Ένα εντυπωσιακό παράδειγμα αφοσίωσης
Την άνοιξη του 1707, ο Τσάρος Πέτρος Αλεξέεβιτς, κατά τη διάρκεια της παραμονής του στη Μόσχα, ανέθεσε στον πρίγκιπα Φιόντορ Γιούριεβιτς Ρομοντάνοφσκι να αναλάβει τη βελτίωση της «φυλακιστικής» επιχείρησης. Έτσι, ο Ρομοντάνοφσκι ξεκίνησε να επιθεωρήσει τα μπουντρούμια και τις φυλακές της Μόσχας. Φτάνοντας στη φυλακή με το φράγμα, συνοδευόμενος από τον φύλακα και τους φρουρούς, περπάτησε σε όλους τους διαδρόμους της, κοιτάζοντας τα κελιά και ρωτώντας για τους εγκληματίες.
Ξαφνικά ένας από τους κρατούμενους του λέει:
- Υψηλότατε! Γνωρίζουμε ότι είσαι ευσεβής και θεοσεβούμενος άνθρωπος, τιμάς τη μνήμη των αγίων αγίων, και ιδιαίτερα τιμάς τον Άγιο Νικόλαο τον Θαυματουργό. Για χάρη του, λοιπόν, του ελεήμονα, δείξε το γενναιόδωρο έλεός σου και άφησέ με να πάω σπίτι με άδεια - μόνο για δύο μέρες.
- Τι;! — αναφώνησε έκπληκτος ο Ρομοντανόφσκι. - Είσαι λογικός για να το ζητήσεις αυτό;
«Έχω πλήρη μνήμη και πνευματικότητα», συνέχισε ο κρατούμενος. — Θα πω μόνο ότι στην πατρίδα μου η εορτή του Αγίου Νικολάου είναι ιδιαίτερα σεβαστή. Εκεί στην εκκλησία του χωριού υπάρχει θρόνος για τον άγιο. Εκτός αυτού, μου έλειπαν η νεαρή γυναίκα μου και τα μικρά παιδιά μου. Θέλω να τους αγκαλιάσω και να τους φιλήσω. Άσε με να φύγω…
- Τι είδους άνθρωπος είναι; — ρώτησε ο πρίγκιπας.
«Ο δολοφόνος του πολεμιστή του βασιλιά», απάντησε. - Τι;
«Σκότωσα τη Μεταμόρφωση», εξήγησε ο επιστάτης. - Είναι αλήθεια, διέπραξε το έγκλημα σε μια έκρηξη οργής...
Εν τω μεταξύ, ο κρατούμενος συνέχισε:
- Ελεήμων πρίγκιπας! Πράγματι, είμαι ένας μεγάλος εγκληματίας. Μετανοώ γι' αυτό ενώπιον των ανθρώπων και του Θεού. Αλλά θα ήθελα ακόμα να επισκεφτώ την πατρίδα μου. Ζητώ μόνο δύο ημέρες και να είστε σίγουροι ότι την τρίτη μέρα θα επιστρέψω κι εγώ εδώ.
Στον πρίγκιπα άρεσε η ανοιχτή ομιλία του κρατουμένου και τον ρώτησε:
- Και ποιος θα εγγυηθεί γι' αυτό για εσάς;
«Ο Άγιος Νικόλαος ο Θαυματουργός», απάντησε ο κρατούμενος. - Αυτός, ο άγιος του Θεού, θα είναι η εγγύησή μου σε περίπτωση πειρασμού.
Εδώ ο Ρομοντάνοφσκι κοίταξε ευθεία στα μάτια τον κρατούμενο και κάτι συγκινητικά καλό αναδεύτηκε στην ψυχή του.
- Λύστε τον από τις αλυσίδες και αφήστε τον να φύγει για δύο μέρες! — διέταξε, κουνώντας το χέρι του προς τον κρατούμενο.
«Εξοχότατε», είπε ο επιστάτης, «τολμώ να αναφέρω... θα σας εξαπατήσει». Μακάρι να μπορούσε να βγει από τη φυλακή, θα ήταν νεκρός. Άλλωστε, για αυτούς τους κρατούμενους δεν υπάρχει τίποτα ιερό στον κόσμο. Είναι μάστορες της ρητορικής. Ο Ρομοντάνοφσκι το σκέφτηκε.
«Πράγματι», σκέφτηκε. - Μόλις ένας κρατούμενος φύγει από τη φυλακή, πού μπορούμε να τον αναζητήσουμε αργότερα;.. Ίσως δεν ζητάει καθόλου να επιστρέψει στην πατρίδα του, αλλά απλώς να είναι ελεύθερος... Ε, φαίνεται ότι παρασύρθηκα και έδωσα μια απερίσκεπτη εντολή. Ωστόσο, ό,τι ειπώθηκε κάποτε δεν πρέπει να το παίρνουμε πίσω, γιατί οι Ρομοντάνοφσκι δεν παίρνουν πίσω τα λόγια τους...
Ο πρίγκιπας κοίταξε ξανά το ανοιχτό πρόσωπο του κρατουμένου και επανέλαβε ξανά:
— Απελευθερώστε τον από τη φυλακή για δύο μέρες! Πιστεύω ότι θα επιστρέψει την καθορισμένη μέρα. Ο Άγιος Εγγυητής δεν θα επιτρέψει την εξαπάτηση. Ο κρατούμενος έπεσε στα πόδια του καλού πρίγκιπα και ο φύλακας, σκυθρωπός και σκυθρωπός, διέταξε τους φρουρούς να λύσουν τις αλυσίδες του εγκληματία.
Είκοσι μίλια από τη Μόσχα, στο χωριό Νικόλσκογιε, η γιορτή της 9ης Μαΐου βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη. Μετά το τέλος της λειτουργίας, ο λαός ξεχύθηκε από την εκκλησία στην πλατεία της αγοράς. Εκεί, ένα πανηγύρι ήταν ήδη στημένο σαν μια πολύχρωμη εικόνα. Ένας προσωρινά αποφυλακισμένος κρατούμενος περπατάει ανάμεσα στο πλήθος, ευχαριστημένος και χαρούμενος. Στην αγκαλιά του κρατάει ένα όμορφο παιδί, του οποίου τα παχουλά μικρά χεράκια κρέμονται σφιχτά στο λαιμό του πατέρα του. Και δίπλα του περπατάει μια επιβλητική νεαρή γυναίκα, που οδηγεί ένα ευκίνητο αγοράκι από το χέρι.
«Καημένο μου άντρα», λέει η γυναίκα, «μην μας αφήνεις ορφανούς». Κοίτα πόσο καλά και ελεύθερα είναι η ελευθερία... Και εκεί... φυλακή, αιχμαλωσία... Αλήθεια, σκότωσες τον στρατιώτη του Τσάρου. Αλλά το έκανες χωρίς κακόβουλη πρόθεση, ακούσια και άθελά σου. Γιατί να υποφέρεις σε αιώνιο περιορισμό και να καταστρέψεις την άτυχη οικογένειά σου!..
-Δεν μπορώ, αγάπη μου! — απαντά ο κρατούμενος. - Υποσχέθηκα...
«Ποτέ δεν ξέρεις τι υπόσχεσαι στη φυλακή», συνέχισε η σύζυγος. - Αν δεν επιστρέψεις σε αυτούς, τότε κανείς δεν θα μπορεί να κάνει τίποτα. Ας φύγουμε αμέσως από εδώ και ας πάμε στον ελεύθερο Ντον. Εκεί θα ζήσουμε μια ελεύθερη ζωή. Οι γιοι μας θα γίνουν γενναίοι Κοζάκοι και θα υπηρετήσουν τον Τσάρο-πατέρα για εσάς.
Και ο κρατούμενος άρχισε να σκέφτεται, ακούγοντας τα σαγηνευτικά λόγια της γυναίκας του.
— Πήγαινε στον Ντον... ζήσε άνετα... Αλλά είναι όντως αλήθεια αυτό; Και θα είναι όντως καλά εκεί; Και τι γίνεται με τη συνείδηση;.. Αυτή η ιερή εγγύηση, που είναι ισχυρότερη από κάθε φυλακή και επίγεια σκληρή εργασία;.. Τι θα κάνω, έχοντας εξαπατήσει την ιερή μνήμη του; Όλα θα αφαιρεθούν τότε. Δεν θα υπάρχει τύχη, χαρά, ευτυχία. Θα ξεραθώ και θα χαθώ χειρότερα από σκλάβο. Δεν ήταν τυχαίο που ο πρίγκιπας είπε: «Ο ιερός εγγυητής δεν θα επιτρέψει την εξαπάτηση…»
Και πάλι, κάτω από την κολακεία της αγαπημένης του γυναίκας, ο άτυχος άντρας άρχισε να διστάζει, και η στιγμή ήταν ήδη κοντά όταν η απόλυτη αποφασιστικότητα να φύγει με την οικογένειά του από το χωριό του τον κατέλαβε. Αλλά... εκεί, στα βάθη της ψυχής του, κάτι ισχυρό και αγέρωχο τον σταμάτησε, κατευθύνοντας το μυαλό του στην αλήθεια και τη δικαιοσύνη... Και, ακούγοντάς τον, ο κρατούμενος είπε:
- Όχι, ο Άγιος Νικόλαος δεν θα το επιτρέψει! Πρέπει να ενεργώ σύμφωνα με την αλήθεια και τη συνείδησή μου.
Και την επόμενη μέρα, αποχαιρετώντας την οικογένειά του, είπε:
«Αν και μου είναι δύσκολο να σε αποχωριστώ, νιώθω ότι η συνείδησή μου είναι καθαρή. Πιστεύω ότι ο μεγάλος εγγυητής μου θα με σώσει από περαιτέρω προβλήματα και ατυχίες.»
Δύο μέρες αργότερα βρισκόταν ήδη ξανά στη Μόσχα και έφτασε στη φυλακή μία ώρα πριν φτάσει ο Ρομοντανόφσκι.
«Και εγώ», είπε ο πρίγκιπας στον φύλακα που τον συνάντησε, «περνούσα με την άμαξα από τη φυλακή και θυμήθηκα τον κρατούμενο που επικαλέστηκε τον Άγιο Νικόλαο ως εγγυητή». Η περίοδος άδειας που του είχε δοθεί έχει λήξει. Είναι πίσω;
«Μάλιστα, εξοχότατε», απάντησε ο επιστάτης, «ένα εντυπωσιακό παράδειγμα». Επέστρεψε στην ώρα του και ήταν ξανά στη φυλακή.
- Αξιέπαινο! — αναφώνησε ο πρίγκιπας. «Θα δω τον βασιλιά σήμερα και θα του πω για αυτό το σπάνιο περιστατικό.»
Την επόμενη μέρα, η είδηση διαδόθηκε ξαφνικά στη φυλακή με το φράχτη ότι ο αγγελιοφόρος του Τσάρου είχε φτάσει το πρωί και είχε οδηγήσει τον κρατούμενο στο παλάτι. Και όταν επέστρεψε, όλοι ρωτούσαν με ανυπομονησία τι του είχε πει ο Τσάρος-πατέρας.
«Ο ηγεμόνας μας», απάντησε ο κρατούμενος, «επιθυμούσε ο ίδιος να μάθει για την πράξη μου για την οποία είμαι φυλακισμένος». Έπειτα, αφού άκουσε με χάρη την εξομολόγησή μου, είπε ότι μείωνε την ποινή φυλάκισής μου.
Εδώ ο κρατούμενος έκανε τον σταυρό του και πρόσθεσε με συγκίνηση:
— Δόξα στον θαυματουργό Νικόλαο, που σε μια δύσκολη στιγμή με βοήθησε να ξεπεράσω τον πειρασμό μου.
Και σύντομα ο κρατούμενος αφέθηκε ελεύθερος.
(Ι. Μπαμπάνιν. «Ρώσος Προσκυνητής», 1907, αρ. 33)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου