ευλογία της αιωνιότητας: την Ανάσταση και την αθανασία όλης της ανθρωπότητας.

 Τι είχε στην καρδιά και το μυαλό του Χριστού, τι είδαν τα μάτια Του όταν, σκυμμένος πάνω από το σκεύος, έπλυνε τα πόδια του μαθητή που θα Τον πουλούσε;  Πώς θα κοιτάξει αυτόν που ευθύνεται για τον μεγαλύτερο πόνο της ιστορίας και των αιώνων, τον οποίο ανέλαβε το αδύναμο Σώμα του Θεού από αγάπη;  Πώς θα ακουμπηθεί χωρίς να καεί ολόκληρος ο Πωλητής;  Με πόση αγάπη προδομένη, διχασμένη, τσακισμένη από την κακία των ανθρώπων, χάιδευε τα πόδια του που έσπευσαν να σκοτώσουν;  Πώς τα εποικοδομητικά, αγνά χέρια του Θεού θα έχουν αγγίξει τα πόδια του προδότη;  Πώς θα ελέγξει τα μάτια Του Αυτός που καίει τη θερμότητα του Ήλιου με τις δισεκατομμύρια μοίρες Του;  Κι όμως τα έκανε από αγάπη, για να δώσει σε όλους, ακόμα και στον Ιούδα, την ευκαιρία να επιστρέψουν και να κλάψουν για την προδοσία του.

 Παντού ο Σωτήρας όλης της οικουμένης, ο αθάνατος Λόγος, που γεννήθηκε από την αιωνιότητα του Πατρός, σιωπά.  Σιωπά στον Ηρώδη, στον Πιλάτο, στον Καϊάφα, σιωπά ανάμεσα στους βίαιους και χλευαστικούς στρατιώτες, σιωπά μπροστά σε αυτούς που Τον μαστιγώνουν, σιωπά στον Σταυρό, δέχεται με αγάπη τα καρφιά που συνθλίβουν τα χέρια Του. .  Η λέξη σιωπά από αγάπη.  Πάνω από τον ουρανό και τη λέξη, κουβαλά τον άπειρο πόνο του στη σιωπή . Και με αυτό μας δείχνει ότι η υπέρτατη αξία αυτού του κόσμου είναι η προσευχητική σιωπή, που θυσιάζεται από αγάπη και δίνει ζωή.  Το σιωπηλό αρνί, που περιέχει τα λόγια όλου του σύμπαντος, τον υπέρτατο Λόγο του Πατέρα, είναι σιωπηλός: «Σαν αρνί φερμένο στη σφαγή, και σαν πρόβατο χωρίς φωνή μπροστά στους κουρευτές του, έτσι δεν άνοιξε το στόμα του "Είπε ο Ησαΐας, βλέποντας αιώνες πριν από την Ευχαριστιακή Θυσία της ιστορίας στον Λόγο.  Και με αυτό μας διδάσκει να σιωπούμε, να προσευχόμαστε.  Ας μην απαντάμε σε καμία προσβολή, ας μην δικαιολογούμε τον εαυτό μας, ας μην ζητάμε και ας διεκδικούμε ευγνωμοσύνη για τα δώρα που δίνουμε στους άλλους, ας μην καυχιόμαστε για τις αξίες μας, ας μην ζητάμε αναγνώριση, ματαιοδοξία, μαεστρία, ας μην ανταποκριθούμε στο κακό με το κακό: «Και έγινα σαν άνθρωπος που δεν ακούει και δεν έχει επίπληξη στο στόμα του».  Ας μην επιβάλλουμε τα λόγια μας, τις ιδέες μας σε κανέναν, ας μην χάνουμε το χρόνο κανενός με τις απόψεις μας, ας μην πουλάμε ψευδαισθήσεις μέσω των λέξεων.  Εν ολίγοις, ας είμαστε σιωπηλοί, προσευχόμενοι πάντα στο μυστήριο του Θεού, όπως έκανε για εμάς το σιωπηλό Αμνό που σταυρώθηκε στον Σταυρό.  Ολόκληρο το σύμπαν είναι σιωπηλό υπηρετώντας τον Δημιουργό στο φως.  Ο ουρανός έλκει υπάκουα, κρυφά γύρω από το πανταχού παρόν Κέντρο, αόρατο, πάνω από τους ουρανούς και παρών ολόκληρος σε κάθε άτομο αυτού του κόσμου.  Η γη περιστρέφεται σιωπηλή, περιμένοντας τον Θεό να πεθάνει πάνω της, για τη ζωή του κόσμου, να τρέμει από φόβο στη θέα του Δημιουργού της.  «Ο ήλιος γνώρισε τη δύση του», μαθαίνοντας, επαναλαμβάνοντας πάντα, από τη γέννησή του στην αυγή της δημιουργίας, τη στιγμή που θα σκοτεινιάσει από φόβο στη θέα του πληγωμένου από τους πόνους του θανάτου Θεού.

 Η σιωπή είναι ο αέρας της μελλοντικής ζωής.  Εκεί, πέρα ​​από το χρόνο και τον χώρο, η Λειτουργία γίνεται τα πάντα στο σύνολό της, σαν μια αιώνια έκχυση νοήματος και αγάπης, μεταξύ του Θεού και των ανθρώπων με τους οποίους ενώθηκε.  Η σιωπή ανοίγει τα μάτια και τα διδάσκει να κλαίνε και μετά τα κλείνει σε όλα τα κακά του κόσμου, ώστε τα δάκρυα να γίνουν πηγή που γεννιέται στον ουρανό της καρδιάς και ποτίζει όλο το είναι με σταυρωμένο φως.

 Ιερέας Ιωάννης Ιστράτης